ئەو نەتەوەی ئەرنەووتەیە، کە لە خاکی(ئەلبان)ێدا دەژین

(ئیبانە - ibane)

ئاشکراکردن، روونکردنەوە، جیاکردنەوە،

(ئیستبانە، ئیستبانەت - istibane, istibanet)

ئاشکرابوون.

(ئەنبانچە - ئەنبانەک - enbançe, enbanek)

هەنبانەی بچووک.

(کن.) تووک و نزایە و تەنیا لە ناو ژناندا باوە، گەلێ جار هەر وەکوو قسەیەکی ئاسایی دەگوترێ و لە دڵان گران نایە، بەڵام لە کاتی دەمەقاڵی و شەڕە دەندووکێدا بە (جنیو) حیساب دەکرێ و شەڕەکە بەتین تر دەکات. * بابانت شیوێ، بابانت کوێر بێتەوە.

(کن.) تم: بابانت خرابێ.

(کن.) تم: بابانت خرابێ.

جوورە پارچەیێکی جووان و نرخدار بووە بە ناوی خانەوادەی بەرزی بابانەکانەوە ناو نراوە

(باک)باوینی

(بالابانچی - balabançî)

دەهۆڵ کوت، تەپڵ لێدەر.

1) بە مەڕێ دەگوترێ که بەرخ وەخۆ بگرێ و بیلێسێتەوه بەڵام نەیەڵێ بیمژێ. ب»، «کن.» ژنێکی تەواو ڕام نەبووبێ و خۆی بە دەست مێردەوه نەدات. تێبــ.- ١- ئەم وشەیه بەو شێو ەیه که له مەتەڵەکەی سەرەوەدا دەکار کراوه، دەبێ لە مەسدەرێکەو ه هاتبێ، هەروەکوو دەڵێن دەنازێ له مەسدەری «نازین» یا دەبارێ لەمەسدەری «بارین»، کاتێ دەشڵەین «دەبانێ» یا «نابانێ» بەو جۆرەی له مەتەڵەکەدایه، دەبێ بڵەین دەبانێ لەمەسدەری «بانین» هاتوه، بەڵام ئەم مەسدەره لازمه قەت نەبیستراوه، ب» ئەوەندەی پێم شک بێ لەو مەسد ە ره نەبیستراوه یا گوم بوه. ٢- وشەی «بانۆک» و «نەبان» کەوتوونهوە و له مەتەڵەکەشدا له حاڵەتی مزارعی «دەبانێ» و «نابانێ» دا د ەیبینین.

مشکێکی درێژکۆلەیە دەڵێن وایە هەر لەسەر کۆمای زێڕ دەنوێ

جانوری از تیره سمور

جانەوەرێکە لە تیرەی سمۆرە دەست کورت و قاچ درێژە لە ڕەوەزە بەرداندا دەژی

«نت.»، «مک.» گیاندارێکی کێوییه له شێوەی «سمۆره»، دەستەکانی له قاچی کورت ترن، ڕەنگی به پێی فەسڵ دەگۆردرێ، کەوڵەکەی بۆ هێندێ شتی وەکوو «کیسە باخەڵ» و «بەرگەکالان» بەکەڵک دێت، بۆیه لە زستانا که ڕەنگی سپی و جوان دەبێ زیاتر هەوڵی ڕاوکردنی دەدرێ، لەناو «غەڵ» ه بە رداندا دەژی، لەناو کوردەواریدا دەڵێن ئەم گاینداره پارەی زێڕ دەدزێ و دەیشارێتەوه.

ڕسک، بانەوانک، ڕستی، جوورە مشکێکی بست و نیوێک درێژو چاو زلەو سوور بەڵەکە لە نێو مێرگ و کەڵەکە بەرداندا دەژی، دەشڵێن گۆیا هەر لەسەر کۆمای گەنجینەی زێڕ دەنووی

ژێرناووک

بانگی یەک لەدووای یەکتری، گازەگاز، هەراو هوریا، نێوی دەنگانە

مرد لندهور و بد قیافه

پیاوی زەبەلاح و تەژە، زلی ناقۆڵا