ئیبنو موقله و ئیبنو حاجیبه. ئیبنو موقله، ابن مقلة، خەتخۆشێکی بەناوبانگ بووە. ئیشارەتیشە به وشەی (مقلة) واتە پێڵووی چاو. ئیبنو حاجیب

خاڵی بەینی چاو و ئەبرۆت ئینتیخابی کاتیبه
یەعنی نوقطه ی فەرقی ئیبنو موقله ویبنو حاجیبه

شتێ نەبووبێ و پەیدا بووبێ، دژی (قەدیم) ە. حادیث و قەدیم لە بابەت و زاراوەکانی عیلمی کەلامن.

شتێکە بی شەبیهـ و جینس و فەصڵ و کەشف و تەقریرە
موبەڕڕایە لە تەقریر و حەدیثی حادیث و ڕاویی

ئەوەی کە وشتر ڕائەکێشی و وردە وردە لەبەر خۆیەوە گۆرانی بۆ ئەڵێ.

مەقام و زەمزمەی حادیی، لە شەوقی کەعبە و حوجرەی
مەقام و زەمزەمە، وا ئوشتری هێنانە جۆلانە

پاسەوان.

ئەژدەهای زوڵفی لە دەوری گەنجی حوسنی حاریسە
حەڵقە حەڵقە، چین بە چین، سەرتا بە خواری گرتووە

هەرگیز.

ئەی جیلوەدەری حوسن و جڵەوکێشی تەماشا!
سەرڕشتەیی دین بێ مەدەدی تۆ نییە، حاشا

ئامادە، له عیلمی نەحویشدا جۆرە ضەمیرێک و له عیلمی صەدرفیشدا جۆرە فیعلێکه.

حاضری ئەمر و خیطابه دڵ، ئەگەرچیی مەنهییە!
راجیعی تۆیە ضەمیری من، ئەگەر چیی غائیبه!

هەڵگر، دووگیان.

دایەی زەمین کە حامیلی ئەبنایی مەحشەرە
هەر تۆوێکی تیا کە ئەمانەت بو، دایەوە

ئەوەی شتێ بگێڕێتەوە.

نەزانیت لەبەر عیجزە، نەوەک جەهلە، کە ئەم چشتە
قەدیمە نایەتە تەقریری قەولی حاکیی و ڕاویی

حاڵ لێ هاتن، وەزعێکی تایبەتییە بەسەر دەروێش و صۆفیدا دێت و جڵەوی خۆیانیان تیا لەدەست دەرئەچێ. تێکڕا بار و وەزع.

شێخم، چ گەرمە حەڵقەیی ذیکرت بە ڕەشبەڵەک!
حاڵی ئەمانە خۆ بە جەنابت موحەووەلە!

ئەو کاتەی مانگ ئەگاتە ڕادەی ئەوپەڕی باریکی و لاوازیی و لەبەرچاو ون ئەبێ کە ئەوەش لە دواڕۆژەکانی مانگی عەرەبیی و لە یەکەم ئێوارەی مانگی نوێدا ئەبێ کە مانگ زۆر بێتینە و بەزەحمەت بەدیی ئەکرێ.

لە دووریی تۆیە ئەی خورشیدی پڕتەو بەخشی شەوگەردان
کە « نالیی » وا لە حاڵاتی میحاقی ماهی نەودایە..

ئەو شوێنەی موحتاجان ڕووی تێ ئەکەن.

ئەی مەسجید و میحرابگەهت قیبلەیی حاجات ،، بۆ ئەهلی موناجات!
مەحجووبی هەوام و ئەمەتە مەشهوودی مەعلووم ،، بۆ ڕاهی نەجاتم

یەکە یەکە.

گوڵشەن وەکو بەزمێکە کە ئاحادی هەزاری
بۆ تاقە گوڵێکی گەییە ڕوتبەیی میثات

پێ بە زەویدا کوتان و سوور بوون لەسەر شتێک.

لەم گەردشی مینایە کەوا دەورە، نە جەورە
ساقی کەرمی سایقە، « نالیی » مەکە ئیلحاح

ئەزموون، تاقی کردنەوە.

طەبعی شەککەرباری من، کوردی ئەگەر ئینشا دەکا،
ئیمتیحانی خۆیە مەقصوودی، لە (عمدا) وا دەکا

یاران.

(کهف الأنام) ی هیجرەتی ئەصحابی بێ ڕوقوود!
بیکه به خاکی خادیمی قیطمیری ئەو دەرە

ئەو بەراتەی بۆ پیاوچاکان تەرخان ئەکرێ کە پێی بژین و خەریکی خواپەرستیی خۆیان بن.

لامەدە « نالیی » لە ئەنباری جیرایەی صاڵحان
گەرچی ببیە خۆشەچینی دانەیی خەرمانی ڕۆم

ئەو کاتەی مانگ ئەگاتە ڕادەی ئەوپەڕی باریکی و لاوازیی و لەبەرچاو ون ئەبێ کە ئەوەش لە دواڕۆژەکانی مانگی عەرەبیی و لە یەکەم ئێوارەی مانگی نوێدا ئەبێ کە مانگ زۆر بێتینە و بەزەحمەت بەدیی ئەکرێ.

لە دووریی تۆیە ئەی خورشیدی پڕتەو بەخشی شەوگەردان
کە « نالیی » وا لە حاڵاتی میحاقی ماهی نەودایە..

مەبەست لێی سوورەتی (ئیسراء) ە کە سەرەتاکەی بەم ئایەتە دەست پێ ئەکا (سُبْحَانَ الَّذِي أَسْرَىٰ بِعَبْدِهِ لَيْلًا مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الْأَقْصَى الَّذِي بَارَكْنَا حَوْلَە..).

لە جوملەی موعجیز ئەندەر موعجیزی: ئەحکامی قورئانە
کە میعراجی بوڵەندی ئەووەلی ئایاتی « سوبحان » ـە

جادووگەر.

هەر چەنده دەکەن قەطعی سەرت، دێیەوه کەی خەط
وەك (هیندووی سەححاری مەجووسیی) چ له جووجی!

شەوی سیی مانگی عەرەبی کە مانگی تیا دەرناکەوێ.

ئەی میهری میهرەبان وەرە سەر بامی بامیداد
دا مەهڕووان ببن بە هیلالی شەوی میحاق

ئەژدەهاکی بەناوبانگ.

دو جادوو ماری مەغزی ئادەمی خواری قەرار داوە
لەسەر شانی، وەکوو ضەححاک و، ناوی ناوە زولفەینی

بەرەکەت.

بنواڕە نەوبەهار و فوتووحاتی گوڵشەنی
گوڵ زاری کردەوە، لە دەمی، غونچە پێکەنیی

هەڵاوێردن.

کەمەندی زوڵفی دوو لانە، لە بۆ گەبر و موسوڵمانە
دەکێشێ بێ موحابانە، چ لەملا بێ، چ لەولا بێ!

لایەنگری.

بێ مەحابا ئاو دەڕێژێ گەهـ بە فەور و گەهـ بە دەور
چاوی من موددێکە شێوەی ئابشاری گرتووە

چاکه و جوانیی،

ئەهلی تەعدادی مەحاسین نووسییان
خاڵ یەک و، زوڵفی دووان، هەردوو سییان

بۆنخۆش وەک ڕێحان،

حەبیبان هەمدەمی ئاهوو دەنۆشن ڕاحی ڕەیحانیی
ڕەقیبان هەمدەمی ئاه و دەکێشن دووکەڵی تووتن