تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 15767
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەروپشت کردن
«مست.ست.» هێنانه پێشەوەی
لای
پشتەوەی
هەندێ
پارچەی
جلک
«
کراس
و....»
لەبەر
هەر
هۆیە کی
بێ
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەرچاوگه
«نت.»، «
سیه
.» 1- خشڵێکی ژنانەیه له
ئاڵتوون
،
زێو
یا
متو مووڕ
دروستی
دەکەن و ژنان لەنیوەی
لای
پێشەوەی سەریان
قایمی
دەکەن و
به
ناوچاوانیاندا دێتەخوار.*(مک.)
پێشەسەر
2- تم:
بەرچاوکه
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەرکۆش
[[1-بهر/4+كۆش]]
«نت.» بەرهەڵبێنەی
بچووک
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەرگ
[[1-بهر/2-+ئگ]]
«سمف.»،، «سن.» تم: 2-
بەرین
. تێبــ.ینی:
لە
نێوان
دەنگی «ر» و «گ»
دا
سووکه دەنگێکی «هەمزه» دەبیسترێ
کە
پاشماوەی «
ئگ
.» ە و بەتەواوی
نەسواو
ه، بە
کورتی
ئەوەی
پێی
دەڵێن
بزوێنه
کوردی
لەم
وشەیەدا و له وشەی «
بەرگین
»
دا
خۆی
دەنوێنێ
. ب»
هەر
و
کوو
لە
سەرەوه
باس
کرا
. «ا»
ئەم
وشەیە جۆرێک
لەدەم
دێتەدەر
دەگەڵ
وشەی «
بەرگ
»
که
هەر
لە
دوای ئەمەوه
دێت
جیاوازه،
هەر
بۆیەش ژمارەم
بۆ
هیچ
کامیان
دانەناوه و
نەم
کردن
به
«1-
بەرگ
، 2-
بەرگ
»
ئەگەرچی
هەرتکیان
هەروەک
یەک
دەنووسرێن، ئەمەش یەکێکه له
کەم
و کووڕی ئەلفوبێتکەکەمان
کە
تا
ئێستا
چارەی
بۆ
نەدۆزراوەتەوه.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەرگ تێ گرتن
[[بهرگ/3+تێ «ده+ی» +گرتن]]
«
مست
.، مت.» کتێبــ.،
دەفتەر
و....
لە
مەقەببا
یا
کا
غە زەوه
پێچان
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەرگه پشتی
«نت.»، «سیم.» تم: بەرگەسەرین تێبــ.ینی:
پشتی
جووره سەرینێکه.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەرگەشت بوونەوه
[[فر. کو.]]
«
مست
.، لا.»، «مک.» تم:
بازگەشت
بوونەوه
.
پیاو
نابێ
له قسەی
خۆی
بەرگەشت
بێتەوه. «
یاڕەببی
خوڵایه
تۆبە
و ئەستەغفیر وڵڵا،.
بەرگەشت
بوومەوه» «ڕستەیێکه یەکێک دەیڵێ
که
«
کفر
» ێکی بە دەمدا هاتبێ.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەرە تە شی
[[ 1- بهر /4 + 3- ئه/2 + تهشی ]]
«نت.» پارچەدارێکه
وەکوو
سەلکەتەشی وایه،
خڕ
تاشراوه «
جاروبار
دەشی نەخشێنن» و
لە
نێو
ەڕاستیا بە
قەدەر
ئەستوورایی
کلکەتەشی کونێکی تێدەکرێ و
بۆ
دوو
مەبەست
دەخرێته
سەر
تەشی
: 1»
بۆ
ئەوەی
لەنگەری
تەشی
ڕابگرێ و
یارمەتی
بدا
کە
باس
بخوولێتەوه. ب»
بۆ
ئەوەی
هەڵکردنی
ڕیس
لەسەر
کلکه
تەشی
ڕێک
بخات.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەرەجەژنان
«نت.»، «سیم.» تم:
بەرەجێژنان
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەزم پێگرتن
«مست. مت.»، «مک.» 1-
شەڕ
فرۆشتن
به
کەسێ
،
شڵتاغ
پێکردن
، تەشقەڵه
کردن
به
یەکێ::
شێرکۆ
بەزمێکی بە
سیروان
گرت
مەگەر
هەر
بۆ
خۆی
بزانێ
چۆن
بوو
. 2- «مج.»
وەخت
پێ
ڕابواردن
،
دەماغ
تەخت
کردن
به
کابرایێ:: دەبڕۆ
واز
بێنه بەسمان
بەزم
پێ
بگره
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەزێن
1-
ری
.، فع.» ڕیشەی فیعله له مەسدەری «
بەزاندن
»
بۆ
سیفەتی «
مضارع
» :: دەییبەزێنم، بیبەزێنه.
