جوان، برنا

لاو، جەحێڵ

جحێڵ

لەبەرانبەر، لەجیاتی، لەجێگای، لەبری

دوور لە ڕووی ئێوە، پەرژینی قایم بێ، حەددی نەبێ

پەیوەندی بە جێوە هەبێت.

credibility risk

دوقلو

هەڤال جەو

بەو تیۆری و گەڵاڵە و پیلانە شەڕخوازە ئەڵمانییانە دگوترآ کە لە بەرایی سەدەی نۆزدە بە ئامانجی یەکگرتنی سیاسی وەڵاتانی ئەڵمانی زمان، هاتە کایەوە. ڕەگ و ڕیشەی فەلسەفی پان جێرمەنیزم ئەگەڕێتەوە بۆ یوهان فیشتە، فەیلەسووفی ئەڵمانی (1814-1762) . فیشتە، لەو سەردەمەی کە هێشتا ئەڵمانیا دابەش ئەکرێ بە میرنشینی بچووک و یەکگرتووییەکی سیاسی لە ئارادا نەبوو، باسی لە «چارەنووسی گەورەی نەتەوە» دەکرد و نەتەوەی ئەڵمانیای بە خاوەن ڕۆحێکی ئاڤرێنەر دەزانی و لە بەرانبەر ئەمەش دا نەتەوە لاتینی یەکانی بە چارەڕەش ناوبردە ئەکرد.
ڕاپەڕینی سیاسی و ڕۆمانتیکی سەدەی نۆزدە کە بنیاتەکەی لەسەر ناسیۆنالیزم بینا کرابوو، بیرۆکەی ڕێبەرایەتی جیهانی ئەڵمانییەکانی بە هێزتر کرد و بیرمەندان و نوسەرانی ئەڵمانی بەرەو داڕشتنی گەڵاڵەی زیندووکردنەوەی ڕایش*، هان دا و سەرەنجام ئەم پلانە بەدەستی بیسمارک بە ئەنجام گەیشت. بەڵام یەکگرتنی یەکجارەکی وەڵاتە ئەلمانی زمانەکان، بە دەستی ئادءڵف هیتلەر بە ئەنجام گەیشت. کەچی ئیمپراتۆرییەتەکەی زۆری نەخایاند و بە شکستهێنانی ئەڵمانیا لە شەڕی دووهەمی جیهانی (1945) وەڵاتی ئەڵمانیا بە دوو پارچەی (ئەڵمانیای ڕۆژاوا و ئەڵمانیای ڕۆژهەڵات) دابەش کرا (بڕوانە دیواری بەرلین) .

پان ژرمنیسم

Pan-germanism

«نا.»، «کعر.» تمـ: ئۆکسیژێن.

بەرگ گۆڕین. خووه_کرن

(کن.) ١- جێبەجێ کردنی ئەو فەرمانانەی خوا کردوویە. ٢-تم: ئەمری خوا کردن

(مست. لا.) پاداشت دانەوە، خزمەت کردنی کەسێک بەرامبەر بە ماندووبوونی بە کارێکەوە، وەفا بەجێگەیاندن. ((.... زۆری نەخایاند دایکیشی ئەمەگی بەجێهێنا و دوای باوکی کەوت بۆ شاری خامۆشان...))، (قزڵجی: پێکەنین-١٠١).

هیزم
نام دهی است در اطراف بانه

ئەنجینە
ناوی گۆندێکەلای بانە

پشت بام، مهتابی، پکوک، تابوک.(پشت بام جلو اتاق، خواەزیرش خانەباشد یا خالی.)

مەیتاوی. [بانیژه.(سەربانی بەردەم ژوور، چ ژێرەکەی ماڵ بێت یا خاڵی بێت.)]

سَطح، کِشک، مخارَجَه.

نگا: بانجیلە

بانجیلە

بێجێ، بێشووێن

بێڕێیی، بێشووێنی، بەرهەوایی، بێ کەلکی، نادیاری، پرۆزی

پاشکەوتنی شتێک لە شتێک

عقب ماندن، واماندن

لە دوا مانەوە، لە وەختی خۆدا پێ نەگەیشتن: بەجێ ماوم لە یاران، نابەجێ ماوم ئەجەل زوو بە/بە مردن لەم قسووری ژینە ئیستیعفا نەکەم چ بکەم، «مەحوی»

دوواکەوتن، پاشکەوتنی چتێک لە چتێکی تر

شتێکە کە پاشکەوتبێ لە شتێکی تر

دوواکەوتوو

جێبەجێ بوونی کارێک