تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: نالی
وا
کراوە (مفتوح).

هاتووم، وتی، عوقدەم هەیە، قەط مومکینە وا بێ؟
هیی تۆم ئەگەرەم مەسئەلە حەل کەی بە جەوابێ
سەرچاوە: نالی
وا نفسی
هاوار بۆخۆم.

ئەشخاصی خاصە (تَشْخَصٌ ابْصارٌهٌمْ) هەموو
(وا نَفسْیِ) یانە هەریەکە بۆ خۆی موحەییەرە
سەرچاوە: نالی
وابەست
پێوە بەستراوە و پەیوەندی دار.

بە زو ڵ فی تۆیە وابەستە، لە من دڵ گەر پەرێشانە
بە ئەبرۆی تۆیە پەیوەستە، ئەگەر طاقەت لە من تاقە
سەرچاوە: نالی
واتە
کوڕی خواردنەوەیە، هاوڕێیان کۆبوونەتەوە. پیاڵە لە گەڕانایە بەسەر دانیشتوواندا. تەنانەت سۆفیش بە ویرد و دوعای بەری بەیانیەوە جێگای هەیە.

بزم می در، ندما جمع، قدح گرد شدە
صوفی نک ورد و دعای سحریلە یری وار
سەرچاوە: نالی
* مامۆستا شێخ بابەڕەسووڵی عەبابەیلێ ئەیگێڕایەوە کەوا بیستوویە لەناو فەقێ موستەعیدەکانی شێخەوڵای خەرپانیدا تا موفتیی زەهاویی لە مەجلیسدا بووبێ مەلایاسینی تەشاری مافی قسەکردنی نەبوە و، مەلا یاسین له مەجلیسدا بووبێ مەلا یووسفی تەوێڵەیی مافی قسە کردنی نەبوە و، تا مەلا یووسفیش له مەجلسیدا بووبێ نالییی مافی قسەکردنی نەبوە، واتە
نالییی پلەی چوارەمی بووە لەناویانا. لەوانەیە ئەم بەیتی « حەربا » یەش پەیوەندێکی بەم مەسەلەیەوە هەبێ، هەروەها لەوانەیه پارچە شیعری « ئەحوەلی تەفرەقە نەظەر..» یش، وەک له شوێنی خۆیدا ئیشارەتمان بۆ کرد، لایەکی ئەم مەسەلەیەمان بۆ ڕوون بکاتەوە.

نەییری ئەعظەم وەها تاوی دەدا وەک مەنجەنیق
بۆ دەوامی ڕۆژپەرستیی جەمعی حەربای دێتە ناو
سەرچاوە: نالی
xxxx A واتە
هاوار بۆ من کە ڕووزەردی مەدینەی شاری مەرقەدی پیرۆزی پێغەمبەر (د. خ) و ڕووڕەشی مەککەی دابەزگەی سرووشم و پێم ناکرێ تیایاندا بمێنمەوە و بەجێیان ئەهێڵم.. خوایە! من کە لەم دوو شارە پیرۆزەدا نامێنمەوە، وەک دەرکراو و دەربەدەر وام و ئەبێ تۆ لێم ببووریی و چاوەڕوانی لێبووردنتم.

وەی کە ڕووزەردی مەدینە و ڕووسیاهی مەککە خۆم!
دەرکراو و دەربەدەر، یا ڕەب دەخیلی عەفوی تۆم
سەرچاوە: نالی
واخوان
خوانی ڕاخراو و ڕازاوە.

وا خوانی کەناری من بۆ نوقڵی دەم و ماچە
ئەی لووتەخۆری تەکیە، سا تۆ لە کەنارت چی!
سەرچاوە: نالی
سەرچاوە: نالی
واسیطەی ئیمکان
هۆی بوون.

مەکانی واسیطەی ئیمکان، مەکانەت بەخشی ئینس و جان
مەکینی لامەکان سەیران تێدا تەشریفی میوانە!
سەرچاوە: نالی
واقیعەن
ڕاستەکەی.

واقیعەن خانەقە خۆش زەمزەمەیێکی تێدا -
یە، بەڵا قەندی هەیە، گەندی هەیە، ڕەندی نییە
سەرچاوە: نالی
واقیف
ئاگادار.

واقیف بەهەرچی کەتمی خەبایانی ماضییە
عالیم بەهەرچی دێت و دەبێت و موقەددەرە
سەرچاوە: نالی
واوەی
سووک کراوەی (واوەیل) ە، واتە

وەرە ساقیی! بەشین و نەدب و واوەی
ئەوا فەرشی حەیاتی خۆم دەکەم طەی
سەرچاوە: نالی
واوەیل
هاوار.

زێر و زەبەر دەبن بە دو فیرقە، لە فیرقەتەین
واوەیل و ئیمتیازە کە کێ بێنە کێ بەرە
سەرچاوە: نالی
واڵا
جوان. پایەبەرز.

حوققەی فەلەکول ئەطلەس و ئەستوونەیی زێڕین
بێ بییکە بە تارای سەر و ترکەی خەز و واڵا
سەرچاوە: نالی
٣ واتە
وێنەی زوڵفت لە پیاڵەی چاوی پڕ لە ئاوی فرمێسکمدا، نەشەی سونبولی تەڕ و شێوەی گوڵە نێلۆفەری هەیە.

عکس زولفک قدحی دیدەی گریانمدە
نشئەی سنبل تر، شیوەی نیلوفری وار
سەرچاوە: نالی
٤ واتە
پلووسکی قەڵەمی نالییی، لە فەسیحی و ڕەوانیدا، نەشەی ئاوی حەیات و هێزی هەڵقوڵینی حەوزی کەوثەری هەیە.

ناودان قلم « نالیی » فصاحتده همان
نشئەی آب بقا، زمزمەء کوثری وار
سەرچاوە: نالی
ئاڵوواڵا
ڕەنگاوڕەنگ.

کەسێ پوشتانی باڵاتە، حەریفی ئاڵ و واڵاتە
کە شیبهی کاکوڵی ژۆلیدە سەرگەردانی سەودا بێ
سەرچاوە: نالی
ئەدوار
جەمعی دەورە واتە چەرخی گەردوون.

چەن واسیمە ئەم ذیهنە، ئەفلاکی تیا ڕەهنە
ئەجبالی لە لا عیهنە، ئەدواری لەکن پەشمە
سەرچاوە: نالی
ئەشکی ڕەوان
فرمێسک. کینایەیە لە (ئاو).

دێوانە کە زانیی کە دەبێ عوقدەگوشا بێ
هەستاوو گوتی: ئەشکی ڕەوانم بە فیدا بێ!
سەرچاوە: نالی
ئەطوار
جەمعی طەورە،

مەشرەبی « نالیی » گەلێ ئابیی و ترشە، بەڵێ
موعتەریفه خۆی دەڵێ: چا نییە ئەطواری من
سەرچاوە: نالی
ئەلواحی ئەڵحەد
ئەو تەختە بەردانەی بە لای ئەڵحەدی قەبردا هەڵدەسپێررێن.

دو و مینە ئیلتیجام ئەمەتە ئەو دەمەی دەبێ
ئەلواحی ئەڵحەدم بە زەنابیلی مەعطەرە
سەرچاوە: نالی
ئەلوان
ڕەنگاوڕەنگ.

خوانی ئەلوانی زەمین و صەفی سینیی و صەحەنی
طەشت و طاس و طەبەق و لەنگەر و شەمع و لەگەنی
سەرچاوە: نالی
ئەنوار
جەمعی (نەور) ە واتە

نەجم و شەجەر و نەرگس و ئەنواری شگۆفە
جیلوەی چەمەنن، یەعنی زەمین بوو بە سەماوات
سەرچاوە: نالی
ئەیوان
هەیوان و تاقی کیسرا.

شەقاوەت بوو بە دوود و داخیلی کوورەی ضەلالەت بوو
ئەمارەت خوسری خوسرەو، کەسری کیسرا، شەققی ئەیوانە
سەرچاوە: نالی
اخوان الصفا
برایانی ڕاستیی و خاوێنی و بێگەردیی. ناوی حیزبێکی ئایینی و سیاسیی ئیسماعیلیی مەشرەبیشە لە سەدەی دەهەمی زایینیدا کاری کردووە، بنکەی لە بەسرە بووە و، پەیڕەوەکانی بە فەلسەفەی ئیسلام و یۆنانەوە خەریک بوون.

صاحێبی (علم الکتاب) ە موطریبی هودهود نەفەس
یا سولەیمانە لە (اخوان الصفا) ، ئاصەف صەفە
سەرچاوە: نالی
اواتە
بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا گریان دادی کەس نادا. ئەمە دنیایە، جاری وا هەیە شایی و زەماوەندە و جاری واش هەیە شین و شەپۆڕە. یاخود جاری وا هەیە جلی سووری دڵخۆشیی لەبەردایە و جاری واش هەیە جلی شینی ئازیەتباری ئەپۆشێ. ژیان و مردن بە دەست خوایە، کەس لێی ناپرسێتەوە کێ ژیا و کێ مرد و کێ لەکیس چوو!

لاکین ئەمە دونیایە، گەهێ سوورە، گەهێ شین
لایُسألُ مَن عاشَ، وَ مَن مات، و مَن فات؟!
سەرچاوە: نالی
اواتە
تکای دووهەمم ئەوەیە لەو کاتەدا کە لە کەندڕی ناو قەبرەکەمدا ڕام ئەکێشن و تەلەبەرد و لاپاڵی دەرگای ئەلحەدەکەیدا هەڵئەسپێرن و قەبرەکەم ئەبێ بە دووکان بۆم و تەلەبەردەکان ئەبن بە زەنبیلەی بەدیوارەوە شۆڕکراوەی دووکانی عەتار و، تەنگانە ئاوا ئەبێ کەوا لەو شوێنە تەنگەدا پیاوی چاک بم یا پیاوی خراپ بم، فریشتەی پرسیاری تایبەتیی دێنە سەرم، ئا لەو شوێنەدا کە یەکەم گوزەری پەڕینەوەیە سا بۆ بەهەشت یا بۆ دۆزەخ، یارمەتیت زوو بگاتە فریام و، لە سایەی تۆوە زمانم زوو بپشکوێ و وەڵامی فریشتەی پرسیارم پێ بدرێتەوە.

ئیمدادی فەتحی بابی زوبانم بە فەضڵی تۆ
زوو بێ، کە ئەووەلین گوزەری پرد و مەعبەرە
سەرچاوە: نالی
باغی سێوان
مەبەست سنگی یارە که مەمکی وەک سێوی پێوەیه.

له دوگمەی سوخمه دوێنێ نوێژی شێوان
بەیانی دا سفیدەی باغی سێوان
سەرچاوە: نالی
تازە جەوان
جوانی لە تافی لاوێتیدا.

ئەی تازە جەوان! پیرم و ئوفتادەوو کەوتووم ،، تا ماوە حەیاتم
دەستێ بدەرە دەستی شکستەم، کە بەسەرچووم ،، قوربانی وەفاتم
سەرچاوە: نالی
ثەناخوان
تەعریف کەر.

مورادم ذیللەت و پاڕانەوەی حاڵە، نەوەک نەعتە
بە چەن بەیتێکی کوردانە، کە قورئانت ثەنا خوانە
سەرچاوە: نالی
ثەناخوانی
پیاهەڵدان و ستایش کردن.

بولبولی طەبعم ئەوا دیسان ثەنا خوانی دەکا
نوکتە سەنجی و بەذلەگۆیی و عەنبەر ئەفشانی دەکا
سەرچاوە: نالی
جیفە خواریی
خواردنی مردارەوە بوو.

بێ تووکی جیفە خواریی و گورگین و بێ وجوود
لەم ئاو و خاکه ظاهیر و باطین موکه ددەرە
سەرچاوە: نالی
جیوار
دراوسێیەتی.

بۆ جیواری حەق لە هەر جێ صیدقی نیییەت کافییە
من لە (بیت اللە) ئینشەڵڵا (بأذن اللە) دەڕۆم
سەرچاوە: نالی
جەوابی نادەم
ڕێی لێ ناگرم. دڵی ناشکێنم. یاخود وەڵامی نادەمەوە، چیی ئەکا با بۆ خۆی بیکا.

دڵ دەڵێ سەیری چەمەن خۆشە، جەوابی نادەم
موددەتێکە لە قەفەسدایە، عەذابی نادەم
سەرچاوە: نالی
حەوادیث
جەمعی حادیثەیە واتە ڕووداو.

حەوادیث جام و دەوران بوو بە ساقی
لە بەزمی جامی جەمشیدی نەما باس
سەرچاوە: نالی
خوار
نزم.

دائیم لە جەنب و خوار و کەمیندا بە ڕۆژ و شەو
بۆ فرصەتە لە ڕێگەی ئیمانی ئەم مەڕە