هێڵنج، دڵتێکچوون و ڕشانەوە

ئەسپێ، مۆریان

لێدان، شێوەو زاراوەی منداڵانە، بابە ئەت._کردن: لێدان،(باک) دێدە یا خوشکی گەورە

«نتـ.» ئەستێرەیێکە دەگەڵ سپێدە سەر لە ئاسۆ دەردێنێ. «چاوت ئەستێرەی ڕۆژێ، سۆفیان پێی دەچنە نوێژێ» «فولکلۆر» ٭ئەستێرەی بەیان. ئەستێرەی سەرشان_ «نتـ.»، «تتـ.» شتێکە لە مەعدەنی زەرد یا سپی، لە شێوەی ئەستێرە دروست دەکرێ، ئەفسەرانی لەشکریی هەر دەوڵەتێک بەپێی گەورە و بچووکییان و بەو جۆرەی قانوونی وڵاتەکەیان دایناوە چەند دانەیێکی لەسەر شان یا جێگەی تریان دادەدروون.: ئەم ئەفسەرە سێ ئەستێرەی لەسەر شانە، بێ قەزابی خۆ ئەستێرەمان لەسەرشان دانادرووی «نامانکەی بە ئەفسەر» منەتی چمان بەسەرەوە دەکەی؟ئەستێرەی سیوەیل_ «نتـ.» ۱- یەکێکە لە ئەستێرە نەگەڕەکان، لە جەنگەی گەرم و کاتی گەییشتنی میوەجاتا هەڵدێ، زۆر بە ورشە و گرشەیە. تێبــ.ینی: ئەم ئەستێرەیە دوای نیوە شەو سەر لە ئاسۆی کوردستان دردێنێ و دەگەڵ ئەستێرەی بەیان کەمتر فەرقی دەکرێ بۆیە کورد ناویان ناوە «کاروان کوژە» ۲- «کنـ.» نایاب، کەم دیار، کەسێکی کەم ببیندرێ: خۆی لێ کردووینە ئەستێرەی سیوەیل. «عاشق بووم بە ڕووی ئەستێرەی سیوەیل» «شۆرێ کەوتبووە، دڵەکەی پڕمەیل» «پیرەمێرد- ۱۵۱»

(زەن)هەسارەی رۆژ، ئەستێرەی بارام(مەریخ)

گرۆکە،(هەورا) چۆغان، زرۆی. بنەگیایەکە بە وورد کراوی بۆ جل شوشتنێ بەکار دەبرێ، ئەسپۆن لەم سێ گیایانە پەیدادەبێ: گلۆک، تێسوو، کافوور، بۆ ژانی زگ و کەلەکەو جێگایانیتر تێکەڵ بە ئاوی سارد بخورێتەوە زۆر بەسوودە بۆ تا، بە سیریش لەگەڵ زەردێنە هێلکەو خووێی کوێستانێ دەکرێتە شاف زۆر باشە، لەشی خروودارو خارشتداریشی پێ بشۆرێ گەلێک سوودی لێدیتراوە

سرمج، سرمک، اسپناج رومی.

[گیایەکە کە بۆ دەرمان دەشێت].

قطف، السرمق الرومی.

بەرز بوونەوەو هەڵچوونی دار، (زا) گیایەکە بە دارو درەختاندا هەڵدەچێ

سێ بڕکەیە لە سێ بازێدا. بەڵەک، ڕەنگێکە پەڵەپەڵە بێت

کشت و گرژکردنی بەن، یا دەزوو لە زۆر باداندا. تەونگەر، جۆڵا، رێسندە

خۆپەسند، بێ هۆش، لە خۆبایی._ی: خۆپەسندی، لە خۆبایی بوون

(باک) بایێ بێرین

(موک) شەبەق، وەکوو ڕووناکی ئاوێنە لەبەر تاوێ بدرێتە دەرەوە

گیایەکی بۆنخۆشە شووانکارە لە نێو هیزەو مەشکەی دەنێن

پڵتە

پڵتەپڵت، پەڵتی زار، ددان بە ووتە دانەنان

بلوک غرب

West (ern) Bloc