تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



ئاورۆکە
ئاوری بن کا
کنایه از فتنه انگیز
ئاوری بن کا
سەرە سوودرە، مایە فتنە
ئاوری بن کا
«نتـ.» تمـ: ئاگر «ئاگری بن کا». تێبــ.: بەو جۆرەی کە لەم قامووسەدا ڕەچاو کراوە، دەبوو ئەم وشەیە لە ژێر سەر وشەی «ئاور» دا بنووسرێ، بەڵام وەک ئاشکرایە ئەو «بوور=ضمه» ەی لە پاش دەنگی «و» لە ئەسڵی وشەکەدا هەیە، لە تەرکیبدا لە ناو دەچێ و شێوەی نووسینیشی دەگۆڕێ. جا بۆیە ئەم وشەیە کەوتۆتە ئێرە و هەر وشەیێکی دیکەش لەم بابەتە ئاوا جێ گۆڕکێ دەکات.
ئاوری بنکایە
ئاوری سوور
«نتـ.»، «مکـ.» ۱-پۆلووی ئاگر کە ئەوەندە گەشابێتەوە هیچ سەرە بزووت یا خەڵووزی تێدا نەمابێتەوە. ۲- «کنـ.» بەڵای گەورە.: ئاوری سوور بێ خۆی تێداوێ.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاوریشم
شتێکی جوانی نەرمی بریسکەدارە لە جۆرە کرمێک پەیدا دەبێ و تەنراو و پارچەی نایابی بە نرخی لێ دروست دەکرێ
ئاوریشم
[[پهـ: ئەپەرێشوم]]
«نا.» لیکاوی کرمێکە، ناوی کرمی ئاوریشمە، وەکوو هەودای زۆر باریک و بریسکە دار لە دەمی دێتە دەر و قۆزاخییەکی درێژووکەی «شکڵی لە بەڕوو دەچێ» لە دەوری خۆی پێ دەتەنێ و دەیکاتە هێلانە تا سەری وێک دێتەوە و کونی لێدەبڕێ، تێیدا دەمرێ. ئەم قۆزاخانە دەخەنە ناو ئاوی لە کوڵ و هەوداکانی لێک جوودا دەکەنەوە و دەیڕێسن. دەکرێ بە قوماش بۆ پۆشتەمەنی و کەل وپەلی تری پیاوانە و ژنانە. لە زۆر چێگەی دنیا ئەم کرمە بەخێو دەکەن خواردنی گەڵای دارتووە. ٭ئارمووش. هەرمووش. هەورێشم. «بکـ.» هەڤرمش. هس.: ئاوەڕێس. ئاوریشمی خاو_ «نتـ.» ئاوریشمی نەڕێسراو، بۆ چنین و تەنینی هەندێ پارچەی تایبەتی «هەوری، سرکەیی» یا نەخشاندنی تەکەڵتووی زینی ئەسپ و ئەو جۆرە شتانە بەکاردێت.
ئاوریشم دۆز
۱- «نتـ.» هەر شتێکی بە ئاوریشم نەخشی لەسەر کرابێ. ۲- «ستـ.» حاڵەتی هەر شتێ کە بە ئاوریشم نەخشێنرابێ. «وەستای سەراجم لەبۆ بێنن، تەکەڵتووی ئاوریشم دۆزم بۆ پێک بێنن.» «تحفە: جـ۲_۱٦۵». ۳- «سفا.» کەسێکی بە ئاوریشم چتان دەنەخشێنێ.: وەستا سەعیدی ئاوریشم دۆز.
ئاوریشم(هەورا)
ئارمووش، هەڤرووشم، هەوریشم، هەڤریشم، هەڤرمێش، کرمێکی تایبەتییە قۆزاخەی دەکات و جل و پارچەی ئافرەتانی لێ دروستدەکرێ
ئاوریشمی
ئارمووشی،(باک) کەسرەوان، پارچەی ئاوریشمی، شاڵی کەسرەوان، هەڤڕووشمی._کێوی: کەژۆک._بادراو: خەیاتە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاورینگ
ئاورینگ
ئاورنگ، هەستێکی نەرم و لووس لە تینێکی سووکی کارەباییدا کاتێکی، کە دەست بە ئاوریشمیدا بهێنرێ هەستی پێ دەکرێ دەڵێن ئاورینگان دێنێ
ئاورینگ
تاوتووێ، ئاڵوو یا ئێشی برینانە، کە تینی بگاتە ئەملاولا. بەژانێکی دەمەکیش دەڵێن لە لاقی بەقەدەر قەسپێکی ئەستوور دەکات و دووایە چاک دەبێتەوە