پێ لێدان

جۆرە قەڵەمێکە مەرەکەبی تێ دەکرێ و پێی دەنووسرێ

قلم خودنویس

قەڵەمی خۆنووس، ئەو قەڵەمەی مەرەکەفی دەپاڵ خۆی دەکرێ

خۆنووس، پێنووسێکە مەرەکەبی هەڵدەمژی و ئیتر تا مەرەکەبەکەی ناوی ووشک دەبێ هەر دەنووسێ

کێشکچی

دۆخ، بار، چۆنێتی، چلۆنێتی

الگوی نظری - پارادایم

Paradigm

زاراوەی پارادایم یا سەرمەشقی فیکری لە لایەن «تۆماس کۆڤەن» (1962) بۆ فەلسەفەی زانست ئاڕاستە کراوە مەبەست لەم زاراوە پێمل بوونی گشتیی ستافێکی زانستییە بە ڕێبازێکی تایبەتی زانستەوە. کۆڤەن، بە نووسینی کتێبی پێکهاتەی شۆڕشە زانستییەکان (1970) دەورێکی باڵای لە پەرەسەندنی زانست بە خۆوە بینی. بەڕای کۆڤەن، بۆ ئەوەی بزانین چ شتێک زانستییە، دوو نەریتی فیکری لە ئارادایە: یەکەم، نەریتی ئەرەستۆیی بە ڕێبازی ئایینزانی و دووهەم، نەریتی گالیلۆیی بە ڕێبازی میکانیکی.
چەمکی پارادایم، بەرهەمهێنی ئەو پێودانگانەیە کە مرۆڤ بەپێی ئەوان ئاریشە و گرفتە فکرییەکانی خۆی هەڵدەبژێرێ و دواتر پێناسەیان دەکات. کەواتە پارادایم، میتۆد و شێوازی پرۆژەی زانستی دیاری دەکات. لە پارادایمی زانستیدا کاتێک شۆڕش بەرپا ئەبێت کە چەن زانا و توێژەری زانستی لە بڕگەیەکی زەمەنی تایبەتدا تووشی چەن بابەتێکی نائاسایی و ناوازە دەبنەوە و تێدەگەن کە ئەم بابەتانە بە پێوانەی پاردایمی پێشوو ناخوێندرێنەوە.
بە کورتی، پارادایم بە واتای کۆمەڵێ گریمانەیە کە لە بوارێکی تایبەت دەبێتە هۆی دروست بوونی تیۆرییەک. بە واتایەکی دیکە، تیۆرییەکی گشتییە کە ئینسان لە بابەت بەستێنێکی گەردوون ئاڕاستەی دەکا و بەپێی ئەو تیۆرییە دەست دەکا بە مووقەڵاشتن و وردەکاری و توێژینەوە لەو بەستێنەدا. لە سیاسەتدا مرۆڤ بەپێی جیهانبینی*یان سەرمەشقی فیکری و پارادایمی زاڵ بەسەر ئەندێشەیدا ئەو بابەتەی کە دەیخوازێت، هەڵیدەبژێرێ و ئەیخاتە مەیدانی ئەزموونەوە.

(پاک¬دامەن - pakdamen)

پاک، خواناس، نەجیب، داوێن پاک.

پاکداوێن، پارێزگار. (باک)_ی: پامداوێنی، پارێزگاری

پارێزگار، داوێن پاک، (باک) پاکداو._ی: پترێزگاری، داوێن پاکی، پاکداوی

نەهێشتنی گیا و خەلە لە زەویدا بە هۆی دروێنە یا دەسکەنەوە، یا بەهۆی خواردنی ئاژاڵەوە

پاگشادانه. (رشوەای که برای آمدن به مهمان تقدیم کنند.)

بەرتیکێک که بۆ هاتن پێشکەشی میوانی دەکەن.

بریتییە لە نەهێشتنی شت

دروێنەکردنی گژوگیا بە دەست

چیدن گیاه با دست

ڕنینەوەی گیا بە دەست