تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 20332
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
ئاوڕلێدانەوە
التفات
به
دنبال
خود
کسی
را
نگریستن
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
ئاوڕلێدانەوە
بریەتیە
لە
لاواندنەوە
و
چاکە
دەگەڵ
کردن
بەرەو
دوا
لێ
ڕوانین
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
ئاوڕۆشنەو کەرە
دبیب
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
ئاوڕەش هێنانەوە
وتەیەکە دەوترێ
بە
یەکێک
کە
زۆر
دەنگوباسی ناخۆشت
بۆ
بێنێ و نوقڵانەی خراپت
بۆ
لێ
بدا
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ئاوکردنەژێر
دەرکردن
، زۆرجاران،
کە
شێتێک بچێتە هەرماڵ
یا
هەر
شووێنێکی دانیشێ و نەڕووات،
کە
بیانەوێ دەریکەن ئەملاولای
ئاوڕشێن
دەکەن،
کە
هەر
نەڕۆیشت
ئاوی
دەڕژێننە بنیو
بۆی
دەردەچێ
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوی بێ لغاو خواردنەوە
«کنـ.»
کاران
بە
ئارەزووی دڵی خۆکردن و
گوێ
نەدانە
هیچ
کەس
و
هێچ
شتێ.: وادیارە
ئاوی
بە
لغاوی خواردۆتەوه،
وەڵڵا
بەسەریەوە
ناچێ
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوی عەینەمەل
«نتـ.»، «ستمـ.» ئاوێکە
گۆیا
باڵندەی
عەینەمەل
«
خەزایی
» حەزی لێدەکا و
بە
دوایدا
دێت
. تێبــ. ــ ١»
نازانم
ئەم
تەرکیبە «
عین
الامل» ی عارەبییە
یا
تەرکیبێکی
کوردی
و عارەبییە
بە
مانای
ئاوی
«
کانی
=
عەین
+
مەل
=
باڵندە
»
یا
خۆ
هەر
هیچیان
نیە
و وشەیێکی کوردییە و جەڕاوە. ب»
لە
هەندێ
شوێنی
کوردستان
کاتێ
کوللە
زۆر
دەبێ
و
ترسی
ئەوە
دەکرێ
کە
زیان
بە
دەغڵان بگەیێنێ، یەکێک ـ دەنێرن
لە
کانییەکی
کە
هیچ
کەس
نازانێ
لە
کەنگێوە
دەست
نیشان
کراوە
ئاو
بێنێ، باوەڕیان
وایە
کە
باڵندەی
خەزایی
بە
دوای
ئەم
ئاوەدا
دێن
و کوللەکان دەخۆن.
سەرچاوە:
برادۆست (کوردی - کوردی)
ئاوێنەبین
وێنەدانەوە
لە
ئاوێنەدا، وێنەی
کەس
یان
بابەتێک
لە
ئاوێنەدا
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
ئاوێنەبەند
شوێنێکە
کە
ئاوێنەی
زۆر
چەسپ
کرابێ
بە
دیوارەکانیەوە
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
ئاوێنەبەند
آینەبند
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
ئاوەدان بوونەوە
دوباره
آباد
شدن
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
ئاوەدان بوونەوە
پاش
وێرانی
و
دەست
لێ
هەڵگرتنی
خانوو
یان
زەوی
دووبارە
ساز
بوونەوە
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوەدان بوونەوە
«مستـ. لا.»
سەرلەنوێ
کۆبوونەوە
و
نیشتەجێ
بوونی
خەڵک
لە
شوێنی کۆنەدی
یا
کۆنە
شارێک:
ئەم
دێیە
کوێڕا
وا
زوو
ئاوەدان
بۆوە. بابل
پاش
خاپوور
بوونی
ئیتر
ئاوەدان
نەبۆتەوە.
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
ئاوەدان کردنەوە
دوباره
آباد
کردن
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
ئاوەدان کردنەوە
پاش
وێرانی
ساز
کردنەوە
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوەدان کردنەوە
«مستـ. متـ.» ۱-
سەر
لە
نوێ
بنیات
نانەوەی
شار
یا
دێیەک،
کە
ماوەیەک
وێران
و
چۆل
بووبێ. ۲-خانوو
دروست
کردن
و
کۆ
کردنەوە
و
نیشتەجێ
کردنی
خەڵک
لە
شوێنێک و کردنی
بە
گوند
یا
شار
.: «
سەڵماس
»
لە
شوێنی «کۆنەشار»
ئاوەدان
کراوەتەوە
کە
بوولەرزە
وێرانی
کرد
. «مووسڵ»
لە
نیزیک
کاولەکانی «نەینەوا»
ئاوەدان
کراوەتەوە. «مەهابات» بداغ
سوڵتان
ئاوەدانی
کردۆتەوە. و خەریکن «بابل»
ئاوەدان
دەکەنەوە.
