تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 1672
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
لەنگەرگا
قەراغ
بەحر
کە
گەمیەی
لێ
ڕادەوەستن
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
لەنگەرگا
لەنگەر
جێ
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
لەنگەرگرتن
لنگرانداختن
تعادل
حفظ
کردن
در
بلندی
کمی
ایستادن
توقف
کوتاه
،
ایستادن
پرنده
در
حال
پرواز
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
لەنگەرگرتن
وەستان
و نەبزووتنی
باڵدار
لە
حەوا
و
کەشتی
لە
ئاودا
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
لەنگەرگرتن
ڕاوەستانی
گەمی
لە
شوێنێ
خۆڕاگرتن
لەسەر
بەرزایی
تۆزێ
پشودان
باڵ
لەراندن
و ڕاوەستانی
باڵندە
بە
حەواوە
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
لەنگەرگە
بندر
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
لەنگەرگە
لەنگەرگا
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
لەنگەری
لنگری. (ظرفی
است
گِلی شبیه
به
طشت
)
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
لەنگەری
دەفرێکی
گڵینە
لە
تەشت
دەچێت.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
لەنگەری
طَسَّة.
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
لەنگەری
دیس
سینی
کوچک
سینی
بزرگ
مدور
شاپو
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
لەنگەری
شتێکی
دارینە
وەک
سینی
، دانەوێڵەی
پێ
تەتەڵە
دەکرێ
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
لەنگەری
قاپی
گەورە
و پەلی
چێشت
خواردن
سینی
پچووک
سینی
گەورە
هەر
شتی
خڕ
و
گرۆڤەر
شەپکەی
بە
دەورە
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
لەنگەرە
پاندول
ساعت
کسی
که
از
هردو
پا
لنگ
است
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
لەنگەرە
ئەو
شتەی
لە
سەعاتی گەورەدا
شۆڕ
بۆتەوە و
جووڵە
دەکا
، پاندۆڵ
شەلی
بەهەردوولادا
شەل
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
مرۆڤدۆستی/مرۆڤگەرایی
انسان
باوری
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
مرۆڤدۆستی/مرۆڤگەرایی
Humanism
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
مرۆڤدۆستی/مرۆڤگەرایی
مرۆڤ
دۆستی
یا
هیۆمانیزم
لە
وشەی Human
بە
واتای
مرۆڤ
وەرگیراوە.
ئەم
زاراوە
لە
زانستە مرۆییەکاندا مانای جۆراوجۆری
هەیە
بەڵام
بە
گشتی
بریتییە
لە
کۆمەڵێ تیۆری
کە
ڕێز
بۆ
مرۆڤ
و خەسڵەتە مرۆڤییەکانی دادەنێ و
حەز
بە
گووران
و
بەختەوەری
مرۆڤ
دەکات.
هەروەها
بریتییە
لە
فەلسەفە
و ڕێبازی
مرۆڤایەتی
کە
ژیانی
ئادەمیزاد
لەم
جیهانەدا
بە
گرنگتر دەزانێ
لە
لێکۆڵینەوەی
ئاین
و
شتی
مانایی و نەبینراو. بەپێی
ئەم
ڕێبازە
پەروەردە
شتێکی
زور
گرنگە
بۆ
گەشەسەندن و پێگەیشتنی توانستەکانی
مرۆڤ
.
لە
مێژووی شارستانەتیی ڕۆژئاوادا مرۆڤپەروەری،
ناوی
بزووتنەوەیەک دەخاتەوە
بیر
کە
بوو
بە
بنەمایەک
بۆ
ڕینسانس و بووژانەوەی
زانست
و کولتوور و
هونەر
و چێکردنی گیروگرفتە
کۆمەڵایەتی
و سیاسییەکان،
دوور
لە
پەروەردە
و دەسەڵاتی
پاپا
ئایینییەکان.
ئەم
بزاوتە کولتوورییەی ئەورووپا بەهۆی ئاشنابوون
لەگەڵ
کولتووری کەونارای یۆنان و ڕۆما
هاتە
ئاراوە
تاکوو
لە
بەرانبەر
تاریکستانی
فەرهەنگی
سەدەکانی
ناوەڕاست
، کولتوورێکی
نوێ
بەرهەم
بێنێت.
دروشمی
مرۆڤ
دۆستی
لەسەر
ئەم
قسەی پرۆتاگۆراس
بەندە
کە
دەیگوت
مرۆڤ
پێودانگی
هەموو
شتێکە.
بەم
پێیە مرۆڤی خستە
جێی
خواوەند
و
کڵێسە
و مەسیح و
تاک
گەرێتی و بڕەوی
دا
بە
خۆپەرستی
ئاوەزمەندی و
لەبری
باوەڕ
بە
مانەوەی
ڕۆح
و
بەڵێنی
بەهەشت
، خۆشبینی
بەم
جیهانەی
بەرجەستە
کردەوە
. ئایدیولۆژیای
مرۆڤ
دۆستی
دوو
قوتابخانەی
لێ
کەوتۆتەوە:
یەکەم
، لیبرالیزم
کە
باڵانوێنی عەقڵێکی
شارستانی
بە
تایبەت
چینی
ڕۆشنبیر
بوو
کە
لەگەڵ
کۆت
و
بەندە
کۆمەڵایەتییەکاندا
دژایەتی
دەکرد و دواتر
وەک
ئایدیۆلۆژیای کۆمەڵگەی
سەرمایەداری
هەژمۆنی
پەیدا
کرد
.
دووهەم
،
سۆشیالیزم
کە
خەونی
بە
چاکسازی و
باشتر
کردنی
باری
گوزەرانی
چینی
هەژارەوە دەبینی. نوێنەرانی مرۆڤدۆستی
لە
ئەورووپا بریتین
لە
: دانتە، داڤینچی، مەیکڵ ئانژ، گالیلە، دکارت، لۆتر، شکسپیر، نیۆتۆن، سێرڤانتس، کۆپرنیک، ئەرێسمۆس و بۆکاچیڤ.
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
مزگەری
خەریکبوون
بەدروستکردنی دەفری وسەوە
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
مزگەری
کاری
مز
55
56
57
58
59
60
61