تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 472
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاو ـ و ـ ئاو چوون
«کنـ.»
تووک
و نەفرینە
لە
کەسێک
دەکرێ
● «ڕەببی
ئاو
ـ و ــ ئاوچێ»
تووشی
بەڵایەک
بێ
ڕزگاری
لە
دوا
نەبێ
. تێبــ. ــ
بەو
مانایە:
ئا
وێک
«ڕووبارێک»
لە
پێشدا
بیبا
کە
خۆی
هاته
بڕانەوە
فڕێی داتە ئاوێکی دیکەوە
بۆ
ئاوێک.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاو لێچوون
[[ئاو+لێ «لە+ی» چوون]]
«مستـ. لا.»
بەند
نەبوونی
ئاو
بە
دەفرانەوە.: ئافتاوەکە
ئاوی
لێدەچێ بیبەن لەحیمی
کەن
.
گۆزەکە
ئاوی
لێدەچوو پنجمان
کرد
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاو لەدەسکاوونگا کوتان
«کنـ.»، «مکـ.» تمـ:
ئاو
لە
دینگا
کوتان
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوا بوون
[[٣- ئاوا + بوون]]
«مستـ. لا.» ١-
ون
بوون
و چوونەخواری
ڕۆژ
،
مانگ
و
ئەستێرە
لە
ئاسۆی ناوچەیەک.:
ڕۆژ
ئاوابوو،
مانگی
چاردە
درەنگ
ئاوا
دەبێ
□ «
تا
فەلەک
دەورەی نەدا و
سەد
کەوکەبی
ئاوا
نەبوو
» «کەوکەبەی میهری موبارەک تالعی
پەیدا
نەبوو
» «نالی: گمـ ـ ٤١» //
هەڵاتن
«
هەڵهاتن
» ٢- تێ
پەڕین
، دەربازبوون،
لە
بەر
چاوان
ون
بوون
«شتێ،
کەسێ
» : سوارەکان
هێشتا
ئاوا
نەبوون
. ٣-
مردن
«
لە
هەندێ
ناوچەی
کوردستان
،
بۆ
مردنی
ئەوانەی
موسوڵمان
نین
»
وەستا
شەلەمۆ ئاوابوو، مامیگون
زۆر
نەخۆشە
لەوانەیە
ئاوا
بێ
. *
زایە
بوون
،
ون
بوون
«
تەنیا
بۆ
مانای
سێیەم
».
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوارە بوون
«مستـ. لا.»
سەرگەردان
بوون
،
لە
ماڵ
و
حاڵ
و نیشتیمان
دوور
کەوتنەوە
. *
تار
بوون
.
تەرە
بوون
، هەڵوەدابوون.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاواڵە بوون
[[مست. لا.] ]
1_لەسەر
پشت
بوون
«
دەرگا
و
پەنجەرە
». ۲_دەرخۆنە
لەسەر
نەبوون
«دەیزە و
مەنجەڵ
و...». ۳_لێک نەنران «
دەمی
ئادەمیزاد
» .:
لێی
گەڕێ با دەرکەکە
ئاواڵە
بێ
. با
سەری
مەنجەڵەکە
ئاواڵە
بێ
تا
سارد
دەبێتەوە. «
کابرا
لەبەر
هەتاو
دادەنیشیت و
دەمی
ئاواڵە
بوو
مێش
بە
ناو
دەمیدا هاتووچۆیان دەکرد». «بیرەوەریی
خۆم
».
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوبڕ بوون
«مستـ. لا.»
تووشی
نەخۆشی
ئاوبڕ
هاتن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاور تێبــ.ەر بوون
«مستـ. لا.» تمـ:
ئاگر
تێچوون
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوری سوور
«نتـ.»، «مکـ.» ۱-پۆلووی
ئاگر
کە
ئەوەندە
گەشابێتەوە
هیچ
سەرە
بزووت
یا
خەڵووزی تێدا نەمابێتەوە. ۲- «کنـ.» بەڵای گەورە.: ئاوری
سوور
بێ
خۆی
تێداوێ.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوس بوون
«مستـ. لا.»، ۱-زگ پڕبوونی مێیینەی
ئادەمیزاد
و گیاندارانی
مەمکدار
، گوورانی «نطفه»
لە
منداڵدانیاندا. ۲-هاتنەسەر
پشکووتن
و
گەڵا
دەرکردنیی
دار
و
درەخت
. ۳- «کنـ.»
تووڕە
بوون
،
ڕق
هەڵستان
«
لە
کەسێ
،
لە
شتێ»،
بە
غیلی
بردن
«
بە
کەسێ
».
