وشەدان

بخووردان

«نت.» دەفرێکی تایبەتییه، زەمانی پێشوو له دیو ەخانی پاتشایان و ئەمیر و گەورەپیاوان دایان دەنا و بخووریان تێدا دەسووتاند.

برک دان

«مست.لا.»، «مت.» تۆرهەڵدانی شتی فڕێدان و هاویشتنی شتێک.

برۆ تێکنان

«مست. لا.» گرژ کردن و وێک هێنانەوەی هەردوو «برۆ» یان به نیشانەی ناڕازێتی له کردەوەیێ یا پێ خۆش نەبوونی قسەیەک.:: قسەکانی به کەیفێ نەبوو برۆی تێکنا. هەتا دەی بینی برۆی تێکناوه.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

بریان

«س.» تم: برژاو.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

بریقەدان

«مست.لا» تم: بریسکانەوه.:: له دوورەوه بریقەدەدا.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

بسته لێدان

[[نبسته؟+لێدان]]

«مست. لا.» بە دوو پەنجەی دۆشاومژە «قامکی شاده» ی هەردووک دەستان، یا به قامکه گەوره و دۆشاومژەی دە ستێک، له سەر هەوای مووسیقا و هەڵپەڕکێ دەنگ دەرخستن.* «مک.» چەقەنه لێدان. «سن.» پل تەقاندن.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

به باڵابڕان

[[به /3+باڵا/1+بڕان]]

مست. لا.»، «کن.» 1- به قیسمەت بوون، به نەسیب بوون:: ەد یگوت من ناچم با ئەو جاره یەکێکی تر بچێ خۆ بە باڵای منەوه نەبڕاوه، 2-کارێک که له هەموو کەس چاتر به کەسێ بکرێ یا شتێ بۆ یەکێ له هەموو کەس زیاتر دەست بدا:: ئەوه هەر به نەوزاد دەکرێ دەڵەی به باڵی بڕاوه.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

به جێ هێنان

مست. مت.»، «مک.» تم: به جێ گەیاندن

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

به پێی فیلان

کن.» زۆروزەبەند، ئێگجار زۆر.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

بوخچه گەردان

«نت.»، «سن.» تم: بوخچە بگەردانی.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

بڕدان

[[ بڕ+دان «فد» ]]

«مست.، مت.» جووداکردنەوه: شەوێ دی گورگ له ڕانەکەی دا و چەند سەرێکی بڕداوە.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

بۆسان

[[2-بۆ+ئستان/1]]

«نت.»، «سن.0 تم: بێستان.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

بۆڕدان

[[1-بۆڕ+دان]]

«مست. مت.0» شکاندن و ژێرخستنی یەکێک لەو کارانەدا که حاڵ ەتی «بۆڕی» دروست دەکەن.:: شێرکۆ و نەوزاد شەڕه شیعریان دەکرد. نەوزاد شێرکۆی بۆڕ دا.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

بە ئامانەت دان «دانان

«مستـ. متـ.» ١- شتێک لە لای کەسێ دانان کە پاشان لێی وەربگیرێتەوە. ٢- ناشتنی مردووی شیعە لە شوێنێک تا لە هەلێکدا بگوازرێتەوە بۆ شوێنە پیرۆزەکان.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

بەبا دان

مست. مت.» زایه کردنی شتێ، به هیچی شتێک له دەست خۆ دەرکردن.:: شێره ئەو هەموو پارەیه ی هەبوو به بای دا.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

بەجێ مان

مست. لا.» 1- دوا کەتنی کەسێ له هاوڕێکانی:: کوڕینه یەواش بڕۆن مامه حمە هەر بەجێ دەمێنێ. 2- مانەوەی کەسێ یا شتێ لە شوێنێک:: قەڵەمەکەم له سەر مێزەکه به جێماوە. ئێمه هاتینەوه و خسر ەو لەوێ به جێ ما.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

بەخت وەرگەڕان

[[ بەخت+وه‌‌رگه‌ڕان]]

مست. لا.»، «مک.» چەواشەبوونی ئەحواڵی کەسێک لەباشی ڕا بۆ خەراپی.::دە ک ڕەببی تەخت و بەختی و رگەڕێ

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

بەدڵ و گیان

بنت.» تم: به دڵ و داو.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

بەدڵەو نووسان

مست. لا.» 1- تم: به گیان کەوتن. 2- پەسەند بوون و قبووڵ کردنی کارێ یا شتێ یا مەسەلە یەک و کەسێک لەبەر چاوی یەکێکی تر.: ئەم هەرا و هوریایەی به دڵەوه نەدەنووسا.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

بەرخەلەوان

[[به‌رخه‌ل+3-ئه‌/2/وان]]

«نت.» شوانێکی ڕانی بەرخان دەباته لەوەڕ. * «مک.» بەرغەلەوان، بەرخەوان. «بک.» بەرخ ڤان.

تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان