تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: نالی
مونزەجیر
ئەوەی لەسەر کردنی شتێ لێی تووڕە ببن و ئەویش لە کردنی ئەو شتە دەسبەردار ببێ.

دڵ کەوا هەم قاسییە، هەم عاصییە، دوورە لە تۆ
مونزەجیر نابێ، کە حوببی تۆ لە قاصیی دانییە
سەرچاوە: نالی
مونزەویی
گۆشەگیر و که نارەنشین،

نەباتاتی زەویی وەک مونزەویی هاتوونه دەر، یەعنیی
هەموو سەرخۆش و مەست و ڕۆژپەرەست و عاشقی ڕووتن
سەرچاوە: نالی
مونعەقید
بەیەکەوە نووساو.

هەوای سەیری بەڕ و بەحر ئاگری بەرداوەتە عومرت
کە تۆزێ مونعەقید خاکی، دڵۆپێ مونجەمید ئاوی!
سەرچاوە: نالی
مونکەر
هاوڕێکەی نەکیر.

تەنگە ئەوا دەبێ کە لە ئەو جێگە تەنگەدا
سائیل نەکیر و عاریف و مەعرووف و مونکەرە
سەرچاوە: نالی
مونیر
ڕوناککەرەوە.

یاخۆ پەڵە بەفرێکی کە ئەصڵەن نەشکابێ
قەندیلی مونیر و گوزەری ئاب و هەوا بی
سەرچاوە: نالی
مونەججیم
ئەستێرەگرەوە.

مونەججیم کەرگەس و لاشەی لە لا شەیئێکە، نەیزانی
کە ئەم ئەفلاکە چەند لاکە، کە ئەم گەردوونە چەند دوونە
سەرچاوە: نالی
مونەووەر
ڕووناک، نوورانی.

سپی نەذیرە هەموو موو لە سیڕڕی (وَجهُ) لەسەر
مونەووەرە، لە طەرەف نوورەوە بووە بە نەذیر
سەرچاوە: نالی
موو سونبول
ئەوەی تازە مووی لێ هاتبێ و مووەکانی ڕووی وەک سونبول ناسک بن.

نەرگس نیگەهـ و ساق سەمەن، کورتە بەنەفشەن
موو سونبول و، ڕوومه ت گوڵ و، هەم لاله کولاهن
سەرچاوە: نالی
مەدینەی مونەووەرە
شاری نوورانیی و پیرۆز، شاری مەدینه که پێغەمبەر له مەککەوە کۆچی بۆ کرد و لەوێ وەفاتی کرد.

ئەی ساکینی ڕیاضی مەدینەی مونەووەرە
لوطفێ بکه، بفەرموو: مەدینەی منە و، وەرە
سەرچاوە: نالی
نخونیی
سەرەو نخوون کراوە.

کاسێکی بلوورینی نخونیی لە سەرابێ
نەختێکی لەبەر مەوجی لەطافەت قڵەشابێ
سەرچاوە: نالی
نەونیهال
نەونەمام، نەمامی تازە هەڵچۆ.

نەو نیهالی قەدی تۆ عەرعەرە، دڵخواهی منه
ڕاستە دڵدارە، وەلێ حەیفە کەوا بێ ثەمەرە!
سەرچاوە: نالی
سەرچاوە: نالی
ڕوعوونەت
بێ عەقڵیی.

سونبول لەبەر ڕوعوونەتی شمشادی تازەدا
هات و بە طەعن و دەورە بەسەریا شکایەوە
سەرچاوە: نالی
ڕوونما
ئەو ئاوێنەیەی لەکاتی گواستنەوەی بووکدا ئەیگرن بەڕوویەوە و تیا دەرئەکەوێ.

صیداقی ڕوونماوو، وەصڵی شاهید
لەگەڵ شایی کەران بێ دەنگ و داوا
سەرچاوە: نالی
گونبەد
گومەز.

« نالیی »! سەرت لە گونبەدەکەی خانەقا دەکا
لایێ پڕە لە مەشعەلە، لایێ لە مەشغەلە..
سەرچاوە: نالی
گونجایش
گونجان.

عیشقت لە دڵ و دیدەیی پڕ ئەشک و ئەلەمدا
گونجایش و تەسکینی نییە، زۆرە لە کەمدا!
سەرچاوە: نالی
ئەستوون
هەسوون، کۆڵەکە، ئەو دارەیە کە ئەدرێتە ژێر تەختەی دەوار.

وەک خەیمە بە پەردێکی دو ئەستوونە بە پا بێ
سەر تیلەکی نەختێ بە نەزاکەت قڵەشابێ
سەرچاوە: نالی
بۆقلەموون
عەلیشیش.

گەهـ طاوس و، گە هـ کەبکن و گەهـ بۆقەلەموونن
گەهـ ئاتەش و، گەهـ شوعله، گەهێ دوودی سیاهن
سەرچاوە: نالی
بیدی مەجنوون
شۆڕەبی.

