تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: نالی
مایەپەروەر
ئەوەی کە ماددەکان پەروەردە ئەکات.

ئەی شەمسی مایە پەروەر و ئیکسیری قەلبی خاک!
بنواڕە حاڵی هالیکی ئەم خاکە ئەحقەرە
سەرچاوە: نالی
مەعنا ئارایی
مەعنا ڕازاندنەوە.

نووکی خامەی من کە بێتە مەعنائاراییی کەمال
خەط بە خەط ئیظهاری نەقشی صوورەتی (مانی) دەکا
سەرچاوە: نالی
مەلایەک
مەلائیکە، فریشتە.

مومکین نییە جەلبی دڵی خووبان بە من و تۆ
نەمبیستووە تەسخیری مەلایەک بە مەلایێ
سەرچاوە: نالی
هیدایەت
ڕێنموونیی،

سەعادەت بوو بە نوور و صاعیدی ذەروەی هیدایەت بوو
عەلامەت نووری ئیمانی (بیلال) و (وەیس) و (سەلمان) ـە
سەرچاوە: نالی
ویلایەت
ئاوەدانیی.

فەرقێکی نەکرد نەفسی نەفیسم بە عینایەت ،، وەحشیی لە ویلایەت
لەم گۆشەیی وێرانەیە هەر مامەوە وەک بووم ،، وەیشوومی وڵاتم
سەرچاوە: نالی
چایر
هەرێز و سەوزەگیا کە وڵاخی تیا ئەلەوەڕێ.

ڕەقیبی جوفتەلی، نابێتە نەخچیرت، کە خەرکوڕڕە
ئەلیفی چایرە دائیم لە قەشقەی کەردڕ و جەودا
سەرچاوە: نالی
چایر
بەهاربەند.

سەیرێکی خۆش لە چیمەنی ناو (خانەقا) بکە
ئایا ڕەبیعی ئاهووە، یا چایری ستوور؟!
سەرچاوە: نالی
چایەر
بەهاربەند، تەویلە.

صۆفیی ڕیایە خەڵوەتی، بێنی بەهاری کرد
هاتەدەرێ لە سایەیی چایەر، حەسایەوە
سەرچاوە: نالی
ڕایێڵ
ڕایەڵ، تان، ئەو تاڵە بەن یا دەزووە ستوونییانەی لەکاتی تەنینی شاڵ یا جاو یا بەڕە و قاڵیی و شتی وادا تاڵە ئاسۆییەکانیان پیا تێئەپەڕێنرێ.

ڕایێڵ و تار و پۆیی کولووی بەفرە، ئابشار
با بای دەدات و ماسییی پێدا دێ وەک مەکووک
سەرچاوە: نالی
سەرچاوە: نالی
ڕایەڵ
ئەو دارە ئەستوورانەی بەسە دیواری ئەم سەری و ئەو سەری خانوودا ڕائەکێشرێن و پاشان وردە دار و تەنکه بەرد و گەڵا و قوڕ و ئەمجار خوڵیان ئەکرێ بەسەردا و بانەکەیان پێ دائەپۆشری.

هەر له سەربان دار بە داری ڕایەڵی بژمێرە وەک
لا پەراسووی بارگیرێکی که زیندوو بێ بە ناو
سەرچاوە: نالی
ڕشایەوە
ڕشانەوەی ترێ لە کوردەواریدا بەو کاتەی ئەوترێ کە تازە هێشووی بەرسیلە دەرئەکەوێ و دەنکەکانی ئێجگار وردن.

هەنجیری نەو شکۆفە کە پڕ بوو لە شیری صاف،
طیفلی عینەب شکۆفەیی کرد و ڕشایەوە
سەرچاوە: نالی
ڕیسوایی
بێئابڕوویی. شوستوشۆ. داشتن، شۆردن.

