تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: نالی
دلارامیی
دڵ ئارامیی، ئارامیی دڵ.

عاشق دڵی نایێ لە دلارامی جودا بێ
ئەڵبەت کە دڵارامیی لەوێ بێ، دڵی نایێ
سەرچاوە: نالی
دوومینە
دووهەم.

دو و مینە ئیلتیجام ئەمەتە ئەو دەمەی دەبێ
ئەلواحی ئەڵحەدم بە زەنابیلی مەعطەرە
سەرچاوە: نالی
سیمین
سپی وەک زیو.

یاخود وەکو خۆی شاهیدە، با وەصفی وەهابێ:
سیمین مەمکێکی هەکە تازە هەڵیدابێ
سەرچاوە: نالی
سیمین بەدەن
لەش وەک زیو سپیی.

سیمین بەدەن و، سەرو قەد و، لەنجە تەذەرون
کافر نیگەهـ و، ڕەشک، له بوتخانه یی چینن
سەرچاوە: نالی
سەرمیچ
سەقف،

دوودی سەر میچی گوڵەنگی لەتلەتی دەسرازە کۆن
بان و دیواری به میثلی لانکەی ئەجزا شکاو
سەرچاوە: نالی
صەحوی ضەمیر
وشیار بوونەوەی ضەمیر، واتە بە شێوەی (ئیسمی ظاهیر) بەکارهێنانی (ضەمیر) کە جۆرە وشەیەکن لە شوێنی تایبەتیدا لەجیاتیی ئیسمی ظاهیر بەکارئەهێنرێن وەک (ئێمە، ئەوان، ئەو، من، تۆ.. تاد). ئاگاداریی دڵ و لەبیر نەچوونەوەی خوا. هەستانی (شتە) شارراوەکەی بنیادەم...

وەها سەقیم و موجەززا عەوامیلی ئەجزا
کە ئالەتی عەمەلی نەحوی مەحوی صەحوی ضەمیر
سەرچاوە: نالی
ضەمیر
جۆرە وشەیەکه له جیاتی ئیسمی ظاهیر به کاردێ. دڵ.

حاضری ئەمر و خیطابه دڵ، ئەگەرچیی مەنهییە!
راجیعی تۆیە ضەمیری من، ئەگەر چیی غائیبه!
سەرچاوە: نالی
عاطر شەمیم
بۆنخۆش.

مەحوی قەبووڵی خاطری عاطر شەمیمتە
گەردی شیمال و گێژی جەنووب و کزەی دەبوور
سەرچاوە: نالی
عامیریی
ئەوەی لە هۆزی (بنی عامر) بوو.

پۆست بە کۆڵی (عامیری) فەرمووی کەوا بۆ پوختە بوون
جەوتی سەرکێوان گەلێ چاتر لە (تاڵیی شاری) یە
سەرچاوە: نالی
عامیلی تەقدیر
لە نەحوی زمانی عەرەبیدا جۆرە عامیلێک هەیە کاریش ئەکاتە پاشەوەی و خۆیشی نییە، بە خەیاڵ دائەنرێ، ئەوە پێی ئەڵێن عامیلی تەقدیری. قەزا و قەدەری خوا.

حورووفی جەڕڕە تێیاندا نەماوە ئاوی عەمەل
هەموو موعەللەق و مولغایی عامیلی تەقدیر
سەرچاوە: نالی
عەمیق
قووڵ.

لە صەد جێ کلکی ئوشتر گەییە ئەرضی مەهلەکە، هێشتا
یەمی فەججی عەمیقی ئاڵی هەر بێ قەعر و پایانە
سەرچاوە: نالی
عەوامیل
ناوی کتێبێکی سەرەتاییە لە زانستی نەحودا و ئیشارەتیشە بۆ هەر وشەیەک بەپێی ئەو زانستە کار لە وشەیەکی تردا بکا. هۆیەکانی ئیش کردن.

وەها سەقیم و موجەززا عەوامیلی ئەجزا
کە ئالەتی عەمەلی نەحوی مەحوی صەحوی ضەمیر
سەرچاوە: نالی
قیطمیر
ناوی سەگەکەی ئەصحابولکەهفە.

(کهف الأنام) ی هیجرەتی ئەصحابی بێ ڕوقوود!
بیکه به خاکی خادیمی قیطمیری ئەو دەرە
سەرچاوە: نالی
موئمین
کەسێ باوەڕی به خوا هەبێ.

تەنهایی سەمەن بەرگی بەنەوشە که له بەرکەن،
وەک نووری دڵی موئمین و ظوڵماتی گوناهن
سەرچاوە: نالی
مونجەمید
مەییو.

هەوای سەیری بەڕ و بەحر ئاگری بەرداوەتە عومرت
کە تۆزێ مونعەقید خاکی، دڵۆپێ مونجەمید ئاوی!
سەرچاوە: نالی
نەومیدی
نائومێدی.

« نالیی » خۆشە نەومیدی، دڵ بەستە مەبە ئیدیی..
گەر عاشقی تەجریدی، لەم یار و دیارەت چی!
سەرچاوە: نالی
ڕەمیدە
هەڵاتوو، ڕاکردوو.

دڵیش مایل به دیدەی تۆیە، بۆیە
لە من وەحشیی و ڕەمیدە و دوورە ئەمشەو
سەرچاوە: نالی
کەمین
سپێر، ئەو شوێنەی تفەنگچیی خۆی تیا حەشار ئەدا بۆ تەقە.

دائیم لە جەنب و خوار و کەمیندا بە ڕۆژ و شەو
بۆ فرصەتە لە ڕێگەی ئیمانی ئەم مەڕە
سەرچاوە: نالی
کەمینە
کەمتر و بێبایەختر.

چ حوجرە؟ وا لە خاکی میللەتی دەوڵەت پەناهیدا
کەمینە خادیمی سوڵطان و، شاهەنشاهی دەربانە!
سەرچاوە: نالی
یەمین
لای ڕاست.

زوڵفانی سییەهـ ماری به ئازاری دڵی زار
گاهێ له یەسارن، به جەفا، گەهـ له یەمینن