تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
بل
[ص – ا ]
(بەل – bel)
هاووازی، پاژنەی پێ.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
بل
[ع - حرف عطف ]
(بەل - bel)
بهڵکه، بەڵکو.
بل
بەجگە، بەغەیرەز: هاتە دەستێ مە درەقسێ و دگۆ بل ژ مەلێ / دەست ب کەس دی د سەمایا کوملاتێ نادم، «جزیری»
هەوێدار (موک.٬ بل.)
گیایەکە گەزێک بڵند دەبێ و پشتی توکاوی و شیپە گ.ڵەکانی بەشینی ڕەنگی شینە بەوشکی بۆرە لەنێو دار و باغاندا شین دەبێ.
گیا بڕە (موک ٬ بل٬ ئاک.)
گیایەکە قەفقەفەیە ٬ قەفەکەی سوورە و لە چیایان دەیدروونەوە بۆ ماڵاتان ٬ گیابڕکە ٬ فیرکە.؟
1- بلاو
[[؟]]
«نا.»، «سن.» دانه لغاو. تم: مردۆخ، ب1، «ل- 178» .
2-بلووری
[[؟]]
«نا.»، «کعر.»، قوماشێکی سپییه له لۆکه دروست دەکرێ و له کوردستان بۆ کراس و دەرپێ و بەرگه لێفه و کفنی مردوو و... بەکاردێت.*«کئێر.» مەڕمەڕشا، هومایی، هوماییل.
بلا
«سیفەی ئەمره»، «سن.»، تم:بڵا.
بلانه
سیفەی ئەمره»، «سن.»، تم:بڵا.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دیوان بلخ
[امر ]
(دیفانی بەلخ - divani belx)
دەلین دادگایەک له بەلخ هەبووه به ناهەق حوكمی کردوودو بیتاوانانی حوکم داوه. جا ئیستاش هەر دادگایەک حوکمی نارەوا بدات بەو دادگایەی به لخ - ی دەشوبهینن.
1- بلووری
[[ بلوور/1و2 + 3- ئی.]]
«ست.» 1- هەرشتێکی له بلوور دروست کرابێ:: کاسە ی بلووری. 2- هە ر شتێکی و ەکوو بلوور، ورشەدار و ڕوون و بێگەرد وابێ.
1- بلوێر
[[2-ب/2لوێر+لووراندن» ]]
«نت.» ئامرازێکی موسیقای کوردییه، له قامیش دروست دەکرێ، حەوت کونی تێدایه - بە ئەندازەی حەوت پیتی- نۆتەی موسیقای که تازه دۆزراونەوه «دۆ، ڕێ، می، فا، سۆل، لا، سی» -و هەموو هەوایەکی پێ لێدەدرێ.* «بک.» بلوور، بلوول. «سن.» بلوور، لووکە (تم: مردۆخ، ب١، ل-٣١١ و ب٢، ل-٦٠٠). «جن.» بیک.
2- بلاو
[[2-ب/2+لاو «لاوانده‌وه» ]]
«سفا.»، «سن.» ئەو کەسەیه مردوو دەلاوێنێتەوه و پێی هەڵدەڵێ «تم: مردۆخ، ب1، ل- 178»
2- بلوێر
«نا.»، «مک.» لولەیێکی داره، بستێک درێژ دەبێ و سەرێکی تۆزێ له لاسکە کەی دێته پێشەوه. له بالیفەی بێشکەی منداڵ- هەڵدەکێشرێ، تا کاتێ منداڵەکە میز دەکا بچێته ناو «ئاوەخانه» که به ژێر لانکەوه دەیبەستن. به پێی شکڵی ئەو بەشەی کە لە لاسکەکە ی دێته پێشەوه دەبێته کوڕانەو کچانه. تێبــ.- من وا دەزانم که «1- بلوێر» و «2- بلوێر» یەک وشەن و دووەم لەبەر نیمچە و وێکچوونێکی شکڵی له یەکەمیان خوازراوەتەوه و من به ئانقەست کردوومنەوه دوو «واحید» ی سەربەخۆ. «کک.» بلوین.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بلا
پیتێکە دەخرێتە سەر ئەمری غایب بۆ بەهێزکردنەوە (تاکید)
بلا
بگذار
بلا!
بل!، بِهِل!، بُگذار!
بلا!
بڵا!، بێڵا!، بلانه!، بازه!، بله! [لێگەڕێ!، بهێڵه!]
بلا!
دَع!، ذَر!، اَمهِل! بَلهَ!
بلا(باک)
با، بڵا، دەبا، بۆ هێزکردن و جەختە._بڕوا: بابڕوا
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
بلاء
[ا. ع ]
(بەلاء - bela’)
بەڵا، نسیبەت، گرفتاری، ئەزموون، تاقیکردنەوه، ساوکه.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
بلابه
[ص ]
(بەلابه - belabe)
بەدکار، فاسق، رووسپی، قەحپه، خراپەکار، فیتنەچی.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بلاتە