بەدکاری

ڕستەیەکه بۆ چاکه خواستن و دڵ ڕاگرتن به یەکێک دەگوترێ، جاروبارەش بە پێی جێگا و شێوەی قسه کردن دەگۆڕێ و بۆنێکی تووڕەیی و ناڕەزایی لێدێ.

Participation.

بەشدارەکی، هەڤپایی

مشارکت سیاسی

Political Participation

هاوکاری شارۆمەندان بە شێوەیەکی ڕێکخراوەیی بۆ هەڵبژاردنی ڕێبەرانی سیاسی و بەشداری چالاکانە لە کاروباری کۆمەڵایەتی و سیاسی و کارکردن لەسەر فۆڕم و ڕێنمونی کردنی سیاسەتی دەوڵەت.
لە زۆربەی وەڵاتانی جیهان نەک هەر بەشداریکردنی جڤاک لە سیاسەت پەسند ناکرێت بەڵکوو مۆڵەت نادەن جەماوەر خۆی لە سیاسەت هەڵقورتێنێ. هۆی ئەم ڕێگرتنەی دەسەڵاتدارانیش ئەگەڕێتەوە بۆ دوو هۆکار: یەکەم، حکوومەت توانای سنووردارکردنی دەستێوەردان لە سیاسەتی هەیە تا ئەوکاتەی نەخوێندەواری و بێئاگایی گشتی، لاوازی و نەبوونی کۆمەڵگەی مەدەنی و کەمتەرخەمی جەماوەر بۆ تێگەیشتن لە ئاریشە سیاسییەکان لە گۆڕێدا بێت، سنووردارکردنی هاوبەشیی سیاسی و دەستێوەردان لە سیاسەت لە لایەن حکوومەتەکان وەکوو ئاوخواردنەوە دەبێت. دووهەم، دەسەڵاتداران بەزۆری دەترسن لەوەی بەرژەوەندی و قازانج و حەز و تاسەیان لەناو بچێت. بۆیە بەگشتی ڕژێمە سەرکوتکارەکان تێدەکوشن بە شێوازی جۆراوجۆر ڕێگر بن لە بەشداریی سیاسی جەماوەر و دەستێوەردان لە سیاسەتدا.
بیرمەندانی زانستی سیاسی 3 هۆکار بۆ بەشداریی سیاسی بە گرنگ دەزانن: یەکەم، پاڵنەر و هاندەری بەشداریکردن، واتە بۆ هەر چەشنە هاوبەشییەک دەبێ ناڕەزایەتییەک بۆ تاک لەئارادا بێت تاکوو بۆ قەرەبوو کردنەوەی ئەم ناڕەزایەتییە ببێتە ئەندامی ئەنجومەن یا ڕێکخراوەیەک کە هەوڵ دەدات لە بواری جۆراوجۆر هاوبەشێتی بکات. هەوڵدان بۆ ڕازی هێشتنەوەی تاک دەبێتە پاڵنەڕێک بۆ هاوبەشیکردن. دووهەم، ڕێکخستن چ بە شێوەی کۆن و چ بە شێوەی مودێڕن، وزە و فیکر دەبەخشێ بە بەشداربوان و یارمەتی ئەوان دەدات بۆ گەیشتن بە ئامانجەکانیان. سێهەم، نەرمونیانی حکوومەتەکان، واتە حکوومەتەکان تا چ ڕادەیەک لە واقیعدا دەرفەتی ڕاستەوخۆی هاوبەشی کردنی جەماوەر ساز دەکەن و تا چ ڕادەیەک لە بەرانبەر ئەم پڕۆسە بە نەرمونیانی ڕەفتار دەکەن.

بەشداری، هەڤپایی

سووچداری، تاوانباری

(تەداروک - tedaruk)

ئامادە کردن، فەراهەم کردن، چاک کردنەوه، پێ زانینی هەڵه.

وورشەداری

ئاووسی، زگپڕی

خواسته. (زر و مال واسباب)

تفاق. [ئازووقه ،پێداویست (پاره و ئاژەڵ و کەلوپەل.) ]

تَهیِئَة ، تَهِيء ،اِعداد ،تَدارُک ، اُهبَة ،عَدَّة ،مُونَة .

فریاکەوتن. ئامادە.

بەقییەی عومری ضایع گەر مورادت پێ تەدارەک بێ
حەیاتی مەککەت و مەوتی مەدینەت جەبری نوقصانە

(باک) تەپتەپ. ڕێک و پێک، ئامادەیی، کارسازی. تفاق (زێڕو ماڵ و کەل و پەل)._گرتن: ڕازاندنەوە، دروستیا. جووەکرن

آماده کردن ،بسیجیدن ،بسغدیدن ،فراهم کردن.

تفاق گرتن ،تفاق خستن. [ئازووخه داخستن]

تَهیِئَة ، تَهِيء ،تَامیب ،تَجهین ،اِعداد ،تَدارُک.