کەمێ. (تانێکی کۆتا.) [هەندێک]

مِقدارا ،قَدَرا ،قَلیلا ،بَعضا.

اندکی، کمی

کەموکە، کەموسکە، تۆزکاڵ

(هەورا) تانە، تەشەر، تانووت. هەوری سەرچاو. (ئەردە) کەمێ، نەختێ

تەشەر

پەڵەیەکی سپییە دەکەوێتە سەر بیبیلەی چاو تاریکی دەکا

طعنه زدن
لکه مردمک چشم
نوبر میوه
انبیره

عەیب گرتن
پەڵەی سەر گلێنە چاو
نۆ بەرەی میوە
چرپی بێ ئاڵاش بۆ خانو

سەرزەنش، بەسەر ڕۆیشتن._ی سەر چاڤە: هەوور، هەوری سەرچاو. پەڵەیێکی سپییە دەکەوێتە سەر بیبیلەی چاوو تاریکی دەکات. تانۆک، چیغ. لەکە، پەڵە. تانووت، پلار، تەوس، (هەورا) تانێ. تەشەر. نیشانەی گەیشتنی میوەیە: بێستانەکەم کەم تانەی پێکەوتووە

خَجَک ،ناخنه ،خرمَهر.

لەکەی چاو ،ناخونەک. [پەڵەی سەرچاو]

کَوکَب ،ظَفَرَة ،عَفاء.

دەخڵێکە بە دەستگرۆیی بە سەپانان دەدرێ٬ پێشەکی و دوایی لێی وەردەگیردرێتەوە

بەردی هەستەشکێن٬ سەنگی هەستە

کومین تانگ

Kou-Min-Tang

کۆمین تانگ، ناوی پارتی نیشتمانی گەلی چین بوو کە لە ساڵی 1911 لە لایەن سون یات سون، دامەزرا تا بە دژی زوڵم و زۆری دەسەڵاتدارانی تاکڕەو و کۆڵۆنیالیستی وەڵاتی چین خەبات بکات. پاش ماوەیەک بە هۆی چالاکییەکانی ئەم حیزبە، ڕژێمی پادشایی منچۆ ڕووخا و حکوومەتی کۆماری چین لەو وەڵاتەدا بنیاد نرا. پاش مردنی سون یات سون، لە ساڵی 1925، چیانگ کای شک، ڕێبەرایەتی حیزبەکەی بەدەستەوە گرت و لە ڕواڵەتدا حکوومەتێکی نوێی بە ناوی کۆماری دیموکراتیکی چین پێکهێنا و پاشان زەمینەی بۆ سەرۆک کۆماریی خۆی خۆش کرد و کەوتە دژایەتی کردن لەگەڵ کۆمۆنیستەکان. چیانگ کای شک، حیزبەکەی کردە باڵێکی ڕاستڕەو و لە ڕووی سەربازییەوە بەهێزی کرد و لە ساڵانی 1937 تا 1945، بە دژی ژاپۆنییەکان کەوتە جەنگەوە و لە گەرمەی جەنگی دووهەمی جیهانیدا ڕێبەرایەتی حیزبی کۆمین تانگ و حکوومەتی چینی لە ئەستۆدا بوو. بەڵام لە ساڵی 1948 لە بەرانبەر حیزبی کۆمۆنیستدا شکا و بە ناچار لەگەڵ ژمارەیەک لە هێزەکانی بەرەو دوورگەی تایوان (فورموز) پاشەکشەی کرد و لەوێ حکوومەتی نیشتمانی چین (تایوان)ی دامەزراند. چیانگ کای شک، هەمیشە بانگەشەی ئەوەی دەکرد کە ڕۆژێک دێت هێرش بکاتەوە سەر چین. کێشەی نێوان تایوان و چین هەتا نووکەش هەر بەردەوامە و دەوڵەتی چین هەمیشە تایوان بە بەشێک لە خاکی وەڵاتەکەی دەزانێ و هەتا ئێستاش بە شێوەیەکی ڕەسمی دانی پێدا نەناوە. ئەم مەسەلە بۆتە هۆی کێشە لە نێوان پێوەندییەکانی وەڵاتی چین لەگەڵ وەڵاتێکی بەهێزی وەک ئەمریکا. بۆیە لە ساڵی 2009 کاتێک ئەمریکا چەک و تفاقی جەنگی فرۆشت بە تایوان، چین ڕووی لەم وەڵاتە گرژ کرد و کەوتە هەڕەشە لەمەڕ دەوامەی پێوەندییەکانیان.

«مست.، مت.» شێلانی بانی خانوو به قاچ و پێ لەقه، له وەختی باران و دڵۆپەێ کەمدا * بانکوتان.

شارستانێتی٬ ژیری٬ جهزایی٬ چاوکراوەوەیی.

بڕوانە: ئاستەنگ

دەرماڵ

«نتـ.»، «سنـ.» ١- پێشخانە، کەوشکەن. ٢- «مجـ.» قاپی گەورەماڵان، دەرگای شێخ و مشایەخ و پیاوانی بەدین. * ئاسانە.

بەردەرگانە، دەرچک، بلندین، پیوە، شییپانە، پێش دەرگا، شیپک، دەریزان، دەریزانک، ئاسانە، دەرماڵ، گەووشکەن، پاگە، دارەکەی خووارەوەی چووارچێوەی دەرگایە. ئەستەنبووڵ. سایە، پەنا؛ له_ ی تۆدا: خۆی خستە ئاستانەکەت

بریتییە لە کردار و گوفتاری بێهوودە

آب توی هونگ کوفتن. (کار بی حاصل کردن)

[کاری بێهوودە کردن]

دق الماء فی الهاون، ضرب الحدیدالبارد.

بڕوانە: ئاو لە دنگاکوتان

نوعی مرغابی وحشی کاکلی

هەڵەتانج، جۆرێک مراوی کێوی سەر بە کڵاوەیە

(مست. مت.) تۆڵە ئەستاندن، تۆڵە کردنەوە. * ئینتیقام کێشان.

ئەوەتانێ

گرفتن

وەرگرتن، داگیر کردن، ستاندن

«مستـ. متـ.»، «مکـ.» شتێک بە زۆر وەرگرتن: هەر دەی ئەستێنین بۆ کوێ دەچێ، دەمێکە ئەستاندوویە و دەنگی نەکردووە. ٭ساندن، سەندن، سەنن. لێ ئەستاندن_ «مستـ. متـ.» شتێک بە زۆر لە کەسێک وەرگرتن، بە تۆبزی لە دەست دەرهێنان: هیند قیڕسیچمەیە بە زۆر و بە خواهیشت شتێکی هەر لێ دەستێنێ، زۆری هاوارکرد فایدەی نەبوو ئاغا سەت تمەنی هەر لێ ئەستاند. ٭لێ ساندن، لێ سەندن، لێ سەنن.

(هەورا) ستاندن، ئەسای،(دەر)سەندن،(کە)سەنن

باز پس گرفتن
جبران کردن