مکدر، ملول، منکسرالقلب.

آذوقە

پێ بژیوێکە کە هەڵبگیرێ بۆ خواردن

آذوقه

بژیوی پێداویست لە ماڵدا، تفاق

«نا.»، «سنـ.» تمـ: ئازووقە.

دانەوێڵە، کوویت، تفاق، پێ بژێوێکە، کە بۆ خوواردن هەڵبگیرێ

ئازووخە

آذوقه

ئازووخە

«نتـ.»، «مکـ.، کئێر.» دانەۆیلە و رۆن و خواردەمەنی تر کە بۆ چەند مانگ یا چەند ساڵ یا فەسڵێک لە ماڵ دادەنرێ.: ئازووقەی ئەو ساڵمان داخستووە، لە کوردەواری چەند ڕۆژێکی بمێنێ بۆ ڕەمەزان ئازووقەی تایبەتی ئەم مانگە دادەخەن. * تفاق، زەخیرە تێبــ. ــ دوکتۆر معین لە فەرهەنگی فارسیدا «جـ ١، ل ــ ٤٩» ئەم وشەیە دەباتەوە سەر «ئازووق، ئازۆق» ی تورکی، کەچی سەر و گوێلاکی وشەکە بە لای منەوە لەوە نەدەچوو. تا لە قامووسەکەی «ژابا JABA» دا «ل ــ٧» تووشی وشەی «ئازپێش، ئازچی» هاتم بە مانای «ئاشپەز، ئاشچی». هەروەها خوالێ خٶشبوو «پوورداوود» کە «گاتها» ئاویستای وەرگێڕاوە و لێکی داوەتەوە لە لاپەڕەی ٤٦ی بەرگی دووەمی «یادداشتهای گاتها» ئاوا دەڵێ: «... ئازووتی = ئازووئیتی: لە ئەسڵا بە مەعنای «چەوری» یە، بەڵام زۆر جار مەبەست خواردەمەنییە لە بەرامبەر خشویدە کە خواردنەوەیە...» جا ئەگەر «ئازووقە» لە «ئازووئیتی» ئاوێستایی وەرنەگیرابێ سەیرە.

تفاق، دانەوێڵە، کوویت، ئەو دانەوێڵەیەیە، کە لەماڵێدا بۆ خوواردەمەنی دابنرێ

«مستـ. متـ.»، «کئێر.» کڕین یا پەیداکردنی خواردەمەنی، ئەوەندەی بەشی ماوەیێک بکا و عەمبار کردنی.

گووێزتنەوە، ئاڵووگۆڕ، چت پێک گۆڕینەوە

ئازوگوێزان: commutation، ئاوەڵناوەکەی دەبێتە ئازوگوێز Commutative - لە ژمێرکارییەکی جووت ئەندامدا (X و Y)، ئازوگوێز کردنی ئەو دوو ئەندامە کار ناکاتە سەر ئەنجامی ژمێرکارییەکە. واتە ئەنجام بەرتاوی ڕیزبەندیی دوو ئەندامەکە نییە، بۆ نموونە بڕوانە کۆکاری و جاراندنی «ژمارەی سروشتی»: X + Y = Y + X // X * Y = Y * X // 3 + 9 = 9 + 3 //5 * 4 = 4 * 5 // کەواتە کۆکاری و جاراندن ژمێرکاریی ئازوگوێزن بەڵام کەمکاری و دابەشین «ئازنەگوێزن»: noncommutative operations. «ئازوگوێز» لە گەرمیان بۆ «جێگۆڕکێ» بەکار دەهێنرێت و لێرەشدا بۆ خۆ لادان لە تێک گیرسانی ئەم چەمکە لەتەک «جێگۆڕکێ»ی فەرهەنگیدا، « ئازوگوێز» پەسەند کرا. بۆ «ژمارەی سروشتی» و «تامژمار» بڕوانە پەراوێزی تایبەت بەو دوو چەمکە.

ئاوەڵناوەکەی دەبێتە ئازوگوێز

چاولەدوو، قاڕنان، زگبرسی، چاوچنۆک._ ی: چاولەدوویی، قاڕنانی، زگبرسێتی

سگک

ئاڵقەی ددانەداری کانزا کە زمانەی تێدایە و بۆ داخستنی قایشی پشت و کەوش و بەرەزین و... بەکار دەهێنرێ

«نتـ.» ئاڵقەیێکه، لە مەعدەن، شاخ یا ئێسک و ئەو جۆره شتانه، بە شکڵی داییرە یا چوار گۆشە و... دروست دەکرێ، لە ناوەڕاستیا تیزماڵکێکی لە عەینی ماددە پێدا ڕایەڵ کراوە. وەکوو قوتری داییرە «تمـ: پردەڵە»، ئەمەشیان «زمانە» یێکی تێدەخرێ. ئەم ئامرازە دەخرێتە سەری پشتێندی قاییش، هەمیان، بەندە سەعات و فیشەکدان و گەلێ شت لەم بابەتە و لە پشت یا هەر شوێنێکی تر توند دەکرێ. * ئاڵقەزوونه، ئاوزوونە. «بکـ.» ئاغزووم، ئاڤزووم «ژابا - ١٥/١٢، کفـ ــ ٥٤/٤٢» .