(نت.)، (کعر.) جۆرێ گۆرانی کوردییە. تێبــ. - ژنانی کورد، کاتێ لە چیا و شاخ و داخان بە دەم ئیش، ڕۆیشتن یا دانیشتن ماندووو حەساندنەوەدا، گۆرانی دەڵێن گەردەنی خۆیان دەکەنە ئامرازی مووسیقا بۆ پەنجەکانی د ەستییان گرد دەکەنەوە و بە هەوای گۆرانیەکەی دە یڵێن لە دەمارەکانی ملیان دەدەن و لە (گەرو)شیان هەر بەعەینی هەوا دەنگی (ئەو وە وە،...،...) دەردەخەن و لەنێوان پەنجە لە گەردن دان و(ئەوەوە) دا وشەکانی گۆرانیەکەیان درێژ دەبێتەوە و پیاو کەمتر تێی دەگا. جاروبارەش کە دوو دەستە کچ یا ژن لە و شانەوشانی شاخێ یا ئەوبەرەوبەری دۆڵ و د ەڕەیەک تێک هەڵد ەگون، دەستەیەکیان د ست دەکا بە (باڵۆڕە لێدان) و ئەو ی دیکەشیان بۆی دەگێرێتەوە و لە ناو یانا دەبێتە بەین بڕکێ و هەر دەستەیەی تێدەکۆشێ (بالۆرە)ی درێژ تر و خۆشتر بێ. ٢-(مج) قسەی بەقەو کە کەس تێی نەگا.

پَیوستەابرو.

[برۆ جووت]

اَقرَن.

برۆپەیوەست

بریتییە لە گاڵتە پێ کردن

پەنجەکردن بەقنگی یەکێکدا بە گاڵتە

مەشکەیەکە لە پێستی بزن کرابێ

مشک از پوست بز

مەشکەی بزن

مەشکەیەکە لە پێستی بزن دروستکرابێ

جنبش عدم تعهد

Non-alignment movement

بریتیە لەو وەڵاتانەی کە نەبوونە ئەندامی دوو پەیمانی سەربازی ناتۆ و وارشەو و لە پەیمانە ناوچەیییەکانی وەکوو سیتۆ و سێنتۆ بەشدارییان نەکردووە و لە سیاسەتی دەرەکیدا لە سیاسەتی بێلایەن (سیاسەتی سەربەخۆ لە دوو بلۆکەکە) پێڕەوی دەکەن. زۆربەی ئەم وەڵاتانە کە هەموویان سەر بە جیهانی سێهەمن، لە باری ئابووری و کۆمەڵایەتی و ئایدیۆلۆجییەوە لەگەڵ دوو بلۆکی ڕۆژهەڵات*و بلۆکی ڕۆژاوا* جیاوازییان هەیە و هەرکامیان بانگەشەی مێتۆد و ئایدیۆلۆجیایەکی تایبەت دەکەن. لە ڕاستیدا ئەو شتەی کە ئەم وەڵاتانە لە یەک نزیک دەخاتەوە، بە پێچەوانەی دوو بلۆکی ڕۆژاوا و ڕۆژهەڵات، یەکیەتی سیاسی و ئابووری و سەربازی نییە بەڵکوو ڕاوەستان و خۆڕاگرتنە لە بەرانبەر دەسەڵاتی ئەو زلهێزانەی کە بوونەتە مەترسییەک بۆ سەربەخۆیی سیاسی ئەوان. بە واتایەکی دیکە هۆکاری کۆبوونەوەیان لە دەوری یەکتر، بەپێی هاوسانی و یەکگرتوویی نییە بەڵکوو لەسەر بنەمای «نە» گوتنە بە وەڵاتانی دەسەڵاتخواز کە بۆ ئەوان جێگەی مەترسی و هەڕەشەن.
بزووتنەوەی بێلایەن لەپاش شەڕی جیهانی دووهەم و دوای تەشەنەی شەڕی سارد* سەری هەڵدا. پێشەنگاوی ئەم بزاڤە، هێندستان و یۆگسلاڤیا بوون. پاشان میسر و ئەندونیسیا و سەرەنجام زۆربەی ئەو وەڵاتانەی کە تازە سەربەخۆییان بە دەست هێنابوو هاتنە ڕیزی بزاڤەکەوە. سەرۆکی ئەم وەڵاتانە لە دوو کۆنگرەی گەورە واتە «کۆنفرانسی باندۆنگ 1955 و کۆنفرانسی بلگراد 1961» کۆبوونەوە و ئامانجەکانی خۆیان بەم شێوە دیاری کرد:
ـــ هەوڵدان بۆ کەمکردنەوەی کرژیی سیاسی و کێشمەکێش لە پێوەندی نێودەوڵەتیدا.
ـــ هاندان بۆ بەکاربردنی شێوازی ئاشتیخوازانە بۆ چارەسەرکردنی کێشە نێونەتەوەییەکان.
- جێگیرکردنی پێوەندی نێونەتەوەیی لەسەر بنەمای یەکسانی مافی نەتەوەکان و ڕێزدانان بۆ یەکپارچەیی و حاکمییەتی نەتەوەیی.
ـــ بەرفرەوانکردنی هاریکاریی نێودەوڵەتی.
ـــ دژایەتی لەگەڵ داگیرکاریی و پاکتاوی ڕەگەزی.
ـــ لایەنگری لە ئاشتی و پێکەوە ژیانی ئاشتی خوازانە.
ـــ داکۆکیکردن لە جاڕنامەی نەتەوەیەکگرتووەکان و بنەمای مافە نێونەتەوەییەکان.
ـــ دەسدرێژی نەکردن و خۆ تێهەڵنەقورتاندن لە کاروباری ناوەکی وەڵاتێکی دیکە.
ـــ بەشداری نەکردن لە یەکیەتی نێونەتەوەیی سەربازی.
ئەم گرووپە لە ڕێکخراوی نەتەوەیەکگرتووەکاندا بارستاییەکی فرەوانیان هەیە بەڵام دواکەوتوویی و لاوازی ئابووری و سەربازی ئەم وەڵاتانە، بۆتە هۆی ئاستەنگی لە بەرانبەر زلهێزەکاندا. بەم بۆنەوە زۆربەیان لەنێوان دوو بلۆکەکەدا کەوتبوونە هەلاجان.
لە کۆنفرانسی 1979 لە بێلگراد 85 وەڵات وەکوو ئەندامی سەرەکی و10 وەڵات وەکوو چاودێر و 8 وەڵاتیش وەکوو میوان بەشدارییان تێدا کرد. ژمارەی ئەندامانی ئەم بزاوتە لە کۆنفڕانسی 11/9/2006 لە هاڤانا، پایتەختی کووبا گەیشتە 118 وەڵات.

چووز پێوەکردن، قامک بۆ لای قوونی یەکێکی بردن بەگاڵتە، گاڵتەپێکردن؛ بزی پێوەمەکە: گاڵتەی پێ مەکە

بُلهَوَس، آژور، هَوَسران، هَوَسناک، پُرآرَزو، هرچیزخواه.

هۆکێ، هەوەسران. [هەوەسباز]

لَقیس، اَبُوالهَوی.

خاوەندهەوەس، هەوەسدار

سرسخت، حرف نشنو