تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



ئاگر و دوو بڕان
«مستـ. لا.» ماڵ ویران بوون، ئاسەوار نەمان ● «ئاگر و دووی بڕێ» ماڵی ئاگری تێدا نەکرێتەوە و دووکەڵی هەڵنەستێ «بەو مانایەی کە کەسی تێدا نەمێنێ کە پێویستی بە ئاگر هەبێ.».
ئستڕانە
لاوکێکە، کە سەرگوزەشتەی دڵدارێتی نیشان بدات
ئۆڕانیۆم
[[فرەنسی]]
«نا.»، «کئێر.» یەکێک لە عونسورەکانی خۆڕسکاو، لە ڕێزەی «فلیززات» حیسابە و ڕەمزی کیمیایی «U» ە، سەنگی تایبەتی «۷ر۱۸» ە، لە کاندا بە شکڵی ئووڕان «ئۆکسیدی ئۆرانیۆم» دەست دەکەوێ کە «اشعاع» ی زۆر نییە، ئەگەر ئاتۆمی ئۆرانیۆم بشکێنن هێزێکی گەورەی لێ پەیدا دەبێ کە بۆ گەلێ ئیش و کاری ژیانی ئیمڕۆ کەڵکی لێ وەردەگیرێ، بۆمبای ئاتۆم ئەنجامی تەقاندنی ئاتۆمی ئۆرانیۆمە. ٭یۆرانیۆم.
ئیحتیڕام
[[_عا.: احترام]]
ئیحتیڕام گرترن
[[عا. کو.]]
(مست. مت.) قەدر گرتن، ڕێز لێنان، حورمەت گرتن، قەدر زانین، بە گەورە زانینی کەسێک و بە ئەدەبەوە دەگەڵی ڕەفتار کردن.
ئیحڕام
[[=عا.: احرام]]
(نا.)، (مج.) دوو پارچە قوماشی سپی نەدرواوە، موسوڵمانان لە وەختی حەجدا یەکێکیان لە ناو قەدی خۆیان گرێ دەدەن و لە ناوک بەرەژێریانی پێ دادەپۆشن، ئەوەی دیکەش بە شانیاندا دەدەن.
ئیحڕام بەستن
[[عا. کو.]]
(مست. لا.) دەبەر کردنی ئەو جلکانەی شەریعەتی ئیسلام بۆ حەج دایناوە. تێبــ.- پاش دەبەرکردنیان، هەندێ کار هەیە (سەرتاشین، نینۆک کردن،...) لە حاجیان حەرام دەبێ و نابێ بیکەن.
ئیخڕاج کردن
[[عا.: اخراج + کو: کردن]]
(مست. مت.) ١- دەرکردن، وەدەرنان. ٢- (کئێر.)، آ) دەرکردنی کار بە دەستی دەوڵەت، کرێکار و... لە ئیش. ب)وەدەرنانی شاگرد لە مەدرەسە. ج) بەڕەڵڵا کردنی سەربازی ئیجباری پاش تەواو کردنی ماوەی قانوونی. (عا.) تەسریح. دوو مانگیش لە دوو ساڵەکە تێپەڕیوە کەچی هەر ئیخڕاجیان ناکەن. ٣- (کعر.) دەرهێنانی کاڵا لە کوومرگ.
ئیدڕاک
[[=عا.: ئیدڕاک]]
(نمس.) تێگەیشتن، حاڵی بوون. ((پەی چێش هەر کەسێ دەروونش پاکەن)) ((نەخیبەن بێ عەیب، ساحیب ئیدڕاکەن)) (خانا-١٧٠)
ئیزڕائیل
[[محر. عیبری]]
١- ئەو فریشتەیەی گیانی ئادەمیزاد دەکێشێ. ٢- (مج.) آ) پیاوی بەسام، ئەو کەسەی یەکێک یا زیاتر لێی بترسن. ب) ئەو کەسەی لەبەر دڵی کەسێ یا کەسانێ ناخۆشەویست و دزێو بێ. وەک ئیزڕائیل ببینم وایە، هەر دەڵەی ئیزڕائیلە. تێبــ.- ئەوی ڕاست بێ ئەو خوێندەوارانەی دەنگی (ع)یان لە زمانی کوردیدا بە دڵ نییە، ئەم وشەیان بەم دەردە بردووە دەنا خەڵکی لادێ هەر (عیزڕائیل) دەڵێن *عیزڕائییل. مەڵکەمۆت.
ئیزڕاب
[[=عا.: ئیزراب]]
(نمس.)، (کعر.) ١- ڕوو وەرگێڕان. ٢- (مج.) دەست لە کار هەڵگرتن و کۆبوونەوەی کۆمەڵێ خەڵک بۆ دەست خستنی هەندێ داوا، یا وەدی هێنانی هیندێ ئامانج (ئازادی، کەم کردنەوەی سەعاتی ئیشی کرێکاران، زیاد کردنی ڕۆژانە...) یا دەربڕینی ناڕەزایی بەرامبەر بە شتێک، کارێک یا ڕووداوێ. * مان گرتن. (کئێر.) ئیعتیساب.
ئیستڕاحەت
آرامش، آرمیدن، آرام گرفتن، آسایش، آسودن، آسودگی.
ئیستڕاحەت
استراحة، سکون، قرار، هدوة.
ئیستڕاحەت
[[-عا.: ئیستڕاحەت]]
(نا.) تم: ئیسڕاحەت.
ئیسڕاحەت
[[=عا.: ئیسڕاحەت]]
(نمس.) حەسانەوە، ئاسوودەیی. ئەم منداڵە ئیسڕاحەتی لێ هەڵگرتووین شەو تا ڕۆژ هەر دەگری.
ئیسڕاحەت کردن
[[عا. کو.]]
(مست. لا.) ١- ماندوویی دەرکردن. ٢- ماندوویی دەرچوون. ٣- (مج.) دڵنیابوون، خاترجەم بوون، دامرکان.
ئیسڕار کردن
[[عا.: ئیسڕار + کو.: کردن]]
(مست. لا.) پێ داگرتن، سووربوون، لەسەر کارێ، لەسەر (مەسەلەیێ) ڕۆیشتن.
ئیسڕاف کردن
[[عا.: ئیسڕاف + کو: کردن]]
ئیشتیڕاک
[[عا.: ئیشتیڕاک]]
١- (نا.) هاوبەشی، بەشداری. ٢- (نمس.) تم: ئیشتیڕاک کردن.