پَروَرده شدن، پَروَرش یافتن، فَروَرده شدن.

بەناوهاوریان. [بەخێو کران، بار¬هێنران]

رَبو، تَرَبّي.

پێگەیشتن، بەخێوبوون، بەڕێچوون، بەرهەم هاتن، بەناوهاووریان

پَروردن، فَروَردن، پَرورش دادن.

بەناوهاوردن. [بارهێنان، بەخێو کردن]

تَربیب، تَربِیَة، حَضانَة.

پەروەردەکەردەی، بەخێوکردن، پێگەیاندن، پێڕاگەیاندن، ڕەنێوهێنان، بەڕێ بردن، ڕاگرتن، بەرهەم هێنان، بەناوهاووردن

گەورەکردن، بەخێوکردن، پێگەیاندن، پێڕاگەیاندن، ڕەنێوهێنان، بەڕێبردن، ڕاگرتن، پەروەردەکردن

خودا، یەزدان، ئاهوراموزدا، خوڵا، خوواوەند، ئافەرینندە، زەردەشت، یەکێکە لە ناوەکانی خودا، زەرتوشت

راهێنانی تاک بۆ هاوبەشی چالاکانە لە ژیانی سیاسی و قبووڵکردنی بەرپرسیاریەتی لە کۆمەڵگە و ئاگەدارکردنی لە مافە تاکەکەسی و کۆمەڵایەتییەکان و فەلسەفە و سیستەمە سیاسیەکان. هەروەها ئاگەدارکردنی تاک لە دەوری سیاسەت لە ژیانی کۆمەڵایەتی، ئاریشە سیاسییەکانی ڕۆژانە و پێگە و شوێنگەی وەڵاتەکەی لەناو گۆڕەپانی نێودەوڵەتیدا. پەروەردەی سیاسی گونجاو، دەبێتە هۆی خۆشبەختی و یەکیەتی نەتەوەیی و ڕێککەوتنی نێونەتەوەیی.

تربیت سیاسی

Political Education

دامەزرێنی ڕێکخراوەیەکی پەروەردەیی، زانستی و کەلتووری لە کۆنفرانسی وەزیرانی پەروەردەی هاوپەیمانان لە شەڕی جیهانی دووهەم لە لایەن دەوڵەتی بەریتانیا پێشنیاز کرا. ئەم ڕێکخراوە کە یەکێکە لەناوەندە پسپۆڕییەکانی نەتەوەیەکگرتووەکان لە ساڵی 1945 بەمەبەستی هەنگاونان لە پێناو ئاشتی و ئاسایشی جیهان لەڕێگەی هاریکاری نێونەتەوەیی بە کەڵکوەرگرتن لە پەروەردە و زانست و کەلتوور دامەزراوە، بە چەشنێک کە لە هەموو شوێنێک ستایشی عەداڵەت و سەروەریی قانوون و مافی مرۆڤ و ئازادییە سەرەکییەکان مسۆگەر بکات. ناوەندی یۆنسکۆ لە پاریسە.
چالاکییەکانی یونسکۆ لە 8 تەوەری سەرەکی پێکهاتووە:
1) پەروەردە، (مەحفکردنەوەی نەخوێندەواری، بردنەسەرەوەی ئاستی پەروەردە، ڕێزگرتن لە مافی مرۆڤ لەڕێی پەروەردە و دابینکردنی زانیاری بۆ گەشەپێدان بەشێوازەکانی پەروەردە) .
2)) زانستی سرووشتی، (هاوکاریکردنی زانایان و هاندان بۆ ئاسانکاری لەمەڕ فێربوونی زانست) .
3) زانستە کۆمەڵایەتییەکان، (هاندان بۆ ناساندنی کۆسپ و تەگەرە دەروونی و کۆمەڵایەتییەکانی بەردەم پەرەسەندن، بۆ وێنە جیاوازی ئایینی و نەژادپەرستی) .
4) چالاکییە فەرهەنگییەکان، (پەرەپێدان بە دانوستانی کەلتووری لەنێوان ئەندامانی ڕێکخراوە و ڕووخستنی ئاسەوارە هونەری و ئەدەبی و فەلسەفییەکان) .
5) سازدانی پێوەندی نێوان کەسایەتییەکان، (کۆکردنەوەی زانیاری لە بواری دەرفەتی ئیشوکار و خوێندن لە دەرەوە و سەفەری دۆستانە) .
6) پێوەندی گشتی، (ئاگەدارکردنەوەی هەمووان لە چالاکییەکانی یونسکۆ و ڕووداوە گرنگەکانی بواری پەروەردە و زانست و کەلتوور و یارمەتیدان بە جەماوەر بۆ فێربوونی زانست) .
7) تازەگەریی، (دابینکردنی پارە و کەلوپەل بۆ کتێبخانە و فێرگەکان و ناوەندە زانستییەکانی ئەو وەڵاتانەی لە شەڕدا وێران بوون یان دواکەوتوون) .
8) یارمەتی تەکنۆلۆجی، (دابینکردنی کەسانی پسپۆڕ لە بوارە گرنگەکانی پەروەردە، ڕاهێنانی مامۆستایان، پەروەردەی تەکنۆلۆجیکی و لێکۆڵینەوە و هاوڕایی زانستی لەگەڵ ئەندامانی یونسکۆ بو نەهێشتنەوەی نەخوێندەواریی و دروستکردنی خوێندنگە و …)

سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد؛ یونسکو

United Nations Educational، Scientific and Cultural Organization (UNESCO)

(هەورا.): ژنهێنان

آورده شده

هاوردراو، هاوریاگ

(هەورا.): گوڵەپڕووزە.قەرەخەرمان

ڕیزە دروومانێکە لە کاڵادا

(پەروەردەکردن) بەرهەمهێنان

(پەروەردەبوون) بەرهەم هاتنی شت

گیاندار یا دار و درەخت و سەوزایی یا هێندێ شتی تر کە بەڕەنج و کۆشش بەرهەم هێنرابێ

پرورانیدن
پرورده

بەخێو کردن
بەخێو کراو

بەخێوکراو، ڕەنێوهێنراو، گیاندارو یا هەر جوورە ڕووەکێک و ئیتر، کە بەڕەنج و کۆشش بەرهەم هێنرابێ. بەناو هاووریاگ

پروریدن

بەخێو کردن