Surface traits

شبەدولت

Quasi-states

ئەم زاراوە بەو دەوڵەتانە دەگوترێ کە پێشتر ژێردەستە بووبێتن و لەجوملەی وەڵاتانی کۆڵۆنی لە ئەژمار دەهاتن بەڵام لە ئەنجامی پرۆسەی سڕینەوەی ئیستیعمار، نیمچە سەربەخۆییەکیان بەدەستهێناوە. ئەم دەوڵەتانە خاوەنی هەموو میکانیزمێکی فەرمانڕەوایی و حاکمییەت بوون بەڵام بێ بەهرە بوون لە ئیرادەی سیاسی و دەسەڵات و هێزی ڕێکخراوەیی بۆ پیادەکردنی ئاسایش و خۆش گوزەرانی و داکۆکی کردن لە مافی مرۆڤ. لە ڕاستیدا نیمچە دەوڵەتەکان، تەنیا بەناو دەوڵەت لە ئەژماردێن. ئەم دەوڵەتانە ئەگەرچی بەپێی ڕێساکانی سیستەمی نێودەوڵەتی لە دوای ساڵی 1945 دامەزراون بەڵام بێتوانا و ناڕەوا و لاوازن.

(هەورا.): کارییتە

(جا.): -یی ئاوریی٬ گرفەگرف٬ گرپەگرپ٬ هیڵەهیل٬ (هەو.)گرپەگرپ

نەریتی نێودەڵەتی، دەرەنجامی ڕەفتار و چۆنیەتی هەڵسوکەوتی وەڵاتێک لەگەڵ وەڵاتێکی دیکەیە. تایبەتمەندییەکانی ئەم نەریتە بریتین لە: 1ــ پاتەکردنەوەی کردارێکی یاسایی بەڵگەمەند کە لە نێوان هەموان دا بووبێتە باو. 2ــ شێوە ڕەفتارێکی ناچارییە. 3ــ شێوە ڕەفتارێکی ڕووەو فراژووتنە.

عرف بین الملل

International Custom

هم جلو، هم لُجام، هم لُگان، هُمسر. (هم عنان، عنان بر عنان)

هاوکەغاو، لەغاو بە کەغاو. [ دوو سوار کە وڵاخەکەی ژێریان لە تەنیشت یەکدان]

سَحیل، مُتَوازي العنان.

سوار ملازم رکاب، هم عنان

سوارێ کە دایم دەگەڵ ئاغا سەفەر دەکا

گڕوێ

آبلەرو

آبلەکوب

خوریکەکوت

آبلەکوبی

دورزی لێدان بۆ خوریکە