دەبەرخوێندن نرا

چَنبَر، کَفَه

زێوارە، لێوارە، لێوار [کەنارەی دەف]

طارَه، اِطار، کِفَّه، دارِه

(س.) حاڵی شتێک کە لە ڕێزا پێش هاوچەشنەکانی خۆی بێت. خوێندنی ئیبتدایی، مەدرەسەی ئیبتدایی.

(ئەندائیدەن، ئەنداییدن - enda’iden, endayiden)

سواغ دانی سەربان یان دیوار، لەوتاندن، سەرسواغ.

(ئەنداڤە، ئەندایە - endave, endaye)

ماڵە، ماڵەی بەنایی، غەیبەت، شکایەت.

(ئەندایش - endayiş)

گڵکاری، کەف ماڵی گڵ، سواغی قوڕ.

(ئەندایشگەر - endayişger)

سپیکار، کەفماڵ کار.

بادراو، باخوواردوو

خودای باریی، خودای دروستکەری دنیا! سەبەبکار

دووری له من خستەوە بێ سەبەبێ یاری من
باری خودایا که تۆ، بگری سەبەبکاری من!

هەڵاتوو

(بەدایع - bedayi’)

تازە، ناباو، نۆباو، جوان، داهێنراو.

البوذیة

Buddhism

ئەندازەی بەرزیی شت

«نت.»، « «سیم.» 1- ئەندازەی بەرزی شتێک به باری قیتی دا، لە زەوی ڕا تا دوایی شتەکه. «عا.» ارتفاع.: چیای هەڵگورد ڕەنگه بڵیندایی سێ ەزار متر ببێ. 2- جێگا و شوێنی بەرز.:: له بڵندایی ٥ میترکەوته خوارەوه و هیچیشی لێ نەهات. تێبــ.- مانای ئەم وشەیه مەحدووده و نیسبی، بەڵام ئی «بڵند» موتڵەق و نامەحدوود.* «کعر.» بڵندی، بڵیند «بڵ + ئیند» بڵ = بەرز = له پاش پ ەیدا بوونی دە نگی «لام» لە زمانی کوردیدا «ئاوێستایی» + ئیند؟، بەرزایی. «سن.» بڵنایی. «مک.» بڵیندایی، بڵیندی، «بک.» بڵندایی. «جن.» بولەنی.

بڵنداهی

«نت.»، «مک.» تم: بڵندایی.

آه و ناله بیمار

ناڵەی نەخۆش، کڕووزانەوەی نەساخ

ناڵەناڵ و نکەنکی نەخۆشە بەدەم نەخۆشییەوە

نظارت

چاوەدێری، ئاگاداری