(سومروت - sumrût)

درێژ.

سڵمکە ٬سڵمۆکە.

سمگەنای ٬سمڕزین ٬سم بۆگەن بوون.

سیسە مارە

سیسەمارە.

سیمرغ

سیمرغ

سیمر

سیمرغ٬ سیمەرخ٬ باڵندەیێکە هەرناوی هەیە و دەڵێن نەدیتراوە.

جۆرە باڵندەیەکی زۆر گەورەیە کە هەر ناوی هەیە

(سیمورغ - sîmurx)

سیمورغ، عه نقا، باڵنده یه کی ئه فسانه ییه ده ڵێن زۆر گه وره بوه و له کێوی قاف هێلانه ی هه بووه، هه روه ها ده ڵێن ناوی حه کمێک بووه که له کێوی ئه لبورزدا خه ریکی عیباده ت و خواناسی بووه. له داستانی شانامه دا ناوی باڵنده یه ک بووه که زاڵی کوڕی سامی له کێوی ئه لبورز هه ڵگرتووه و په روه رده ی کردووه و پاش ماوه یه ک که سام چۆته سۆراغی کوڕه که ی، سیمورغ زاڵی داوه ته وه سام و په ڕێکی خۆی داوه تێ تا هه ر کاتێ پێویستی به کۆمه ک بێ، ئه و په ڕه بخاته ئاگره وه، سیمورغ له شه ڕی رۆسته م و ئه سفه ندیاردا له سه ر داوای زاڵ چووه ته یارمه تی رۆسته م و به ته گبیری ئه و ئه سفه ندیار به ده ستی رۆسته م کوژرا.

سیمرغ

سیمر

سووخورمە٬ نقوورچک._ لێدان: نقورچکلێدان.

مرغ دوبهار دیده

سەرەمر

سەرەمر٬ سەرەمل

نانی که به یاد مرده می بخشند

ستوورکی بەخشینەوە بە خێری مردوو

لانه مور، سوراخ مور