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ئاوەڕەش هێنانەوە
بۆ
کەسێک
بەکار
دەبرێ،
کە
هەمیشە
هەر
دەنگوباسی
ناخۆش
و
شوم
و پڕنەگبەتی بێنی
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوەژوو کردنەوە
«مستـ. متـ.» ۱-هەڵگێرانەوەی شتێک
لە
بارێکەوە
بۆ
بارێکی
تر
. ۲-بەر و
پشت
کردنی
جلک
و پۆشتەنی:
لە
کوردەواری
کە
سەگ
بلوورێنێ لینگە کەوشێک
ئاوەژوو
دەکەنەوە. ٭
ئاوەژوو
کردن
.
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
ئاژانسی نێونەتەوەیی وزەی ئەتۆمی
بیرۆکەی دروستبوونی ڕێکخراوێکی
وەها
بۆ
سوودوەرگرتنی ئاشتیخوازانە
لە
وزەی ئەتۆمی، ئەگەڕێتەوە
بۆ
1950
بە
دواوە
.
لە
ساڵی 1953
لەسەر
پێشنیازی «ئایزێنهاوەر» سەرۆککۆماری
ئەو
کاتەی
ئەمریکا
،
بە
کۆمەڵی
گشتی
نەتەوە
یەکگرتووەکان،
بڕیار
درا سەرچاوەیەک
بۆ
ئەم
مەبەستە
دابمەزرێت.
لە
ساڵی 1954،
کۆمەڵی
گشتی
بڕیارنامەی "ئەتۆم
بۆ
ئاشتی
"
مۆر
کرد
و
سەرەنجام
لە
29ی ژووەنی 1956 ڕەشنووسی بڕیارنامەی ئاژانس
لە
کۆنگرەی نێونەتەوەیی وزەی ئەتۆمیدا
پەسند
کرا
. ئاژانس
وەکوو
ڕێکخراوەیەکی نێونەتەوەیی
سەربەخۆ
، بەرپرسیارییەتی سوودوەرگرتن
لە
وزەی ئەتۆمی
بۆ
خزمەت
بە
ئاسایشی زیاتر
بەرعۆدە
گرتووە.
بەگشتی ئامانجەکانی ئاژانس
لە
دوو
تەوەردا
کورت
دەکرێتەوە:
یەکەم
، کەڵکوەرگرتنی ئاشتیخوازانە
لە
وزەی ئەتۆمی و ڕەونەقبەخشین و پەرەپێدانی
بۆ
خزمەت
بە
ئاشتی
و
تەندروستی
و
پێشکەوتن
و بەهرەداری
لە
تەواوی
جیهان
.
دووهەم
،
بێخەم
بوون
لەوەیکە
ئەو
هاریکاری
و زانیارییانەی
کە
لە
لایەن
ئاژانسەوە
ئاڕاستە
دەکرێ
،
بۆ
ئامانجی
سەربازی
و
جەنگی
بەکار
نابرێت.
ئەرکێکی
دیکە
کە
بە
ئاژانس سپێردراوە،
ئەوەیە
کە
ڕێ
خۆش
بکات
بۆ
پاراستن
و پیادەکردنی پەیمانی بەربەستکردنی چەکی
ناوەکی
Non Proliferation Treaty (NPT) .
تا
ئێستە
بنکەی
ناوەکی
زۆربەی وەڵاتان کەوتونەتە
ژێر
چاودێری
ئاژانسەوە،
ئەم
چاودێرییە، 95%
پێگە
ناوەکییەکانی
جیهان
بێجگە
لەو
پێنج
وەڵاتەی
کە
خاوەنی چەکی ئەتۆمین ئەگرێتەوە. ئاژانس پێکهاتووە
لە
35
ئەندام
و ناوەندەکەشی
لە
شاری
«ڤیەنا»ی
لە
وەڵاتی
«نەمسا»یە.
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
ئاژانسی نێونەتەوەیی وزەی ئەتۆمی
آژانس
بین
المللی
انرژی
اتمی
188
189
190
191
192
193
194