وشەدان

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

عد یل

[ص.ع ]

(ئه دیل - edîl)

هاوتا، به رانبه ر.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

یل

[ص ]

(یەل - yel)

پاڵەوان، قارەمان، دلێر، دلاوەر، خەباتکار.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

یل

[ا ]

(یەل - yel)

سەڵتەی ژنانە، یەلەک.

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)

یل

ایل، طایفه

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)

یل

عێل و عاشیرەت

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

یلامق

[ا. ع ]

(یەلامیغ - yelamîx)

کەوا، عەبا.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

یلب

[ا. ع ]

(یەلەب - yeleb)

جۆشەنی چەرمی.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

یلدا

[ا ]

(یەلدا - yelda)

درێژترین شەوی ساڵ، یەکەم شەوی چلەی گەورەی زستان.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

یللی

[ا ]

(یەلەلی - yelelî)

کات بەفیڕۆدان، بێ کاری و تەمەڵی، بەڕەڵڵایی و رابواردن.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

یلم

[ا ]

(یەلەم - yelem)

غەڕە، کەتیرە، هێلم.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

یلمان

[ا ]

(یەلمان - yelman)

دەمی تیغ.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

یلمق

[ا ]

(یەلمەغ - yelmex)

کەوا، عەبا.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

یلمە

[ا ]

(یەلمە - yelme)

کەوا، عەبا، جبە.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

یلنجوج

[ا. ع ]

(یەلەن جووج - yelen cûc)

بخورو دار عودی هندی.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

یلک

[ا ]

(یەلەک - yelek)

سەڵتەی ژنانە، یەلەک.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

یلی زن

[ص. فا ]

(یەلی زەن - yelî zen)

ئەوەی لە کاتی خۆشی و شادیدا یالێلی بڵێ.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

یلە

[ص ]

(یەلە - yele)

ڕەها، ئازاد، وێڵ، هەرزە، بێهودە، بەڕەڵڵا.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

به پێی فیلان

کن.» زۆروزەبەند، ئێگجار زۆر.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

بەرزەحەوایله

«نت.»، «سن.» تم: بادەوه.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

دیسیپیلین

[ا.فر ]

(دیسیپلین - disiplin)

دیسپلین، زەبت و رەبت.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

دیلم

[ا ]

(دەیلەم - deylem)

باری، نویل.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

دیلماج

[ا.ص.ت ]

(دیلماج - dilmac)

تەرجومان، وەرگیر، پاچقه وان.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

(- ئیلکە)

(پب.) بەدوای وشەوە دەنووسێ و گیانی بچکۆڵەیی بە بەردا دەکا. چاویلکە. بەرگاییلکە. تراویلکە.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

(ئیلە)

(پب.) بەدوای وشەوە دەلکێ و بچکۆڵەی دەکاتەوە. ((خاڵیلەی ڕێبوار ڕێم لێ گۆڕاوە، دەچمە ئەو ماڵەی یارم تۆراوە)) (فۆلکلۆر). بابیلە. مامیلە. نەرمیلە.

سەرچاوە: نالی

* مامۆستا شێخ بابەڕەسووڵی عەبابەیلێ ئەیگێڕایەوە کەوا بیستوویە لەناو فەقێ موستەعیدەکانی شێخەوڵای خەرپانیدا تا موفتیی زەهاویی لە مەجلیسدا بووبێ مەلایاسینی تەشاری مافی قسەکردنی نەبوە و، مەلا یاسین له مەجلیسدا بووبێ مەلا یووسفی تەوێڵەیی مافی قسە کردنی نەبوە و، تا مەلا یووسفیش له مەجلسیدا بووبێ نالییی مافی قسەکردنی نەبوە، واتە

نالییی پلەی چوارەمی بووە لەناویانا. لەوانەیە ئەم بەیتی « حەربا » یەش پەیوەندێکی بەم مەسەلەیەوە هەبێ، هەروەها لەوانەیه پارچە شیعری « ئەحوەلی تەفرەقە نەظەر..» یش، وەک له شوێنی خۆیدا ئیشارەتمان بۆ کرد، لایەکی ئەم مەسەلەیەمان بۆ ڕوون بکاتەوە.

نەییری ئەعظەم وەها تاوی دەدا وەک مەنجەنیق
بۆ دەوامی ڕۆژپەرستیی جەمعی حەربای دێتە ناو

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

.کیلە

پێوانەیێکە چووارتەنەکەیە ٬ پێوانە٬ ڕبە٬ کەویج٬ کەویژ٬ کێل٬ ئامانێکە چتی شلی پێ دەپێورێ.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

<دیلماج>

پَچواک، پای خوان، تَزفان، تاجُران.(ترکی است.)

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - کوردی

<دیلماج>

زوانزان، تەڕزمان.[وەرگێڕ، دیلماج (وشەیەکی تورکیە.)]

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - عارەبی

<دیلماج>

تَرجُمان، مُتَرجِم، مُفَسَّر.