تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 10
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
برژوا
«نمف. له مس. برژان.»، «مک. سیم. هل.کک.» ١-
هەر
شتێکی
خواردەمەنی
که
ڕاست
وخۆ
به
هۆی
ئاگرەوه له حاڵەتی
کاڵی
و
خاوی
هاتبێتەدەر و
بۆ
خواردن
ئامادە
بووبێ::
گۆشتی
برژاو
.
ماسی
برژاو
، *برشته «
تەنیا
بۆ
نان
». «سن.»
برژیاگ
. «بک.»
براشتی
. ٢-
زۆر
شارەزا
و
لێزان
بوونی
کەسێک له کارێکا.*کوڵاو.سووتاو.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بۆرژوا
«نا.»، «کئێر»
تاکه
کەسێک
لە
چینی
بۆڕژوازی
تێبــ.- آ»
ئەم
وشەیه له زمانی فڕەنسیێڕا هاتۆته
ناو
زمانی
فارسی
و لەوێشڕا کەوتۆته
ناو
زمانی
کوردی
له
کوردستانی
ئێران
. ب» زمانی فڕەنسی
ئەم
وشەیەی له بووورگ «
bourg
» ی ئەڵەمانی
به
مانای «شاڕۆکه» داتاشیوه و مانای «بۆرژوا» دەبێته: «
خەڵکی
بوورگ»، دانیشتووی بوورگ» و مانای دیکەشی هەیه،
بەڵام
لەزمانی کوردیدا
هەر
مانا
سیاسیەکەی مەبەسته. ج» له زمانی کوردیدا وشەی «
شارەزا
»
مان
هەیه
که
لە
لانی
لۆغەتەوه ماناکەی دەبێته: «ئەوکەسەی
لەسار
-
زاوا
- لەدایک بووه»
کە
دەقاو
دەق
مانای «بۆرژوا» ی فڕەنسی
یه
،
بەڵام
وەکوو
دەزانین
ئەم
وشەیه
ئێستا
تەنیا
بەمانای «کەسێکی
ڕێ
و شوێنی کارێک بزانێ
یا
بەڵەدی
جێگایە ک
بێ
» بەکاردێت.* «کعر.»
بۆر
جوازی/1.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوەژوو
[[ئاواژ+ئوو]]
«سمفـ.»، «مکـ.» ۱- پێچەوانەی
باری
ئاسایی
،
هەڵگەڕانەوە
«
بۆ
هەموو
شتێ». ۲-
بەروپشت
کراو
«
بۆ
جل
و
پۆشاک
».
بە
ئاوەژوو_ «بنتـ.»
بە
شێوەیێکی
پێچەوانە
. بەراوەژوو_ «ستـ.»
حاڵی
جل
و
پۆشاک
کە
دیوی ناوەوەیان خرابێتە
دەرەوە
،
بەر
و
پشت
کرابن:
ئەوە
بۆچی
کەواکەت بەرئاوەژوو
دەبەر
کردووە ٭«سیمـ.، هڵل.»
بەرەواژ
. «بکـ»
واژی
.
واژی
بووین:
لەجێ
چوون
، وەرگەڕانی جمگەی
دەست
و
قاچ
«تمـ: ژابا_۴۲۹». تێبــ.۱»
بە
لای
منەوە کەرتی یەکەمی
ئەم
وشەیە «
ئاواژ
»
لە
وشەی «ئەپانک، ئەپاک، ئەپاچ» ی ئاوێستایی کەوتۆتەوە
کە
بە
قسەی
دوکتۆر
معین
«تمـ: بوڕهان. جـ۱_۲۱۷، پەراوێز/۹»
لە
قاڵبی «ئەپاچ»
دا
بە
مانای «
بۆ
دواوە
،
دیسان
» چۆتە
ناو
زمانی
پەهلەوی
و «
باز
» ی
فارسی
تازە
هەر
بەم
مانایانە و
چەند
مانایاکی
تر
لێ
کەوتۆتەوە «ئەواژ» ی بن لەهجەکانی سلەیمانی و
هەولێر
وەچی
ڕاستە
و
خۆی
«ئەپاچ» ی ئاوێستایین و «
ئاواژ
» ی موکوریانی قۆناغێکی تازەتری گۆڕانی وشەکە حیسابە. ب» بەوەیڕا
کە
«
ئاوەژوو
»
لە
قاڵبی سفەتی مەفعوولیدایە
من
وای
بۆ
دەچم
کە
دەبێ
«ئەپاچ» ی ئاوێستایی
لەو
قۆناغەدا
کە
چۆتە
ناو
زمانی
پەهلەوی
قالبی «مەسدەر» ی وەرگرتبێ و زیاتر
لەوە
دەکا
ئەم
مەسدەرە
لە
شێوەی «ئەپاچتەن»
یا
«ئەپاچیتەن» دابووبێ
بەڵام
نە
لە
کوردی
و
نە
لە
فارسیدا مەسدەرێکی ئاوام
بەرچاو
نەکەوتووە ڕێگەی
ئەوە
بدا
بڵێین
وەچی
ئەو
مەسدەرە کۆنەیە
کە
«
ئاوەژوو
» ی
لێ
بە
جێماوە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوەژوو کردن
«مستـ. متـ.» تمـ:
ئاوەژوو
کردنەوە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوەژوو کردنەوە
«مستـ. متـ.» ۱-هەڵگێرانەوەی شتێک
لە
بارێکەوە
بۆ
بارێکی
تر
. ۲-بەر و
پشت
کردنی
جلک
و پۆشتەنی:
لە
کوردەواری
کە
سەگ
بلوورێنێ لینگە کەوشێک
ئاوەژوو
دەکەنەوە. ٭
ئاوەژوو
کردن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بژوێن
[[؟]]
«ست.»، «مک.» 1- گیای
زەمەند
و چڕ.2- لەوەڕگەیێکی گیای
زۆر
بێ.:: لەوەڕەکەی بژوێنه.* «بک.»
بژوون
. «تم:ژابا-51». هس.: «با.»
بژوون
=
خاوێن
،
پاک
، هس.: «مک.» دژوێن+
چڵکن
،
پیس
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بۆڕژوازی
«نا.»، «کئێر»
چینی
سەرمایەدارکه له قۆناغی سەرمایەداریدا دەسەڵاتی
دەوڵەت
و و
هەموو
ئامرازەکانی
دروست
کردنی «
وسائل
الانتاج»
به
دەستەوەیه. *«کعر.» بۆرجوازی/2.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەرۆژوو
«ست.»
حاڵی
ئینسانێکی
به
پێی
ڕێ
و شوێنێ
که
ئیسلامەتی
دایناوه له
بەره
بەیانیەوه
تا
ڕژاوا
هیچ
ناخوا
و ناخواتەوه.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەرەژوور
[[1- بهر/1+3_ئه/2+ژوور]]
«نت.»، «مک.» 1-
لای
سەرەوەی
مەجلیس
و دیوەخانان «
لەچاو
دەرگا
» :: فەرموو! فەرموو!
بەرەو
ژوورتر
هەڵکشێ
. ٢-
لای
سەرەوه له
چاو
هەرشتێکی تر:: زۆرابی له
بەرەژوور
خۆیەوه دانابوو.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەڕۆژووبوون
«مست. لا.» گرتنی
ڕۆژوو
بەو
جوورەی
ئیسلامەتی
ڕێ
و شوێنی
بۆ
دیاری
کردووه.