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوقە بوون
«مستـ. لا.» پەلاماردانی
کەسێ
،
چنگ
لێ
قاییم
کردنی
بە
جۆرێکی
وەکوو
یەک
کەس
بێنە
بەر
چاوان
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوودۆ
«نتـ.» دۆیە،
کە
بۆ
ئەوەی
سارد
ببێ
یا
ئەگەر
خەست
بووبێتەوە،
ئاوی
تێکەڵ
دەکەن.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوورگ
[[ئاور+گ «گا» ] ]
«نتـ.»، «مکـ.» ۱_شوێنێکی تایبەتییە
لە
ماڵان
ئاگری
تێدا دەکەنەوە
چێشتی
لەسەر
لێدەنێن. تێبــ.ینی:
لە
سووچێکی
ئاشپەزخانە
لە
سێ
لاوە
بە
خشت
یا
بەرد
بە
بەرزایی
۳۰/۲۰سانتیمەتر دیوارۆکەیەک
دروست
دەکەن،
مەنجەڵ
یا
دیزەی دەخرێتە
سەر
و
لە
ژێرەوە
بە
دار
یا
هەر
سووتەمەنییەکی
تر
ئاگر
دەکەنەوە، دووکەڵەکەشی لەسەربانی
خانوو
دەردەچێ. ۲_تمـ: ۱_ئاگردان/۱.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاووزیاگ
«سفا.»، «سنـ.» ۱-پێگەییشتوو «
لە
باری
لەش
و ئەندامەوە» : مناڵەکە ئاووزیاگە. ۲-تێگەییشتوو «عەقڵی
بە
شت
دەشکێ» ۳-
بە
توانست
«توانای کردنی کارێکی
هەیە
». تێبــ.ینی:
ئەم
وشەیە
تەنیا
مردۆخ
نووسیویە و
هەرچەند
لە
شکڵی «نمفـ.»
دایە
وکوو:
هەڵگیریاک
، کریاگ، ئاووسیاگ...
بەڵام
ئەو
مەعنایانەی
مردۆخ
بۆی
داناوە «تمـ: جـ۱_۳۱/۳۰»
وای
لێکردم
بە
«سفا.» بزانم.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوڕوو چوون
«مستـ. لا.» تم:
ئابڕوو
چوون
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوڕوونکەره
[[ئاو+ڕوون+کەر+ئە]]
«نتـ.» گیاندارێکی بچووکە،
لەشی
بە
ئەندازەی
دەنکە
جۆیێکە
یا
تۆزێ
گەورەتر
،
چەند
قاچی
درێژی
هەیە
،
لە
هەندێ
کانیاواندا دەبیندرێ،
هەمیشە
بەسەر ئاوەوەیە و
زۆر
خێرا
دەجووڵێتەوە.
گۆیا
خڵت
و
خاڵ
و لیتەی
ئاو
دەخوا و کانیاوێکی
ئەو
گیاندارەی تێدابێ ئاوەکەی
هەمیشە
ڕوون
دەبێ
و
لای
خەڵک
پەسندە. ٭
ئاو
ڕۆشنکەرە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوڕێش بوون
«مستـ. متـ.» کتو
پڕ
پەلاماری کەسێک
دان
،
پڕپێداکردن
و
چنگ
لێ
قایم
کردنی «
بە
جۆرێ
کە
ڕیشیان
تێک
بئاڵقێ!» :
هەر
لە
دوورەوە ئاوڕێشم
بوو
«
بوو
بە
هاوڕێشم».
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوی ئاموون چێ
«کنـ.»
تووک
و نەفرینە:
بڕوا
و نەیەتەوه، چوونی
بێ
هاتنەوەی
نەبێ
. تێبــ. ـ ا» ئاموون
ناوی
چەمێکە
لە
ئاسیای
ناوەندی
«تمـ: هبێد، ل ـ ٢». ب» «چەمێکە
بە
قەراغ
شاری
«خواڕەزم»
دا
دەڕوا و
لە
نێوان
تورکستان و خوراسان دایە»، «بوڕهان: عەبباسی، ل ـ ٥٢». ج»
دوکتۆر
معین
لە
باتی
ئاموون «ئامووی، ئاموویه،
ئاموو
دەریا
»
دەڵێ
و
بە
چەمی «جەیحون» ی دادەنێ
کە
لە
باکووری
خوراسانەوە
بە
دەشتی
«ئامووی»
دا
دەڕوا. «
معین
:
فەرهەنگ
، جـ ٥، ل ـ ٦١».
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوەدان بوونەوە
«مستـ. لا.»
سەرلەنوێ
کۆبوونەوە
و
نیشتەجێ
بوونی
خەڵک
لە
شوێنی کۆنەدی
یا
کۆنە
شارێک:
ئەم
دێیە
کوێڕا
وا
زوو
ئاوەدان
بۆوە. بابل
پاش
خاپوور
بوونی
ئیتر
ئاوەدان
نەبۆتەوە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوەدز بوون
«مستـ. لا.»
ئاو
تێچوون
و ئاوسانی برینان: دەستت
تەڕ
نەکەی
دەنا
برینەکەت
ئاوەدز
دەبێ
. ٭
ئاوەدز
کردن
.
2
3
4
5
6
7
8