تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



هەڤژاڵە
هەوایەکی گۆرانی و لاوکە
ڕنینەوەی خوری لەپشتی ئاژاڵان
(باک.)بەرکرن،ڤەرووچکاندن،داڕنین،-ی باڵندان:ئاوەڕووتکردن،پرچکاندن.(هەو.)بە چاوبهسەرکردنەوەی ئاژاڵان بەبێ بژاردن تا بزانن کێها ماوە یا نەماوە.
کوژاڵک
هندوانه ابوجهل
کێفژاڵە (ئاک٬ زاخ.٬ باد.)
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
کێڤژاڵە
گرژاڵک
گیایەکە نیوگەز پتر بندە و تاڵە و دەکرێتە گەسک٬ تەنها بۆ ماڵینەوەی قەراخی خەرمانان بەکاردەبرێ ٬ گوژاڵک.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
گووژاڵک
جۆرێکە لە کاڵەکە مارانە ، بەرێکی تاڵ دەگرێ وەک شووتی کۆڵە
گووژاڵک
گووژاک٬ گێژەڵۆک٬ کاڵەکەمارانە٬ گیایەکی کێوی (هەو.) هاوینییە بە بڕکە و گەڵا و بەرەوە هەر وە شووتی دهچێ ٬ بەرەکەی هێندەی نارنجێکی لێ دێ و زەرد دەبێ و دوو جوورن: نێرە و مێیە.
گوژاڵک
هندوانهٔ ابوجهل
گوژاڵک
کاڵەکە مارانە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
گیڤژاڵە
بژاڵ
[[بژ+3-ئاڵ]]
«نت.»، «سن.» 1- ئیشکەڵی دار و درەخت. 2- پووش و پەڵاش که پاش دارە ڕای خانوو دەخرێته سەربان و له پاشان گڵەبان دەکرێ و سواغ دەدرێ.* هەژگ، بژاڵ، هەژگەڵ.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاژاڵ
سەوزەگیا و لەوەڕ
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاژاڵ
ئاژاڵ
خاشیە، خلاشە، سوخت، گیاه، سبزە. (علف و گیاه)
ئاژاڵ
سەوزە، گیا. [پڵوپووش و ئاڵف.)]
ئاژاڵ
کلأ، علوفە، علف.
ئاژاڵ
«نا.» حەیوانی وردە، مەڕوبزن: ئەم ئاژاڵەتان بۆچی کردۆتە گەنمەکەوە، ئەم دێیە لەوەڕی باشە بۆیە ئاژاڵی بە کەیفە. * ئاژەڵ.
ئاژاڵ
«نا.»، «سنـ.» ١- سەرزەگیا. ٢- وردە دار و چێو. ٣- چڕوچیلکە. ٤- پووش و پەڵاش. تێبــ. ــ مردۆخ ئەم وشەیەی هەر بەم مەعنایە هێناوە و لە «١- ئاژاڵ» نەدواوە. لە فارسیدا «ئاخال، ئاشخال، ئاشغال» بەو مەعنایە و «شتی بێ کەڵک» یش هاتووە. «تمـ: معین ــ فەرهەنگ، جـ ١ ــ ٦٠». هس.: ئاژار = پیت و بەرەکەتی زەوی «تمـ: ژابا ــ ٧».
ئاژاڵ
ماڵات، ووڵس، ووڵست، مەڕو ماڵات. (هەو) دارو دەوەنی بڕاوو تێکەڵە. (ئەردە) گیا، ئالیک، لەوەڕ، سەوزەگیا._ دار: خاوەند ئاژاڵ
بژاڵ
اَنبیره، خلاشه.
بژاڵ
هەژگ، پژاڵ. [هەڵاش: ئەوگەڵا و چڵوچێوەی کەبەسەر دارەڕایدا دەدەن.]
بژاڵ
شَذَب، سَلیق.
بژاڵ
هەڵاش، چرپی و پوشێ کە بەسەر میچی دا ئەدەن
گیای بژار
بڵاوی و پەرێشانی
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
تووژاڵ
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
تووژاڵ
تووژاڵ
سرتوی نازک ،کاشه.