وشەدان

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بلند اختر

[ص ]

(بولەندئەختەر - bulendexter)

شادمان، بەختیار، خۆ¬شبەخت، بەتالح، بەشانس و یەغبال.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

خشک اخور

[ا.مر ]

(خوشک ئاخور - xuşk axûr)

ئاخوڕی وشک؛بێ کاوو جۆ، کەسیک کە هیچی نەبێ بۆ خواردن، وشکە ساڵی و قات و قڕی.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

خوش اخلاق

[ص ]

(خوش ئەخلاغ - xûş exlax)

ئەخلاق جوان، خوو شیرین، رەوشت جوان.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

زغال اخته

[ا. مر ]

(زوغال ئه خته - zuxal exte)

ده وه نێکه، به رێکی سووری تۆخی هه یه و، له زه یتوون بچوکتره و مره بای لێ دروست ده کرێ.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

صاحب اختیار

[صومر ]

(ساحیب ئیختیار - saĥib ixtêyar)

عینوان و له قبێکی زه مانی قاجارییه کان بوو، به ڕێز.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

نیک اختر

[ص. مر ]

(نیک ئەختەر - nîk exter)

بەشانس، بەختیار، بەتالح.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

چراغ اخر

[ا. مر ]

(چیراغ ئاخور - çirax axur)

خۆشگوزەرانی و نیعمەتداری.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

چرب اخر

[ص. مر ]

(چەرب ئاخور - çerb axur)

ئاخوڕ چەور، خۆشگوزەرانی، کەسێ کە لە نازو نیعمەتدا بێ.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

چرخ اخضر

[ا. مر ]

(چەرخی ئەخزەر - çerxi exzer)

ئاسمان، گۆی مانگ.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

چهار اخر

[ا. مر ]

(چەهار ئاخور - çehar axur)

ئاو، ئاگر، با، خاک.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

چهار اخشیج

[ا. مر ]

(چەهار ئاخشیج - çehar axşîc)

چوار رەگەزی: ئاو، ئاگر، با، خاک.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

«ـ ئاخن»

«پبـ.» ڕیشەی مەسدەری ئاخنینە، وەکوو پاشبەند بە دوای ناوەوە دێت و ناوێکی تازە یا سفەتی لێ دروست دەکا: گڵوێناخن، ناواخن.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

درانداختن

[مص.م ]

(دەرئه ند اختەن - der endaxten)

توردان، دەست پیکردن، دوەحکه کردن و مشت و مر.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

درساختن

[مص.م ]

(دەرساختەن - dersaxten)

پیکەوه هه لکردن، سازان، گونجان.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

درنشاختن

[مص. م ]

(دەرنیشاختەن - dernisaxten)

دانیشاندن، جیکردنەوه.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

رباخور

[ص. فا ]

(ریباخور - ribaxur)

سووخۆر، ریباخۆر.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

آب تاختن

[مص - ل ]

(ئاب تاختەن - ab taxten)

میزتن، گمیزکەردەی.

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)

ئاخا

آقا

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)

ئاخا

ئاغا: من ئاخا و تۆ ئاخا، ئەی کێ جێمان بۆ ڕاخا؟ «مەسەل»

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

ئاخا

ئاغا، خاوەن دێ و سامان، براگەورە، بەگ. _تی: ئاغایەتی

سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ

ئاخاتی

ئاغایەتی

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)

ئاخافتن

گفتگو

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)

ئاخافتن

قسە کردن، پەیڤین، ئیشتیغالی، گوتن، وتووێژ

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

ئاخافتن

«مسـ. لا.» قسە کردن دەگەڵ کەسێ، گفتوگۆ، وتووێژ.

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

ئاخافتن(باک)

کوتن، ووتووێژکردن، دووان، دوواندن، پەیڤین، قسەکردن. باخڤە: بدووێ، قسەبکە. نەئاخفە: مەدووێ، قسەمەکە. باخێڤە: بیدووێنە، قسەی لەگەڵ بکە. نەئاخێڤە: مەیدووێنە، قسەی لەگەڵ مەکە. پێ باخڤە: وەدووانی بخە، قسەی پێ بکە. پێ نەئاخڤە: وەدووانی مەخە، قسەی پێ مەکە. گەل ئاخافتن: دوواندن. دان_: وەدووانخستن

سەرچاوە: برادۆست (کوردی - کوردی)

ئاخافتنی نیگەرانی

دیدارە بۆ باس کردن لە نیگەرانیی دایکوباب گەر هەست بکەن منداڵەکانیان خەریکی یاسابەزێنی و ڕەفتاری نەخوازراون.

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

ئاخاندن

پڕکردن، ئاخنینەوە، تێ ئاخنین

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

ئاخاوتن

بڕوانە: ئاخافتن، ئاخەفتن، ئاخفتن. (جا)ئاژۆتن. (بابا) خاوشکاندنی ووڵاخ

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

ئاخایانە

ئاغایانە، وەکوو دەستووری ئاغایان

سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ

ئاخایۆک

بە یەکێک دەوترێ کە حەزی لە گەورەیی بێ بەبێ ئەوەی کە لێی بێ

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)

ئاخایۆک

خود بزرگ بین

تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان