تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



مەنگەڵە
پووڵێکی هیند کە لە عێراق ڕەواجی بوو
هەنگوورێ مەنگوورێ
چشم بندک. (بازی بچەهاست و آن چنین باشد کەیکی بەحکم قرعەچشم دیگری را با دست میبندد و این کلمات را میخواند:هەنگوورێ مەنگوورێ، سیام بە بان گوورێ، نە تەقە بوو نە ڕەقە، زەردەواڵە بدا بە جێگەی حەقومەقانیەوە حەقە هنگام گفتن کلمە((حەقە)) دیگری با تلنگر بینی چشم بستەرا میزند، اگر زنندە را شناخت فورا رها شدە زنندە را سوار میشود و چشم او را با دست میبندد و کلمات مذکور را میخواند، بە همین قرار عمل میشود تا بازی ختم گردد.)
هەنگوورێ مەنگوورێ
یاریەکی منداڵانە کە یەکیان بە پێی پشک خستن چاوی یەکێکی تریان بەدەست دەگرێت و پەم ڕستەگەلە دەڵێت:((هەنگوورێ مەنگوورێ، سیام بەبان کووڕێ، نەتەقەبوو نەڕەقە، زەردەواڵە بدا بە جێگەی حەقومەقانیوە حەقە)) لە کاتی وتنی وشەی((حەقە))دا منداڵێکیتر پڵتۆک لە لووتی چاوبەسراوەکە دەدات، ئەگەر پڵتۆک وەشێنەکەی ناسی خێرا ڕزگاری دەبێت و دەچێتە کۆڵی و بەدەست هەردووچاوی دەگرێت و ڕستەگەلی پێشوو دەڵێتەوە و بەم جۆرە تا کۆتایی یاریەکە.)
هەنگوورێ مەنگوورێ
...
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
هەنگوورێ مەنگوورێ
جۆرە یارییەکی دوو دەستەیییە منداڵان دەیکەن
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
جەڕومەنگەنە
دوو تەختەی ئەستووری پانە لە هەردوو سەرەوە جەڕی پێوەیە کتێبی تێ دەخرێ و جەڕەکانی توند دەکرێتەوە بۆ ئەوەی تەختەکان بێنەوە یەک و کتێبەکە لە ناویدا دەق بگرێ
جەڕومەنگەنە
مەنگەنە، دوو تەختەی ئەستووری درێژە لەهەر دووک سەرەکانیدا جەڕی پێوەیە پەزتووکی تێدەخرێ و بۆرغیەکانی توند دەکرێ تەختەکان دەنیشنە سەر یەکتری و پەرتووکەکە دەق دەگرێ لەم سەردەمەدا هی باش لە ئاسن دروستدەکرێ بە ئارەوی پێی دەڵێن (مکبس)
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
سەمەنگوڵ
کەسێکە کە گێڕ بێ و کوڵۆکێکی ساغ نەبێ .
سەمەنگوڵ
شەلێ کە زۆر کەم دەلەنگێ، شیرین شەل
سەمەنگۆڵ
گیان لەبەرێکە گێڕبێ و کوڵۆکێکی ساخ نەبێ.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
نامەنگار
[ص. فا ]
(نامەنیگار - namenigar)
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
نشیمەنگا