چونکە بێنی بێوەفایی و ناز و شۆخیی لێ دەهات،
ناردییە بازاڕی ڕیسوایی کە بیدا شوست و شۆی
سەرچاوە: نالی
کایە حەشیش
ئەوەی خەریکی کاری هیچ و پووچ بێ.

صووفیی! چییە ئیشی تۆ؟ هەر کایە حەشیشی تۆ!
عاشق وەکوو ڕیشی تۆ، هەوساری لەکن پەشمە
سەرچاوە: نالی
گونجایش
گونجان.

عیشقت لە دڵ و دیدەیی پڕ ئەشک و ئەلەمدا
گونجایش و تەسکینی نییە، زۆرە لە کەمدا!
سەرچاوە: نالی
یەکتایی
سەرچاوە: نالی
* مامۆستا شێخ بابەڕەسووڵی عەبابەیلێ ئەیگێڕایەوە کەوا بیستوویە لەناو فەقێ موستەعیدەکانی شێخەوڵای خەرپانیدا تا موفتیی زەهاویی لە مەجلیسدا بووبێ مەلایاسینی تەشاری مافی قسەکردنی نەبوە و، مەلا یاسین له مەجلیسدا بووبێ مەلا یووسفی تەوێڵەیی مافی قسە کردنی نەبوە و، تا مەلا یووسفیش له مەجلسیدا بووبێ نالییی مافی قسەکردنی نەبوە، واتە
نالییی پلەی چوارەمی بووە لەناویانا. لەوانەیە ئەم بەیتی « حەربا » یەش پەیوەندێکی بەم مەسەلەیەوە هەبێ، هەروەها لەوانەیه پارچە شیعری « ئەحوەلی تەفرەقە نەظەر..» یش، وەک له شوێنی خۆیدا ئیشارەتمان بۆ کرد، لایەکی ئەم مەسەلەیەمان بۆ ڕوون بکاتەوە.

نەییری ئەعظەم وەها تاوی دەدا وەک مەنجەنیق
بۆ دەوامی ڕۆژپەرستیی جەمعی حەربای دێتە ناو
سەرچاوە: نالی
بابای عەییار
وەک له ئەفسانەدا ئەیگێڕنەوە کابرایەک بووە له دەستە و دائیرەی ئەسکەندەری مەکدوونیدا، ئارەزووی لە کێ بووبێ بچێتە شێوەیەوە، چووەتە شێوەیەوە.

که دیتم شەکڵی صەد ڕەنگی، گوتم: بابایی عەییارە
که بیستم لەفظی بێدەنگی، گوتم: شەیپووری شاپوورە
سەرچاوە: نالی
دەریای عومان
دەریایەکە لە ڕۆژەڵاتی نیمچە دورگەی عەرەب، لە باشووری ڕۆژاوایەوە وڵاتی (عومان) یش هەیە کە پایتەختەکەی شاری (مەسقەط) ە.

چاوی من دەم دەم دەڕێژێ ئاوی صاف و خوێنی گەش
دا بڵێن دەریای عومانە دوڕڕ و مەرجانی هەیە
سەرچاوە: نالی
سایِق
جووتیار، لێخوڕی گای جووت.

تَری وَرْدَاَ قَوتاٌ وَ جُوتِا وَ سایقاُ
فُیا قوتَتیِ مِنْ جُوتِهِ ثُمَّ فَرْدِهِ
سەرچاوە: نالی
طەڵای ئەحمەر
زێڕی سوور.

صاحێب زەڕ و زیوێ کە فریبی عوقەلا بێ
ئیکسیری طەڵای ئەحمەری چەند قەطرە لە لا بێ
سەرچاوە: نالی
نای
شمشاڵ.

سۆزشێکی نەفەس و شۆڕشی نائیی نایێ
هەریەکە نەوعە غینایێکە، بە مەعنایێکە
سەرچاوە: نالی
وەفای عەهد
گفت بەجێهێنان.

وەفای عەهدە له من ڕۆح و، له تۆ ماچ
چییه چارەی ئەمانەت غەیری تەسلیم