ندیم

هاودەم، هاونشین، هاوکردار و هۆگر

مەنی، ئاوی مرۆڤ

آب گردان. (توی کاسە مثلأ.)

تێهەڵدان. [تێڕادان. (بۆ نموونە: ئاورادانە کاسە.)]

خضخضة.

ئاوتێکردن

پێوازاو، شلەی پیواز

پیوازاو، شلەی پیواز

(نا.)، (سیم.) جۆرە کەوشێکی ژنانەیە لە دار دروست دەکرێ و تیزماڵکە چەرمێکی لێدەدرێ کە سەر پەنجەی دەچێتە ناو. *پانی بەرز. تێبــ.- ئەم وشەیە لە (سکارپینا)ی ئیتالی وەرگیراوە بە مانای کەوشی بچووک یا جوانکیلە، لە کاتی دەسەڵاتی عوسمانیدا لە ڕێگای زمانی تورکی ڕا هاتۆتە ناو زمانی کوردی. ((باڵابەرز و بچکۆڵە پێ و ئیسکارپین)) (( گۆرەوی و پووز سفت و سپی و ئاوریشمین)) (گۆران).

سپیدار

فانه

هۆرە، پواز، داروکێکە دەخرێتە قەڵشی کۆلکەدارەوە تا یەک نەیەتەوە و بە تەور بیشکێنن

«نا.»، «با.» ۱- پارچە دار یا ئاسنێکی نووک تیژە بە شکڵی دەمە تەور، بۆ قەڵاشتنی دار و بڕینەوەی تەختە و... بە کاردێت، کاری ئەوەیە نایەڵێ قەڵشتی دار و تەختەکە وێک بێتەوە و ڕێگای ئیش کردنی تەور یا مشار بگرێ. هەروەها کەوشدروو بۆ لێک دوور خستنەوەی لەتەکانی قاڵبی کەوش کەڵکی لێ وەردەگرن. هس.: ۱- سپینج=دەمە شیر یا چەقۆ، (عا.:نصل)،«تم: ژابا- ۲۳۴» ب» سفین «اسفین» عاڕەبی هەر بە مەعنای «ئەسپین» ی کوردی، لە یۆنانی وەرگیراوە «تمـ: المنجد- ۳۳۸»، ج» سپینای لاتینی=دڕک. ٭پواز، سپێنە، هۆرە. ۲- کۆڵەکەیەک وەبەر دیواری شکستی دەدەن تا نەیەڵێ بڕووخێ.

درخت تبریزی

سپیدار، سپیندار، دارێکی بێ بەری تێکوڵ سپی بۆ دارەڕاو سنعات دەکار دێ

«نتـ.» جۆرە دارێکە، توێکڵ و دارەکەی سپییە، درێژ و ڕاست هەڵدەچێ، گرێ و گۆڵ و خوار وخێچی تێدا نییە، بۆ کاروباری دارتاشی و دارەڕای خانوو کەڵکی لێ وەردەگیرێ و کاغەزیشی لێ دروست دەکرێ. هس.: ئەسپین.

جوورە چنارێکە، سپیدار، سپیندار، ئەسپیندار لەگەڵ شاتانی یەک کۆزن، بەڵان لکی بڵاو دەبێ و قەدی تاکتاکەشیان خووار دەبێ، گەڵایەکانی وەهی شاتووی دەچێ بەڵان گچکەتره و کەسک دەنووێنی چونکوو گەڵای تووی ڕەش کەسکێکە ڕەش دەنووێنی

شنگ
گیاه شنگ

شنگ
ئەسپنگ