یەکپەرست

یکتاپرستی

یەکپەرستی

حلقه چرمی که با آن یوغ را به خیش می بندند

بەنی قایشەجوت، بەنی قایشەنیر

سرخچە، سرخیژە، سرخک.

سورێجە. [سورێژە]

حصبة، آهة.

سُرخک

سوریجە، سوورێژە، نەخۆشی زارۆکانە کە زیپکەی وردی سووریان لێ دێ

«نتـ.» تمـ: ئەسپە داریینە.

«نتـ.»، «مکـ.» مەکینەیەکە ئینسان سواری دەبێ و هاتو چۆی پێدەکا، دوو تەگەر «تایە» ی هەیە و بە هۆی زنجیرێکی تایبەتی کە چەرخێکی ددانە داری پێوەیە، دەسووڕێنەوە. تێبــ.ینی: لە چیرۆکی فۆلکلۆری کوردیدا باسی ئەسپێک دەکرێ کە لە دار دروست کراوە، یەکەم جار کە ئەم مەکینەیە هاتۆتە موکریان، لە «مەهابات» پێیان کوتوە: ئەسپە دارینە، هەروەکوو کتێبــ.ەکانی پێش شەڕی دووەم کە لە عێراق بۆ خوێندنی کوردی چاپ کراون بە «ئەسپە ئاسنینە» یان ناو بردووە. ٭«کعر.» پایسیکل، «کئێر.» دووچەرخە.

«نتـ.»، «سیمـ.» «باڵندەیەکی ڕەنگاوڕەنگە، لە کەڕەواڵە گەورەترە، لە کاتی هەڵفڕینا دەنگێکی لێوە دێ لە حیلەی ئەسپ دەچێ» «خا: جـ۱- ۴»، «زەردەواڵەخۆر- باڵندە» «هبێد- ۴۵» ٭«مکـ.» کاسەڵە شینکە.

گازوولکە. (ئەردە) سوورێژە، سۆرکە. ئەسپی زەرد، ئەسپی ڕەنگ زێڕین

(ئیسپە - ispeh)

قۆشەن، لەشکر، سوپا.

باڵەتەپێ

پرپر زدن مرغ در وقت سربریدن

باڵ لە زەویدانی مەل لە کاتی مردنا، پەلەقاژە، هەڵبزۆقان

(نت.)، (مک.) باڵ لێکدانی پەلەوەرێک کە تەقەلای فڕینێتی و توانستی نیە. تێبــ. - ئەم باڵندەیە یا هێشتا ساوایە و فێرە فڕین نە بووە، یاخۆ باڵی ئارازێکی پێگەیوە و پەکی فڕینی خستووە، بۆیە باڵەکانی لێکدەدا و نەپەتەپی لێوە دێ. *باڵەتەپێ، باڵەفڕکێ، باڵە فڕێ.

بڕوانە: باڵەتەپێ

بەڕووی بەری داڕوڵەیەو بەراز نەبێ هیچ گیان لە بەرێک نایخووات

ترپەترپ

دەنگی کەوتنەی خوارەوەی شتێکی نەرمی قورس لە جێگایەکی بەرزەوە