تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 809
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
ئازووقە
ئازووخە
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئازووقە
[[ ئاز + ئووقە = ئووکە] ]
«نتـ.»، «مکـ.، کئێر.» دانەۆیلە و رۆن و
خواردەمەنی
تر
کە
بۆ
چەند
مانگ
یا
چەند
ساڵ
یا
فەسڵێک
لە
ماڵ
دادەنرێ.: ئازووقەی
ئەو
ساڵمان داخستووە،
لە
کوردەواری
چەند
ڕۆژێکی بمێنێ
بۆ
ڕەمەزان ئازووقەی
تایبەتی
ئەم
مانگە
دادەخەن. *
تفاق
،
زەخیرە
تێبــ. ــ
دوکتۆر
معین
لە
فەرهەنگی
فارسیدا «جـ ١، ل ــ ٤٩»
ئەم
وشەیە دەباتەوە
سەر
«ئازووق، ئازۆق» ی تورکی،
کەچی
سەر
و گوێلاکی وشەکە
بە
لای
منەوە
لەوە
نەدەچوو.
تا
لە
قامووسەکەی «ژابا JABA»
دا
«ل ــ٧»
تووشی
وشەی «ئازپێش، ئازچی»
هاتم
بە
مانای «
ئاشپەز
،
ئاشچی
».
هەروەها
خوالێ خٶشبوو «پوورداوود»
کە
«گاتها» ئاویستای وەرگێڕاوە و لێکی داوەتەوە
لە
لاپەڕەی ٤٦ی بەرگی دووەمی «یادداشتهای گاتها»
ئاوا
دەڵێ: «... ئازووتی = ئازووئیتی:
لە
ئەسڵا
بە
مەعنای «
چەوری
»
یە
،
بەڵام
زۆر
جار
مەبەست
خواردەمەنییە
لە
بەرامبەر
خشویدە
کە
خواردنەوەیە...»
جا
ئەگەر
«
ئازووقە
»
لە
«ئازووئیتی» ئاوێستایی وەرنەگیرابێ
سەیرە
.
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ئازووقە
تفاق
،
دانەوێڵە
،
کوویت
،
ئەو
دانەوێڵەیەیە،
کە
لەماڵێدا
بۆ
خوواردەمەنی
دابنرێ
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئازووقەداخستن
«مستـ. متـ.»، «کئێر.»
کڕین
یا
پەیداکردنی
خواردەمەنی
،
ئەوەندەی
بەشی ماوەیێک
بکا
و
عەمبار
کردنی.
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
ئاغزوونە
سگک
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
ئاغزوونە
ئاڵقەی ددانەداری
کانزا
کە
زمانەی تێدایە و
بۆ
داخستنی قایشی
پشت
و
کەوش
و بەرەزین و...
بەکار
دەهێنرێ
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاغزوونە
[ [ئاغ؟ + زوونه= زوانه] ]
«نتـ.» ئاڵقەیێکه،
لە
مەعدەن
،
شاخ
یا
ئێسک
و
ئەو
جۆره شتانه،
بە
شکڵی داییرە
یا
چوار
گۆشە
و...
دروست
دەکرێ
،
لە
ناوەڕاستیا تیزماڵکێکی
لە
عەینی
ماددە
پێدا
ڕایەڵ
کراوە
.
وەکوو
قوتری داییرە «تمـ: پردەڵە»، ئەمەشیان «
زمانە
» یێکی تێدەخرێ.
ئەم
ئامرازە دەخرێتە
سەری
پشتێندی
قاییش
،
هەمیان
،
بەندە
سەعات
و
فیشەکدان
و
گەلێ
شت
لەم
بابەتە و
لە
پشت
یا
هەر
شوێنێکی
تر
توند
دەکرێ
. * ئاڵقەزوونه،
ئاوزوونە
. «بکـ.» ئاغزووم، ئاڤزووم «ژابا - ١٥/١٢، کفـ ــ ٥٤/٤٢» .
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاهـ و نزوولە
«نمسـ.» تمـ:
ئاهـ
و
نزا
. تێبــ.ینی: کەرتی
دووەم
«
نزوولە
»
وەکوو
من
تێی دەگەم
بچووک
کراوەوەی «
نزا
»
یە
و
پێوەندی
دەگەڵ
«
نزوول
» ی عەڕەبی نییە.: ڕەببی!
ئاه
و نزوولەی هەتیوان بیانگرێ.
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
ئاهونزوولە
دعای
بد
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
ئاهونزووڵە
دعای
بد
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
ئاهونزووڵە
توک
و دوعای
خراپ
،
نەفرین
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
ئاوزوونە
ئاسنێکی
باریکی
زبانە
، دارەپشتێن و تەنگەی
پێ
توند
دەکرێ
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
ئاوزوونە
سگک
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
ئاوزوونە
ئاغزوونە
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ئاوزوونە
ئاڵقەزوونە
،
ئاسنێکی
بەئاڵقەو زمانەدارە پشتێندو تەنگەی
پێ
توند
دەکرێ
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ئاڤزوونک
ئاڵقەزوونە
، ئاڵقەو دوگمەی پشتێندێیە
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
ئاڵقەزوونە
سگک
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
ئاڵقەزوونە
ئاغزوونە
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاڵقەزوونە
[[ئاڵقە+زوونە = زوانە، زمانە] ]
«عا. کو.»، «نتـ.»، «مکـ.» تمـ:
ئاغزوونە
.
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ئاڵقەزوونە
ئاوزوونە
،
ئاوزینە
،
ئاڤزوونک
13
14
15
16
17
18
19