تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 26
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بە رسمێڵ
[[1-بهر/4+سمێڵ]]
«نت.»
زێدە
تووکی
سمێڵ
کە
بەسە
ر لێوی
سەر
ەوەی لێوی مرۆڤا
بەرەو
ناود ەمی دێتەخوارێ. #«قەپۆزت دانەپۆشێ بەرسمێڵت + بەسەر ملتا نەیێ
وەک
یاڵی
کەمتیار
» «
ڕەزا
- 123» * «بک.»
بەرسمێڵ
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
برسی
[[په:گورسهك]]
«س.» حاڵێ
ئەو
کەسەی
هەست
دەکا
پێویستی
به
خواردن
هەیه. * «بک.»
برچی
. «جنو.»
وورسی
. //
تێر
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بۆرسوار
«نت.» پیاوێکی
سوار
ئەسپی
«
بۆر
»
بێ
. تێبــ.- له لەهجەی «دیزفوولی»
دا
«بۆرسوار»
به
«لۆڕ»
ان
دەڵێن
، له
بەر
ئەوەی
که
«لۆڕ» ەکانی خوزستان
سواری
ئەسپی
بۆر
دەبوون. «تم:
معین
،
بورهان
،
بورهان
، ج1، ل- 314» .
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
له برسان
«شر.»
لەبەر
برسێتی
،
بە
هۆی
برسی
بوونەوه
، له ئەنجامی
پێویستی
بەنان
و
خواردن
«
گەر
لە
برسان
و
لەبەر
بێ
جلکی
ئیمڕۆ
ڕەق
هەڵێم +
نۆکەری
بێگانه
ناکەم
تا
لەسەر
هەردم
ئەمن
» «
هێمن
»
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاتەشپەرست
[ [ئاتەش + پەرست «لەپەرستن» ] ]
«نفا.» ١-
ئەو
کەسەی
ئاگر
دەپەرستێ،
ئاگر
بە
خودا
دەزانێ
یا
لای
پیرۆزە
٢-
ئەوەی
دینی
زەڕدوشتی سەلماندبێ، زەڕدوشتی. *ئاگرپەرست،
ئاوور
پەرست
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاتەشپەرستی
[ [ئاتەش + پەرست + ٢- ئی] ]
«حمسـ.» تمـ:
ئاگرپەرستی
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاگرپەرست
«نفا. سفا.» تمـ:
ئاتەش
پەرست
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاگرپەرستی
«حمسـ.» ١-
پەرستن
،
عیبادەت
کردنی
ئاگر
و
بە
خودا
زانینی. ٢-
دینی
زەڕدوشتی *
ئاتەشپەرستی
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئێسترسوار
(ست. نت.) ١- کەسێکی
سواری
ئێستر
بێ
. ٢- (کعر.) جەندەرمەی
دەوری
عوسمانی. تێبــ.-
لەبەر
ئەوەی
وڵاغیان
ئێستر
بوو
لە
کوردستان
دەسووڕانەوە،
ئەم
ناوەیان
بە
سەردا
بڕاوە.
ئەم
ناوەیان
بە
سەردا
بڕاوە. *قاترسوار.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەحواڵپرسی
[[عا. کو.]]
«حمسـ.» ۱-
پرسیار
لە
ساغ
و
سڵامەتی
و نەخۆشیی کەسێک. ۲-
پرسیار
دەربارەی
چۆنیەتی
ژیان
و
کار
و گوزەرانی یەکێک. «...
شێخ
کە
ئەحواڵپرسی
و
خۆش
هاتنی
مەلە
جەلالی
کرد
...» «قزڵجی: پێکەنین_٦۲».
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بارست
[[=پە: بالیست= بڵیندترین، بەرزایی]]
(نا.)، (کی.) تم:
بانە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بارستایی
[[پە: بالیستیە.]، [بارست + ئایی]]
١-
بەرزایی
شوێنێ
یا
شتێ
کە
لەچاو
دەوروبەری
خۆی
بەرزتربێ.
لە
نزمایی
دەوروبەری
ڕا
حیساب
دەکرێ
تا
دەگاتە پۆپەی
بەرزایی
خۆی
.