بیدی مەجنوونە وجوودم لە هەموو بەر بەرییە
نە کەسێ مونتەفیعی یەک بەری یا سێبەرییە
سەرچاوە: نالی
بێستوون
ئەو شاخەی فەرهاد تاشیی. بە ئاسمانیش ئەڵێن، چونکە بێستوون واتە بێ کۆڵەکە و ئاسمانیش کۆڵەکەی نییە.

لە شیرینیی ئەتۆ، ئەی خوسرەوی تەختی زەمین، ڕەنگە
بگاتە ئاسمانی بێستوون فەرهادی هاوارم
سەرچاوە: نالی
بێچوون
بێهاوتا، بێوێنە.

چەرخی چەپی گەردوونە، ڕاست و چەپی چەند دوونە
بێ چاکە چ بێچوونە، ڕاستیی لە چەپیی نایە
سەرچاوە: نالی
بەحری فیرعەون
ئەو بەحرەی حەزرەتی مووسا و پەیڕەوەکانی لێی پەڕینەوە و فیرعەون و کۆمەڵەکەشی دوایان کەوتن و نیشتنه مل ئاو و خودا نوقمی کردن و خنکاندنی. ئاتەشی طوور

بەناری عیشق و ئاوی دڵ، جەسەد وەک حەضرەتی مووسا
طەریقی: بەحری فیرعەون و، ڕەفیقی: ئاتەشی طوورە
سەرچاوە: نالی
جەیحوون
ڕووبارێکە لە تورکمانیا.

فەضا بەحری موحیط و وشتری تێدا سەفینەی بەڕ
سەرابی میثلی نیل و دیجلە و جەیحوون و عوممانە
سەرچاوە: نالی
دوون
سووک و بێبایەخ و پەست. هیچو و پووچ

چەرخی چەپی گەردوونە، ڕاست و چەپی چەند دوونە
بێ چاکە چ بێچوونە، ڕاستیی لە چەپیی نایە
سەرچاوە: نالی
دەپێون
وەک پێوانهکردن هەڵئەگۆزن. به پێوانەکردن.

دوو چاوی من کەوا کەیلی سوروشکن،
دەپێون ئاوی بەحری خۆی به پێوان
سەرچاوە: نالی
زەبوون گیریی خوێنم
خوێنی بە داماوی و بێکەسی کوشتنم.

ئالوودە نەبێ دا، بە زەبوونگیریی خوێنم
بۆ کوشتنی من دامەنی پاکی لە کەمەر دا
سەرچاوە: نالی
سەرنگوون
سەرەوخوار بووەوە.

پەرێشان و شکستە و سەرنیگوون داماوە زولفەینی
تومەز بادی صەبای چین و خەطای لێ داوە زولفەینی
سەرچاوە: نالی
عویوون
جەمعی (عەین) ـە بەمەعنا سەرچاوەی ئاو.

عویوونی گەرم و سوێراوی میثالی چاوی گریانە
ڕوعوونی شاخی سووتاوی شەبیهی جەرگی بوریانە
سەرچاوە: نالی
قاروون
دەوڵەمەندێکی جوولەکە بووە لە خۆی بایی بووە، خوایش غەزەبی لێ گرتووە دارایی و سامانی بردووە بە ناخی زەویدا.

قاروونە فەلەک، موستەحەقی گرتن و خەسفە
زیو و زەڕی شەمس و قەمەرە، دیرهەمی کەوکەب
سەرچاوە: نالی
مەجنوون
شێت، یاخود قەیسی لەیلای بەناوبانگ.

ئەسیری سیلسیلەی بەندی مەهاری سەرقەتارت بم
کە دەمکێشێتە ڕەوضەی حەی وەکوو مەجنوونی دێوانە
سەرچاوە: نالی
مەخزون
خراوە عەمار. نووسراوە.

مەحزونی ڕوقعە، حەببە بە حەببە، لە کەففەدا
خالیص دیارە، مس کە مسە، عەینی زەڕ زەڕە
سەرچاوە: نالی
مەوزوون
ڕێکوپێک.

لە سایەی قەددی مەوزوون و دوو زوڵفی
لە « نالیی » و شیعر و تەسویدی نەما باس
سەرچاوە: نالی
مەیموون قەدەم
پێ بە ڕز ق و ڕۆزی. ئەڵێن ساڵی مەیموون ساڵێکی پڕ خێر و بەرەکەتە. یاخود پێ وەک پێی مەیموون.

مل عەلەم، شیرین قەلەم، ئاهوو شکەم، مەیموون قەدەم
سم خڕ و کلک ئێستر و مەنزل بڕ و عارەق نەڕێژ
سەرچاوە: نالی
هاموون
دەشت و بیابان.

سوروشکی من کە لێڵاوە، غوباری کۆە و هاموونە
وەرە سەرچاوەکەم بنواڕە، وەک ئاوێنە، چەند ڕوونە!
سەرچاوە: نالی
ڕوعوون
جەمعی (ڕەعن) ـە بەمەعنا لووتکەی شاخ.

عویوونی گەرم و سوێراوی میثالی چاوی گریانە
ڕوعوونی شاخی سووتاوی شەبیهی جەرگی بوریانە