«مست.، مت» نیوه زۆر و نیوه خواهیشت، شتێ له کەسێ سەندن.:: ئەو قەڵەمه له خوسرەو بەند بووم. وازی نەهێنا هەتا پێنج دیناری لێ بەندبوو. خۆت ماندوو که شێرکۆ لەوانه نییە بتوانین هیچی لێ بەندبین.

مشلە

پستان بند

ئەو کیسە قوماشەی ناهێڵی مەمک داکەوێ

دوست قسم خورده

دۆستی سوێند خۆر و پەیماندەری ئاشنایەتی

یەک گرتوو.__ ان: یەک گرتووەکان.__ ی (باک.) :یەکێتی.

ئۆردووگای بەند کردن

«نا.»، «کعر.، سن.» «گیایەکی کوێستانییه، لاسکی وەک کەنگر و گەڵای وەک کەرەوز وایە» (تم، خا، ب١،ل-١٧٥). گیایەکە خەخورێ وەکوو کەما وایه دیبرژێنن و دەیخۆن» «تم: مردۆخ، ب1، ل- 189» «گیایەکی کوێستانیه ئەکرێت به گزره بۆ زستانی ئاژاڵ.» «تم: معر، کشت، ب1، ل- 51». «ناوی گیایەکه» «تم: هبێد: ل -10». تێبــ.ینی: من خۆم ئەم وشەیەم نەدەزانی و نەشم بیستبوو بۆیه هەرچی له قامووسەکاندا له سەری نووسرابوو وەکوو خۆی هێناومەتە ئێره، بەڵام بەلای منە وه ئەوەی تۆزێ زیاد لەسەر ئەم گیایەیان نووسیوه له خەڵکیان بیستووه.

«نا.» «مک.، سیم.» 1- دیوارۆکەیەکه بە تەیمان و چیم یا هەر کەرەستەیەکی تر له پێش چەم و ڕووباڕان دروست د ە کرێ، بۆ ئەوەی ئاوەکەی پۆنگ بخواتەوه و حەواڵەی بەرز بێتەوه تا ئەوەندەی پێویسته بەلایەکی ترا لابدرێ و بکرێته سەر جۆگەیێکی دیکه و بۆ داشتنی کشتوکاڵ کەڵکی لێ وەربگیرێ.* «سن.» بەنگه. 2- ئەو جۆگە زله «شەقه جۆ» یەیه که بەو جۆرەی سەرەوه له لایەکی دیکەڕا ئاوی دەکرێته سەر و پێیدا د ڕوا بۆ شوێنی مەبەست. تێبــ.ینی: آ» ئەگەرچی وشەی «بەند» لە م قامووسەدا وەکوو چەند واحیدێکی جیاجیا نووسراوه، بەڵام لە ڕاستیدا هەموویان هەریەکن و لە ئەسکێک و ەرگیراون، ئەوەی وای لەمن کرد لێکیان هەڵاوێرم ئەو مانا جۆربەجۆرانە یا وشەکانن که بە مانای لێک دوور لەم وشەیه کەوتوونەتەوه. ب» وشەی «بەند» و «2- بەن» بە ڕای من هەر یەکن، یەکە میان بە شێو ەی ئاوێستایی خۆی ماوەتەوه و مانای زۆری بۆ پەیدابووه، دووەمیان تۆزێک گۆڕانی بەسەردا هاتووه و بۆتە ناو بۆ شتێکی تایبەتی و زەووزووشی له «بەند» کەمتره. ج» هەر ئێستا لە بن لەهجەی سنه و سلێمانیدا وشەی «بە د» جۆرێ له دەم دێتەدەر که به عاستە م و دووبەڵا د ەنگی «د» ەکەی دەبیسترێ که شێوەیەکی دەنگی «گ» ی وەرگرتووه لە هێندێک وەچی ئە م وشەیەدا بە تەواوی بۆته «گ» :: بنه بە نگه «بەندبەندگه» .

(نت.)گیایەکە لە دەم جۆگا و جەمان شین دەبێ. بۆ خواردن دەس ئەدا. کووزەڵە و بەندۆکە *بەنۆڵە.

1-دامێن و لای خوارووی شاخ و چیا. 2-کێوێ که زۆر بڵیند نەبێ زنجیرەیەک لەم جۆره کێوه.

«نا.»، «سیم، سن.» ئەو کەسەی پیشە ی خانوو دروست کردنه.* «مک.، بن.» بەننا.

«نمس.» 1- گیرۆ وون و وێستان لە شوێنێک. «عا.» تەئخیر بوون. 2- «مج.» گیرۆدەیی و گرفتاری، حەپس. 3- «مج.» تم: بەندیخانه.

«نت.» قەیتان یا پارچە قوماش یا هەر شتێکی لەم بابەتانەیه، تیلماسکێکی باریکی لەولاولاوی تاس کڵاوی ژنان یا کڵاوی لبادی دروێنەوانان قاییم دە کرێ و د ەخرێته ژێر چە نەوە بۆ ئەوەی کڵاوەکه به سەریانەوه ڕابوەستێ.

«نا.» لەشی ئادەمیزاد.

«نا.»،«مک.» ١- پارچەیەک لە گۆرانی و بەستە و مەقام تا ئەو جێگایەی لە دوای هەموو پارچەکانا دووپاتە دەکرێتەوە. بەندێک بارانەمان بۆ بڵێ. بەندێکیش بەسەر زاوایدا هەڵدە. ٢- گفتوگۆی نێوان ئەوینداران، کە لە فۆلکلۆری کوردیدا وەکوو (بەیت)ە کانی کوردی بەناوبانگن. بەندی ئازیزە، بەندی گەڵێ گوڵێ. ٤- (سن.) هەریەک لەو پارچە ئێسقانە بچووکانەی کە لە پەنجەی دەست و قاچی ئادەمیزادا هەن.* (سن.) بەنگە. ٤- (سن.) قەفی قامیش حەیزەران و قورغوو. تێبــ. - هەروەکوو لە بن لەهجەی سنەییدا باوە، دەنگی (د) لەم وشەیەدا دەکرێ بە ژێر لێوەوە و دەنگی (ن)یش تۆزێ دەگیرێ. ٥- (تت.) پارچەیەکی دیار و سەردەخۆی: قانوون، بەیننامە، قۆنتراتنامە، پێڕەو و پڕۆگرامی پارتی سیاسی و کۆمەڵەی جۆربەجۆر. * ماددە.

پابند ستور

پاشبەن

پانی بەرز._دروو: پانی بەرز دروو