بارستایی
دوو
پەنجە
زیاتر
تۆز
لەسەر
قەنەفەکان نیشتووە. ٢-
هەر
شتێکی
سێ
(بعد)ی هەندەسی هەبێ.
بە
بارستایی
ئەم
کێوە
خەم
لە
دڵم
بارە
. (عا.)
حەجم
. تێبــ.- بەلای منەوە کەرتی دووەمی
ئەم
وشەیە
هەر
(ستا)ی ئاوێستاییە
کە
سفەتە و
ئێستا
وشەی (ڕاوەستاو=
قائم
، عاموودی)مان
بەرامبەری
هەیە
، بەمپێیە مانای وشەکە دەبێتە (الوضع العامودی لشیئ).
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بارسووک
[[بار + سووک]]
(ست.) ١-
حاڵی
ئینسانی
بێ
ئەرک
،
حاڵی
کەسێکی
کە
چووە شوێنێ،
خەڵکی
ئەم
جێیە
زۆر
بەخحیەوە
ماندوو
نەکا
. ٢- (مج.) پیاوی
فەقیر
و
نەدار
. تێبــ.-
بەو
مانایەیە
کە
ئەگەر
هات
و
ماڵی
بارکرد
ئەوەندەی
نییە
قورسایی
بخاتە
سەر
پشتی
بارەبەر
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بارسووک کردن
(مست. مت.) ١-
کەم
کردنەوەی
قورسایی
باری
وڵاغ
یا
هەر
هۆیەکی
تری
گواستنەوە
.
ئەم
سەربارە
داگری و
هەندێ
باری
گوێدرێژەکە
سووک
کەی
باشە
،
دەنا
لەم
هەورازە سەرناکەوێ. ٢-
کار
لە
کۆڵ
کەسێ
کردنەوە
،
تەکلیف
لەسەر
لابردن
،
ئەرک
کەم
کردن
.
ئەگەر
ئەم
دەفتەرەیان
تۆ
بینووسیتەوە بارم
سووک
دەکەی،
خۆزگە
دەڕۆیشتن و باریان
سووک
دەکردین.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بارسووکی
[[بارسووک + ئی]]
(حمس.)، (کن.) ١-
بێ
ئەرکی،
بێ
تەکلیفی. ٢-
بێ
زەحمەتی،
بێ
دەردیسەری
.
ئەگەر
ئیمڕۆ
ئیشەکانت تەواوکەی بارسووکییە
بۆ
بەیانی
. چابوو ئەمەش بارسووکییەکە
بۆ
شاسوار
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
برسیایه تی
[[برسی+ئایهتی/١]]
«حمس.»، «مک.» تم:برسێتی.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
برسێتی
[[برسی+ئهتی]]
«حمس» حاڵەتێکه
که
ئینسان
پێویستی
به
خواردن
هەبێ. «
برسێتی
ڕەگی
هاری
پێوەیه» «پەندی پێشونیان» *برسیایەتی. «بک.»
برسێتی
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بوت پەرستی
«حمس.»، «کئێر.» تم:، بت
پەر
ستی
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەرسمێڵ کردن
«
مست
، مت.» قرتاندنی زێدەمووی
سمێڵ
و
لێک
و
لووس
کردنی
دەگەڵ
سنووری لێوی
سه
ڕەوه
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەرسک
«نت.»، «سیم.» تم:
بەرزگ
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەرسیله
[[؟]]
«نت.»، «کعر.» ترێیەکه
هێشتا
ئاوی
تێنەگەڕابێ و
شیرین
نەبووبێ. تێبــ.ینی: آ»
من
زیاتر
بۆ
ئەوە
دەچم
کە
«
سیله
»
لەم
وشەیەدا
هاوتای
«
شیرە
»
بێ
،
جا
یا
بەسەر
زار
و زمانەوە
وای
بە
سەر
هاتووه
یا
خۆ
شکڵێکی کۆنتری «
شیرە
»
یه
. ب»
بەرسیله
ماددەی «
ترشی
تارتارات» ی تێدایه و ترشه. له
کوردەواری
دەیکەنه
هێندێ
چێشتانە
وه
تا
ترشیان
بکا
و
بۆ
دابەزاندنی گەرمای
لەشی
نەخۆش
بەکاری
دێنن. پەسیره، پەسیله. «کئێر.» قۆره. «سن.» هاڵه.
1
2