1ـــ بریتییە لە کۆمەڵێ بڕوا و هەست و ئایدیال و نەریت و بۆچوون و بایەخی کەلتووری کۆمەڵگە یان سیستەمێکی سیاسی. 2ـــ ئاستی زانستی و ڕامانەی تاک و چین و توێژە جۆراوجۆرەکان لە دەسەڵات و سیاسەت. 3ـــ ئەرکی لایەنە تایبەتییەکانی کەلتووری گشتی کۆمەڵگە کە لەگەڵ چۆنییەتی هەڵسوکەوت لەگەڵ سیاسەت، هێز، دەسەڵات، ئازادی، عەدالەت، دەوڵەت، حکوومەت و سیستەمی سیاسیدا پێوەندی هەیە. ئەمەش دەرەنجامی ئەزموونی مێژوویی نەتەوەیە لە کاتی ڕواروویی لەگەڵ دیاردە و ڕووداوە سیاسییەکانی ئەو نەتەوەدا.

گیاه سلمه

گیایە کە بۆ دەقاقی چیت دەبێ

گیاه سلمه

گیایەکی بەهارییە لە مێرگدا دەڕوێ ، بنکەکەی وەک پەنجەی منداڵی ساوا وایە ، وشک دەکرێتەوە و بەهاڕراوی دەکرێ بەهەوێنی دۆندرمە

گیاسارمە

گیاهی است داروی زخم

گیایەکی بەهارییە بنکێکی هەیە وەک پیاز ، بەهاڕراوییدەکرێ بەبرینەوە ، بۆ گۆشتە و زوون زۆر باشە

گیایە کە بۆ دەرمانی برین دەبێ

گیاهی است

گیایەکی کوڵکنی دەشتەکییە

فساد سیاسی

Political Corruption

کەڵک وەرگرتن لە دەسەڵاتی سیاسی بۆ گەیشتن بە قازانجی شەخسی و ناڕەوا بە گەندەڵی سیاسی لە قەڵەم دراوە. گەندەڵی ماڵی و ئیداری، گرنگترین لایەنی گەندەڵی سیاسی لە ئەژمار دێت. ڤیتۆ تانزی، هۆکارەکانی بڵاوبوونەوەی گەندەڵی، بەم شێوە ناوبردە دەکات :
1ــ یاسا و ڕێساکان (وەک دەرکردنی ئیجازەنامە، بە ناوچەیی کردنی ئیشوکارەکان).
2ــ چاودێری کردنی ڕیککەوتننامەی کڕین و سەرمایەدانانی دەوڵەتی (وەک دروستکردنی ڕێگەوبان پرد و فڕۆکەخانە).
3ــ ئەو بەرنامانەی کە پاڵنەرن بۆ باجدان.
4ــ چاودێری بە سەر ڕەوتی دامەزراندنی کارمەندان.
5ــ ماهییەتی سیستەمی سیاسی.
6ــ ماهییەتی سیستەمی سزادان.
بە بڕوای تانزی، گەندەڵی سیاسی لە زۆربەی وەڵاتان لە ژێر سەری ڕێبەرانی سیاسییەوەیە و لە هەندێ وەڵاتی دیکە لە لایەن کاربەدەستانی دەوڵەت و کارمەندانی شارەوانییە. ئەو دەوڵەتانەی کە بەپێی بەرنامەی ئایدیالی بەهێز و شۆڕشگێڕانە، دەگەن بە دەسەڵات، ڕەنگە بتوانن تا ماوەیەک بە پاڵپشتی ئەم ئایدیالە و هەستوخوستی شۆڕشگێڕانە، گەندەڵی کۆنترۆڵ بکەن بەڵام هەر کە هەست و سۆزەکە نیشتەوە، سەرلەنوێ هەڵدەداتەوە و پەرە دەستێنێ و ڕیشە دادەکوتێ. لە سیستەمی دیموکراسی ڕاستەقینەدا گەندەڵی ڕێبەران و بەرپرسانی سیاسی کۆنترۆڵ دەکرێت یان ئاشکرا دەبێت و بەری پێ دەگیردرێت و بە دەگمەن دەگاتە ئاستی گەندەڵی لە وەڵاتانی ئیستبدادیدا.

چەپڕەو گەرێتی.

راستپڕەو.

راسترەو گەرێتی.

(کیلیاس - kilyas)

دەربار، بەر ماڵان، ئاو دەستی سەربان.

یأس. قُنوط / نائومێدی. بێهیوایی. هیوانەمان. هیوابڕین. دەستبەرداری.

(ئەکیاس - ekyas)

کیسە، وریا، زیرەک. زرینگ.

(ئەیاز، ئەیاس - eyaz, eyas)

شنەی شەو، شنەی سارد، بای فێنک.

غدة فی الجسم / پەنکریاس.

صاحب التیس / بزندار. خاوەن بزن.

ڕنەیەکە لەپشتەوەی پێی کەڵەبابانە و تەمەنیان نیشاندەدات.

حەیاسە ، هەیاسە کەمبەرەیە ، کە ژنان لەپشتی خۆیان گرێ دەدەن.

شانزدهم اسفند

شازدەی مانگی ڕەشەمە: خدرەلیاس سەرما خەڵاس

جزء من 360 جُزء 1360 من محیط الدائرة / 1360 بەش لە چێوەی بازنە.

(ره وشه ن غیاس - rewşen xîyas)

زیره ک، تیژفام.

ﺌەستێرەناس._ی: ﺌەستێرەناسی.

گیایەکی کوێستانییە گەڵای وەک کەوەر وایە بەڵام باریکترە دەکرێ بەچێشت .

سیر کوهی، گیاهی است آشی

سۆرپاز

گیایەکی کووێستانییە گەڵای وەکوو کەوەری وایە بهڵام باریکترە و دەکرێ بەچێشت.

(سه ییاس - seyyas)

سیاسه توان.

شریتی پێوان. پێوەر.

(ساحیب قییاس ـ saĥib xîyas)

خودان ره ئی ، خودان بۆچوون.