تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



باڵەشۆڕه
[[١-باڵ/١+٣-ئه/٢+شۆڕ=٥-ئه‌/١]]
«نت.»، «مک،» دەردێکه تووشی مریشک و جوجە ڵە دەێت، باڵیان فش دەبێتەوه و بەلادا دێن. *«سن،» باڵەشۆڕێ. پەلەپسکێ.
بای باڵ دان
«مست.، لا.»، «کن.» ١- دەست له بەریەک بڵاو کردنەوه و خۆ لەبەریەک کێشانەوه و ماندوویی لەخۆدەر کردن. ٢- «مج.» پیاسەیەکی بچووک لە شوێنێک هەوای پاکی لێ هەبێ «دەرەوەی شار، ناو باخ و بێستان» :: ئێواران تۆزێ بای باڵی خۆت بده. چووینه تووی مەلیک بای باڵی خۆمان دا.
بایبلکه
[[٣-با/١+ئیلكه]]
«نت.» «سیەگوڵی گیایەکی دڕکاوییه «گۆیا - کەڵەوی - یه»، پاییزان له گیایەکه دەبێتەوه و به شکڵی «گۆ» یەکی پچووک که هەمووی هەودا هەودای باریکە و لە ناوکێکی ڕەقی وەکوو ئاڵقە هەڵچەقیون بە دەشت و چۆڵاندا بڵاو د بێتەوه *«مک.» پشیله پاییزه، پەپووله پاییزه. «سیهباویلکه، باویلێ. «هل.» پشیلۆکه، گەورەگله. «سن.» شەلەمین کەره.
بایی بوون
«مست.، لا.»، «کعر.» خۆ لێگۆڕان، بەدەعیەبوون:: ئەوەنده له خۆ بایی بووه لە بیری چۆتەوه دوێنێ چبوو.
بایینجانی
[[بایینجان/١-ب+٣-ئی]]
«ست.»، «مک.» ڕەنگی بەڕەنگی توێکڵی بایینجانی ڕەش، بنەوشی تاریک.
برا باب
«نت.»، «مک.» دوو کەس کە باوکیان یەک بێ و لەدایکێک نەبن.
برای باب
«حافیدی» «نت.»، «مک.» تم: ١- ئام «مام» «خزم برای بابیش بێ هەرباشه» «فولکلۆر» .
بریق و باق
«نت.» تم: بریسکه.
به باچوون
[[به/3+3-با/1+چوون]]
«مست. لا.» له دەست دەرچوونی شتێک به هاسانی، له کیس چوونی شتێ «ماددی یا مەعنەوی» به خۆ ڕایی.
به باڵابڕان
[[به /3+باڵا/1+بڕان]]
مست. لا.»، «کن.» 1- به قیسمەت بوون، به نەسیب بوون:: ەد یگوت من ناچم با ئەو جاره یەکێکی تر بچێ خۆ بە باڵای منەوه نەبڕاوه، 2-کارێک که له هەموو کەس چاتر به کەسێ بکرێ یا شتێ بۆ یەکێ له هەموو کەس زیاتر دەست بدا:: ئەوه هەر به نەوزاد دەکرێ دەڵەی به باڵی بڕاوه.
بۆمبی باڵدار
نت.»، «کئێر.» جۆرێک تەقەمەنییه که لە خۆیەوه- بێ ئەوەی به فڕۆکە فڕێ بدرێ یا بەتۆپ و... بهاوێژرێ- دەچێته سەر شوێنی مەبەست و بەسەریا دەتە قێتەوه. تێبــ.- یەکەم شتی لەم بابەته ئەڵمانیای نازی ساڵی 1944 دایهێناوه و ئەوسا به ناوی «ڤ-2» ناوبانگی دەرکرد.
سەرچاوە: نالی
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دختر باره
[ص. مر ]
(دوختەر باره - duxter bare)
کچباز، میباز.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دروغ باف
[ص. فا ]
(دوروغ باف - durux baf)
درؤزن، فیشالباز.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دست باف
[ا. ص ]
(دست باف - dest baf)
دەست چن، شتیک به دەست چنرابی، بەدست ته-نراو.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دوال باز
[ص. فا ]
(دەفال باز - deval baz)
حیله باز، دەستبر، تەلەکه باز.
سێچکەسڵاوە(بابا)
شیاری (باک.)
هنگ (باد.)
ئەنگۆ٬ ئێوە. (باک.) نێوان٬ ناوچە٬ (کە.) فم.ـــ کردن: فم کردن٬ چڵم فڕێدان.
هێشتان(باک.)
گەنێن٬ گەن بوون٬ خراپ بوون٬ بهیشە.ـــ ددن (باک.) : گهناندن٬ خراپ کردن.