تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



خوداڤەند
خوداوەند، پەروەردگار.-ی:خوداوەندی
خوداگ
خوداگیر
زاڵم، دەستدرێژکەر بۆ مافی بێ دەستەڵات
غەزەب لێباریو
خوداگیر
خوڵاگیر.-بوون: خوڵا گیر بوون.-ی:خوڵا گیری
خوداگیرکردن
خوداگیری
بی انصافی
خوداگیری
کاری ناڕەوا و بێ ویجدانی، بێ ئینسافی
خودایێتی
خوڵایێتی
خودایەتی
خوڵایەتی
مافی خودایی
حق الاهی
مافی خودایی
لە پێش سەرهەڵدانی بزاڤە کۆماریخواز و دیموکراسییەکان، بە زۆری لە سەرتاسەری جیهان دەسەڵاتی حکوومەتەکان بەپێی بیرۆکەی مافی خودایی پاساو دەدرا. بەپێی ئەم مافە، سوڵتان و پادشاکان بە ئیزنی خودا لە سەر زەمیندا فەرمانڕەواییان دەکرد. ئەم بیرۆکە تا ئەو شوێنە پێی درێژ کرد کە پادشا و سوڵتان بە سێبەری خوا لە قەڵەم بدرێن. نموونەی ئەم سێبەر و گوماشتە ئیلاهییانە، بریتییە لە شاکانی هەخامەنشی لە ئێران، خاقانی چین، دێواپوترای هێندستان و ئەورووپای سەدەکانی ناوەڕاست تاکوو پێش شۆڕشی فەرەنسە. ئەمانە هەموویان خۆیان بە سێبەری خوا و نوێنەری ئەو لە سەر قەڵەمڕەوی حکوومەتەکەیان ناوبردە کردووە.
دوای سەرهەڵدانی بزاڤە ڕزگاریخوازەکانی لیبرالیزم و دیموکراسیەت، ئەم جۆرە ڕژێمانە جێی خۆیان دا بە ڕژێمی دەستووریی و دەسەڵاتی ڕاستەقینە گەڕایەوە بۆ خەڵک و دەوڵەتیش لە بەرانبەر خەڵک خۆی بە بەرپرس دەزانێ.
میهڤان خودانکردن
مێوانداری کردن، میوان ڕا گرتن
بەنده ناس هەرخودایه
«کن.» 1-هیچ کە س بەو جۆرەی که پێویسته هەموو شتێکی کەسێکی تر نازانێ. 2- هەر خوا خەڵک دەناسێ و لەڕووی کردەوەی خۆیان - که خەڵکی تر نایزانن - ڕەفتاریان دەگەڵ دەکا.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
ناخوداگاە
[ص. مر ]
(ناخودئاگاھ - naxûdagah)
کەسێک ئاگای لە خۆی نەبێ، نائاگا، بێ ئاگا.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ناخودایی
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
نخوداب
[ا. مر ]
(نەخووداب - nexûdab)
نۆکاوی بە گۆشت، جۆرە گۆشتاوێکی بێ چەورییە کە نۆکی پاککراوو برنجی لە چاو دەکرێ و دەدرێ بە نەخۆش.
کەیخودایی