مست. مت.» ئەنجام دان، جێ بەجێ کردن، پێکهێنان:: نیەتمه دوو ڕەکەعەت نوێژی حازرێ ئەم سبەینەی بە جێ دەگەیێنم، پەیمانێکی دابوو بە جێی نەگەیاند.* «سن.» به جێ هێنان، «سیم.» بەجێ هانین.

«مست. مت.» دەرپەڕاندنی کەسێک له مەیدانی چالاکیدا. شکاندن و مەغلووب کردن:: بەرەی میللەتان و ئازادی خوازان، بەرەی کۆنەپەرەستان و ئەوانەی مافی میللەتان پێشێل دەکەن، دەبەزێنێ.

«مست. مت.»، «مک.» وەدواخستن. وەدرەنگی خستن. کەم تەرخەمی کردن لە جێ بە جێ کردنی کاران .

)پبت.) پاشبەندێکه بە دوای هەر ناوێکەوه بلکێ، پێشان دەدا که مەدلوولی ئەو ناوه بە کۆمەڵ پێکدێت یا به کۆمەڵ دەگێڕێ و دەگەڕێ.:: ڕێبەندان. سەهۆڵ بەندان. خەنەبەندان.

«نت.» ئەو ئاوەیه که بە هۆی هەڵبەستنی (١-بەند/١)ە وە بە جۆگەی تایبەتی «1- بە ند /2» دا دەڕوا. هس.: کانیاو «کانی ئاو = ئاوی کانی». چەماو «ئاوی چەم» .

«مست، لا» «مک.» مانەوه له شوێنێک، گیربوون، وێستان. سەعاتێکم لەسەر بەندبن با لە سەر شێرکۆ بەند نەبین. هەرچی د کەین خوێنی بەند نابێ.

«نت،»، «مک.» هەودا بەنی تایبەتییه، ساز دەکرێ و دادەنرێ بۆ دەروونی زارکی تێڕ و جەواڵ و... تێبــ.ینی: له لادێی کوردستان، ئەو هەودا بەنانه وەکوو کەلوپە لی ناوماڵ تەماشا دەکەن، دەخوازرێتەوه یا بە قەرز وەردەگیرێ و پاشان دەدرێتەوه بە خاوە نی.

«نت »، «کئێر.، بک.، سیم.» 1- عەبد، خوڵام، نۆکەر. 2- «کئێر.» نووسەر یا قسەکەر، له نووسین و قسەکردنا بۆ نیشاندانی ئەدەب و تەوازوع و دەربڕینی ڕێز و حورمەتی خۆی بەرامبەر بەو کەسەی قسەی دەگەڵ دەکا، لەباتی زەمیری «من» ئەم وشەیه بەکاردێنێ:: بەنده زۆر زوو عەرزم کردی * «سن. جن.» بەننه.

«کن.» 1-هیچ کە س بەو جۆرەی که پێویسته هەموو شتێکی کەسێکی تر نازانێ. 2- هەر خوا خەڵک دەناسێ و لەڕووی کردەوەی خۆیان - که خەڵکی تر نایزانن - ڕەفتاریان دەگەڵ دەکا.

«مست. لا.» سازکردن و بڵاوکردنەوەی قسه و قسەڵۆک دەربارەی کە سێ بۆ بەدناو کردنی.

«نت.» «کئێر.» تە گبیر کردن و ڕێک کە وتنی کارێ دژی کەسێ یا کۆمەڵی. پیلان، «عا.» مؤامرة. تێبــ.ینی: هەرچەنده کەرتەکانی ئەم وشەیه کوردین، بەڵام بەلای منەوه وەکوو «زاراوه» لە فارسی ڕا هاتۆته ناو زمانی کوردی، ئەگەرچی زمانی فارسی وشەکانی وەک سەتان و هەزاران وشەی تر له پەهلەوی «کوردی» خواستۆتەوه.

«مست.، مت» 1- قاییم کردنی شتێک بە شتێکەوه. 2- گیرۆ کردن و پەل خستنی کەسێ لە شوێنێ. 3- حەپس کردن. خستنە زیندان.

«ست.» 1- حاڵی ئەو کەسەی خرابێته زیندانەوه. ئەوەی له ئازادی بێ بەش کرابێ.2- «مج.» تم: بەن/1 تێبــ.ینی: له لەهجەی باکووری زمانی کوردیدا دەنگی «د» لەم وشەیه فڕێ دراوه یا خۆی سواوه و «بەنی» ماوەتەوه که له وشەی «ئەزبەنی» دا دەیبیسین.

«نت.» تم:بەندی جەرگ و دڵ.

(نت.) 1- هەر شتێکی ماددی که جەرگ و دڵی مرۆڤ دەگەڵ لەشی پێکەوه دەبەستێتەوه. 2- «کن.» خۆشەویستی زۆر. تێبــ.ینی: آ» مەبەست لە مانای یەکەم ئەوەیه ژیانی مرۆڤ بەنده به دوو ئەندامه، واش زانراوه که ئەوانه بەهۆی هەودایەکەیەوه بە لەشەوه بەندکراون. ب» ئاشکرایه ژیان خۆشەویسته و هەر شتێکیش مایەی ژیان بێ خۆشە ویست دەبێ، جا بەندی جەرگ و دڵ کە به مایەی ژیان ناسراوه مانای دووەمی بە کینایەی خۆشەویستی زۆر دایکان بە منداڵی خۆیانی دە ڵێن.

«نت.» تم: بەندی جەر گ و دڵ.

«نت.» 1- جێگایەکە ئەو کەسانەی تێدا ڕادەگرن کە لەسەر تاوانێک حوکم دەدرێن و بۆ ماوەیەک ئازادیان لێ زەوت دەکرێ، ئا ئەو کەسانەی پێویست دەکا تا ڕۆژی موحاکمه له دەرەوە نەبن:: بەندیخانەی نوگرە سەلمان له عێڕاق. بەندیخانەی قەسری قەجەر له تاران. 2- «مج.» هەرشوێنێکی ناخۆش و تاریک و تنۆک.

«حمس.» تم: بەندەیی.

«نا.»،«کئێر» شوێنێکه له قەراغ دەریا، یان چەمی گە ورە خۆش دەکرێ، کەشتی لەنگەری لێ دەخەن، بار دادەگرن یان بار هەڵدەگرن. * «کعر» مینا «عا.». 2- شار و ئاوە دانێکی له نیزیک شوێنێکی وا دروست کرابێ. شری کەنار دەریا.

«نت.»، «مک.»، بەنێکه «د ەمبێن» ی زاری گاگێرەی پێ دەشاخی دەبە ستن.