خوا
یاڕەببی
هەر
دەیان
دەبەزێنین
بۆ
کوێ
دەچن. 2- «پب.»
دەگەڵ
ناوێک
تەرکیب
دەبێ
و دەیکاتەوه ئیسمی فاعیل::
لۆتی
بەزێنه.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەستەنی
[[2ــ بهست+ ئەنی]]
(نت.)، (کئێر.) خواردەمەنێکی
ساردە
لە
شیر
و
شەکر
و ماددەیەکی
تام
و
بۆنخۆش
دروست
دەکرێت. *(کعر.)
دۆندرمە
. (مک.) حەلاوێ. تێبــ.- آ)شیرەکر دەکتێکە
ناو
دەفرێکی ئوستوانەیی
تایبەتی
و
تۆزێ
لە
شتێکی
تام
و
بۆنخۆش
شەکرەکەی تێدا دەتاوێنرێتەوە و (
گوڵاو
،
وانیل
،
ئاوی
میوە
و..)ی تێدەکرێ و ماددەیەکی
نووسەک
(چڕیش
یا
سەهلاب...) یشی
لێ
زیاد
دەکرێ
.
ئەوجار
دەخرێتە
ناو
بەرمیلێکی
بچووک
(
دار
یا
تەنەکە
) و دەوروبەری
بڕ
دەکەن
لە
(
بەفر
) و
دەست
بە سووڕانی دەفرەکە دەکەن
تا
شیر
و شەکرەکە
لە
ناویدا دەمەیێ و
وەکوو
سەهۆڵی لێدێت. ب)
ئەمە
شێوەیەکی
سەرەتایی
سازکردنی (
بەستەنی
)
بوو
لە
کوردستان
،
پاشان
وایلێهات
کە
دەفری
ناوەڕاست
بە شێوەیەکی میکانیکی (بە
چەرخ
) بادەدرا دەسووڕێندرا،
بەڵام
ئێستا
مەکینەی
تایبەتی
هەیە
کە
بەکارەبا
ئیش
دەکا
. ج)کەرتی (
ئەنی
)
لەم
وشەیەدا پاشبەندە و
کاری
(
ئەمەنی
)
دەکا
.
من
پێشان
هەستم پێ نەکردووە و بۆیەس
لە
بەرگی یەکەمی
ئەم
قامووسەدا نەمنووسیوە.
سووتەنی
(=سووتەمەنی)/
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەسەر گرتنەوه
«
مست
، مت.» 1- ناسینەوەی
مەڕ
و
گاو
و گۆڵێ
که
دزرابێ
یا
ون
بووبێ.:: له مەڕەکان حەوتیانم
لای
کوێخا
فەرەج
بەسەر گرتەوه. 2- «مج.» دۆزینەوەی
هەموو
شتێکی
گوم
بوو
یا
دزراو
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەشکی
[[ به/2 + شك + ئی «زهمیری:وی = ئهو ]]
«
تب
.، بنت.» تم:
بەشکه
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەشکێکو
[[ به/2 شك +ئێك «= 3- ئی» +ئوو «زهمیری: ئێوه» ]]
«
تب
.، بنت.» تم:
بەشکه
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەل کردن
[[ بهل/3 + کردن]]
«مست. مت.»، «هل.»
ئاوسان
و گەورەبوونی قەوانی
فیشەک
له لوولەی تفەنگدا
لەبەر
فراوانی
جێگەی
فیشەک
و ئەوشاری
گازی
باڕووت
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەلادا کەفتن
«مست.لا.»، «سن.» تم: بە لادا
کە
وتن
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەلەسە بوون
[[؟]]
«
مست
،
لا
،» «
یاخی
بوون
» تم+خا: ب1، ل-174.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەلەفیڕه
[[بهله «؟» + فیڕ «فیڕاندن+ 5- ئه/1]]
«نت.»، کئێر.، کعر.»
نەخۆشی
زگ
چوونه
تووشی
ئاژەڵ
و
پاتاڵ
د ەبێ. هس.: «
جن
». بەلەریقه = ئیسحالی
به
شیددەت
«
بۆ
ئینسان
» تم: لۆڕی، ل- 15.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەژ
[[؟] ]
«نا.»، «
بک
..» زەوییەکی
پشت
گوێ
خرابێ، ئەرزێکی
ئاوی
نەبێ
زەوی
نەکێڵڕاو و
بێ
حاسڵ
«تم: ژابا، ل- 50» *
بەژی
. تێبــ.ینی:
ئەم
وشەیه
لە
جەنگی
ساڵانی دووەمەوه، له لەهجەی ناوەندیدا
به
مانای «
بر
» ی عاڕەبی
دژی
«
بەحر
» دەکاردەکرێت.
1
2
3
4
5
6
7