تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئیش بەدەست
کەسێکە کە فەرماندەر بێ و کارێکی لە ژێر دەستدا بێ
ئیش بەدەست
(نت. ست.) ١- ئەو کەسەی بە کارێکەوە خەریک بێ. ٢- کەسێکی کاری لە دەست بێ، بتوانێ لە دەزگایەکی دەوڵەتیدا کاران ڕاپەڕێنێ.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بەدەست
مەردوومی دەست ڕۆیو
بەدەست
«ست.» 1- دەست ڕۆییو، خاوەندی ماڵ و دەوڵەت. 2- ئازا، دلێر.
بەدەست گرتن
«مست. مت.» 1- گرتنی گیاندارێکی ڕا بکا. بەبێ یارمەتی هیچ هۆیەک.:: ئەوەنده بەفر باری پەنجا چۆلەکەمان هەر بەدەست گرت. 2- «مج.» چوونی زاوا بۆ لای بووک و جووت بوونی دەگەڵی وەکوو ژن و مێردان.:: سێ مانگه بووکیان بۆ گواستۆتەوه هێشتا به دەستی نەگرتووه.* بوونه زاوا. بەزاوا بوون.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
دەست بەدەست
دەست بەدەست
نگا: دەس بەدەس
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
زەبر بەدەست
بریتییە لە مەردوومی دەست درێژی زۆردار
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
کلیل بەدەست
کلیل بەدەست
کنایه از همەکاره
کلیل بەدەست
کلیل بەدەست
کلیلدار٬ کەسێکی کلیلی شوێنێکی بەدەست بێ
کوتەک بەدەست
گۆپاڵ بەدەست٬ گورز بەدەست
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بەدەستگرتن
بەدەستگرتن
با عروس همخوابه شدن
بەدەستگرتن
برێتییە لە چوونی مێرد بۆلای ژنی خۆی یەکەمین جار
بەدەستەوه
«ست.» 1- ئاماده و حازر بۆ ڕاپەڕاندنی کاران.:: نیگەران مەبه ئەم پیاوه هەمیشه به دەستەوەیه و چی پێ بڵێین وا دەکا. 2- بەلاوەنراو.:: سێ جار هەشت بیست و چوار، ئەوە چوار دوو به دەستەوه.
بەدەستەوە
آماده
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بەدەستەوەبوون
بریتییە لە نیازی کردنی کارێک
بەدەستەوەبوون
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بەدەستەوەدان
لاوازبوون و بەناوداچوونی نەخۆش
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بەدەستەوەدان
دانی شتێک بەیەکێک لە ڕووی زۆر یا فروفێڵ لێ کردنەوە
بەدەستەوەدان
«مست. مت.» 1- تەسلیم کردنی کەسێک که پەنای بردبێته بەر کەسێکی تر. به غەنیمەتەکەی:: قەت باوەڕ مەکەن به دەستمانەوه بدا. تێبــ.ینی: ئەم وشەیه زیاتر بۆ کەسانێکی له ترسی حکومەت خۆیان شاردبێتەوه، بەکار دە هێندرێ. 2- تەسلیم کردنی هەر شتێک به کەسێکی تر:: زۆر گیان سەخته ڕوح به دەستەوه نادا به دەستییەوه نەدەدا به زۆر لێمان ئەستاند.
بەدەستەوەدان
دانەدەست، دانی چتێک بە یەکێک لە ڕووی زۆرداری یا فێڵ و فەرەجەوە: کابرا پیاو کوژەکەی دا بەدەستەوە. لاوازبوون و لەکەمی دان: فیسارەکەس بەم نەخۆشییە داویە بە دەستەوە
بەدەستەوەگرتن
«مست. مت.» 1-- هەلگرتنی شتێک به دەست به جۆرێکی وا کە دیار بێ:: چەمەدانێکی به دەستەوه گرتبوو دەچوو بۆ گاڕاژ، کاغەزێکی شڕی زەردی به دەستەوه گرتبوو هەر تاوەناتاوێ دەیگووت: ئەوەتا بەڵگەی تاوانت. پا شان بۆم دەرکەوت «خەونامەی سەید ئەحمەدی مەدینه» یه. 2- «مج.» شتێک کردنه بەهانه بۆ کردن یا نەکردنی کارێک:: ژیر کردنی منداڵەکەی به دەستەوه گرتووه و خۆ ده هیچ کارێکی دیکه ناگەیێنێ.
بەدەستەڵات
[ [بە/٨ + دەسی + ٣-ئە/٢ + هەڵات]]
«ست.» 1- خاوەن زۆر و توانست «مقتدر». 2- کەسێکی قسەی بڕوا، پیاوێ که لای خەڵک، لێپرسراوانی دەوڵەت و ئیدارەکانی قسەی بخوا.
بەدەستەڵات