تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
شیرینی نوێ
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 1200
سەرچاوە:
شیرینی نوێ
فَنٌ مِعمارى. هَنْدَسَة مِعماريَّة. ريازَة
خانوسازی.
سەرچاوە:
شیرینی نوێ
مُنافَقَة. نِفاق. مُداهَنَة. رياء
دووڕوویی
. ریایی.
دوو
زمانی
درۆو
دەلەسە
.
سەرچاوە:
شیرینی نوێ
مُنْتَخب رياضى
فریق
/
تیم
. تیمی
وەرزش
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بریان
«س.» تم:
برژاو
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
دریابیگ
[ا. ص ]
(دەریابەیگ۔ derya beyg)
گ ەورەی
دەریا
، سەروکی
دەریا
،
دەریادار
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
دریافتن
[مص ل. م ]
(دەریافتەن deryaften)
پەی
بردن
به
کاریک، تیگه ییشتن،
فریاکەوتن
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
دریاق
[ا.ع ]
(دیریان - diryax)
تلیاک
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
دریانوال
[ص.مر ]
(دەریانەقال - derya neval)
جوامیر، بەخشنده، دلاوا، لیبورده.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
دریاچه
[ا ]
(دەریاچه - deryaçe)
دەریاچه، دەریای بچوک
که
هەر
چوار
دەوری
خاک
بی
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
دریاکش
[ص. فا ]
(دەریاکەش - deryakes)
درکەیه،
به
کەسیک دەگوتری
که
شەرابی
زؤر بخواته
وەو
مەست
نه
بی
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
دریاکنار
[ص. مر ]
(دەریاکەنار - derya kenar)
کەناری
دەریا
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
دشواریاب
[ص. مر ]
(دوشفاریاب - dugvar bar)
دژوار
رەس، دووره
دەس
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
آتریاد
[ا ]
(ئاتیریاد - atiryad)
دەستەیەک
سەرباز
.
سەرچاوە:
شیرینی نوێ
أَحاد في الرياضيات
التسعة
اعداد
الأولی /
یەکان
.
نۆ
ژمارە
لە
یەکەوە
تا
نۆ
.
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
ئاریان
حالت
تهوع
ظاهر
شدن
جوش
برپوست
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
ئاریان
دڵ
تێکچوون
و
دڵ
هەڵشێوان
لە
خواردنەوە
کوان
و
زیپکە
لە
لەش
هاتن
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ئاریان
بڕوانە:
ئاران
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
ئامادەکریاگ
آمادەشدە، بسیجیدە، پسیجیدە، پرداختە، آمادە، بسغدیدە، پسغدیدە، آژیریدە.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
ئامادەکریاگ
تەیارکریاگ، قومراخکریاگ. [تەیارکراو]
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
ئامادەکریاگ
مهیأ.
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ئامادەکریاگ
سازکراو،
پەرداخ
کراو
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
ئیمپریاڵیزم
بەگشتی واتایەکە
بۆ
دەوڵەتێک
کە
لە
دەرەوەی بەستێنی حکوومەتەکەی
خۆی
،
دەست
درێژ
ئەکا
بۆ
وەڵاتانی
دیکە
و
خەڵکی
ئەم
وەڵاتانە ئەکێشێتە
ژێر
ڕکێفی خۆیەوە و
سەرچاوە
ئابووری
و ئینسانییەکانیشی ئەڕووتێنێتەوە.
ئیمپریاڵیزم
بە
مانای
ئیمپراتۆری
*
هەر
لەسەرەتای مێژووەوە
بووە
.
لە
زاراوەدا،
ئەم
وشە
ئەگەڕێتەوە
بۆ
ئیمپراتۆری
کە
لە
1890 بەملاوە
لە
لایەن
لایەنگرانی «ژوزێف چیمبەرلێن»، سیاسەتمەداری ئیستعمارخوازی بەریتانیا،
هاتە
ئاراوە.
ئەم
کابرایە، دەیەویست
پەرە
بدا
بە
ئیمپراتۆریەتی بەریتانیا.
زاراوەی
ئیمپریاڵیزم
،
خێرا
چووە
ناو
زمانەکانی دیکەشەوە.
ئەم
وشە
بوو
بە
بیانوویەک
بۆ
خاڵیکردنەوەی
ڕق
و کێشمەکێشی
نێوان
دەوڵەتە ئەورووپییەکانی
ئەو
سەردەمە
.
ئەم
کێشمەکێشانە
لە
1880
تا
1914،
وەها
بە
سەر
سیاسەتی نێونەتەوەییدا باڵی کێشا،
کە
ئەم
قۆناخە
بە
«چاخی ئیمپریالیزم» ناوبردە
کرا
.
لەم
ناوەدا بەریتانیا و ئیمپریالیستە ئەوروپییەکانیش،
بە
ناوی
پەرەسەندنی شارستانیەت و بەشکردنی دەسکەوتەکانیان
بە
سەر
خەڵکانی
ڕەگەز
-
ناپاک
، درێژەیان
بەم
ئاکارە
دا
. دوای شەڕی جیهانی
یەکەم
، ئایدیۆلۆجیای
ئیمپریاڵیزم
لە
قەبارەی
فاشیزم
و
نازیسم
دا
گەیشتە لووتکەی
خۆی
.
یەکەمین
ڕەخنەی تیۆریک
لە
ئیمپریاڵیزمی
نوێ
،
لە
لایەن
«ج.ا.هابسۆن»، ئابووریناسی بەریتانی،
لە
کتێبێک
بە
ناوی
ئیمپریاڵیزم
(1902)
بڵاو
کرایەوە.
لەم
کتێبەدا
بۆ
یەکەم
جار
،
بە
ڕوانگەیەکی ئابوورییەوە سەیری
ئەم
دیاردە
کرا
. «لینین»،
لەم
ڕوانگەوە کتێبی
ئیمپریاڵیزم
، دواقۆناخی
سەرمایەداری
(1915)
بڵاو
کردەوە
. دواتر
ئەم
ڕێبازە
بە
ناوی
تیۆری
ئابووری
دەربارەی
ئیمپریاڵیزم
، ناوبانگی دەرکرد. تیۆری «لینین»
جگە
لەوەیکە ماهییەتی
ئیمپریاڵیزم
شی
دەکاتەوە، تیۆرییەکە
لە
بارەی
سەرچاوەی
شەڕ
ــ شەڕی ئیمپریاڵیستی ـــ
کە
بەرهەمی سیستەمی سەرمایەدارییە. (بڕوانە
لێنینیزم
)
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
ئیمپریاڵیزم
امپریالیسم
1
2
3
4
5
6
7