«مست. مت» 1- تاوانبارێک بەم «سزا» یه گەیاندن. تێبــ.ینی: ئەم کارە بەشێوەی جیاجیا ئەنجام دراوه، لە هێندێک کۆمەڵکاگانی ڕۆژهەڵاتا، کابرای تاوانباریان هەتا ناو قەد لە زەوی گرتووه و دەستیان کردووه به بەرد تێگرتنی هەتا مردووه. له هێندێکیشیان له دەشتاییەک ڕایان گرتووه و خەڵکیان لەدەوری کۆ کردۆ تەوه و بە هەر لایەک ڕای کردبێ بەردی پێدادراوه.*سە نگسارکردن. 2- زۆر بەرد بە جێگەیێک دان و تێبــ.ینی: ئەم کاره ب ە نیازی تووڕە کردن و سوکایە تی بەسەر خاوەنی جێگەکە هێنان دەکرێت.

«مست.، مت.» ڕێز کردن و قایم کردنی بەرد به پانایی و درێژایی ڕێگا و کۆڵان و خیاباندا:: لە سەری خیابانێ ڕا تا بەرماڵی خۆمان بەردەڕێژ کراوه.*سەنگچن کردن، سەنگ فەڕش کردن.

«مست. مت.» 1- تم: بەرز کردنەوه. 2- «مج.» زیاد کردنی پایە و مەقامی کەسێ.

(مست. مت.) ١- شتێک یا کەسێ لە شوێن خۆی بەرەو ژوورتر کردن. منداڵەکەی بەرز کردەوە و کوتای بە عەرزدا. ٢- شت بەسەریەکا کەڵەکەکردن بە جۆرێ کە لە ئاستی زەویڕا بڵیندبێ. بەقەد کێوێک فەردە شەکریان لەم دەشتە بەرز کردبۆوە. ٣- (مج.) تم: بەرز کردن/٢:: نانی سوێرە بەرزی دەکاتەوە پاشان دەلاقی ڕۆدێت.

«مست، مت.» قرتاندنی زێدەمووی سمێڵ و لێک و لووس کردنی دەگەڵ سنووری لێوی سه ڕەوه.

«مست. مت.» سازدان و دروست کردن، دامەزراندن، هەڵگیرساندن.

«مست.، لا» خواردنی چێشت پێش ئەوەی خەڵکانەی کە دە بێ لێی بخۆن.

«مست. مت.» شتێک، جێگایەک یا وڵاتێک کردنه چەند پارچه:: گۆشتەکه بەش بەش کەن و بیبەن بۆ ئەو ماڵانه. ئیستعمار نەبا کەس نەیدەتوانی ئەم وڵاته وا بەش بەش کات.

بەس بوون، کفایەت بوونی له شتێ بۆ مەبەستێ:: سێ مێتر فاسۆنیا بۆ کۆت و شاڵوار بەش دەکا. چێشتەکه زۆره سێ کەسی دیکەش بێن هەر بەش دەکا. کەوشەکەی برزۆ بەشی سێ مانگی نەکرد. دەستی پێوه نەگرتبا تووتنەکەی بەشی هەفتەیێکی نە دەکرده. زیاتر بیری له پارەی سەرفترەکه دەکردەوه چۆنی خەرج کات، جێژنانەیەکیش بۆ ژنەکەی و منداڵەکەی بکڕێ.

«مست.، لا» لەرینەوه، لەرزانەوه.

«مست. مت.» 1- خستنه ڕێی کەسێ یا کەسانێ که بچن بۆ شوێنێ یا له ماڵێک میوان بووبن و بڕۆن:: دەگەڵ حاجی مەلا مەحەمەدی تا «ماسوێ» چووین بەڕێمان کرد. بۆ حەج// به پیرەوەچوون.2- «مج.» هەبوونی توانایی «زیاتر مەعنەوی» و لێهاتوویی بۆ بەجێ گەیاندنی ئەرکی میوانداری:: کابانی وەکوو خورشید خانم هەر نابێتەوه، ئەوەندەی بڵەی یەک و دوو سەت میوانیش بان هەمووی بەڕێ د ەکردن.

«مست.لا.»، «کک.» به لاوه باش بوونی کارێ، شتێ یا قسەیێ.:: ئەگەر کراسەکه بە گەن ناکەی بۆی دەبەینەوه. *پەسند کردن.

«مست، مت» 1- لەناوبردن، فەوتاندن، خرا کردن، ڕییشە دەرهێنان، سەرەوژێر کردن 2- ئەو دیوەودیو کردن، پشکنین. زۆر گەڕان بەدووی شتێکا. تێبــ.ینی: «بەڵگ و بن» لەم مەسدەرەدا وەک وشەیەکی تێکەڵ «مرکب» کەڵکی لێ وەرگیراوه بۆ هەریەک لەمانانکانی مەسدەرەکه مانایەکی بۆ ڕەچاو دەکرێ. بۆ مانای یەکەم: «بەڵگ کردن بەڕیشەی دار و ڕیشە کردن بەگەڵا» و بۆ مانای دووهەم: «سە رتاپا خوار، هەموو لایەک، هەر گەڵای دارڕا تا دەگاته ڕەگ و ڕیشەی». ب» نەمبیستووه و نەمدیوه ئەم وشە تێکەڵه بەتەنیایی دەکار کرابێ.

«مست، لا» «بێ خەوی و بێ کەیفییه، که له نە خۆشی یا له ڕانەهاتنی شوێنێک پەیدا ئەبێ» «تم: خا، ب1، ل- 179».

«مست.، لا» شەرح کردن، ئاشکرا کردن، لێکدانەوه.

«مست، مت»،«سیم» تم: بەیدەس کردن.

«مست، مت»، «سیم» زاڵ بوون بەسەر کەسێکدا بە هە ر لایەنێک بێ، مەغڵووب کردنی یەکێ. بە زەویدا کوتانی کەسێک له زۆرانیدا. هێزی بەربەرە کانی لێ بڕین* بەید ەست کردن.

مست. لا.» گیانی خۆ دۆڕاندن، سەر له ڕێگای شتێکا دانان. مردن لە پێناو نەتەوه

«مست.»، «مت.» 1- تم: بەش کردن/٢. 2- تم: بەشینەوه، تێبــ.ینی: وا تێدەگەم جیاوازێکی بچووک له نێوان ئەم مەسدەره و مەسدەری بەش کردن /2دا هەبێ ئەویش به لای منەوه ئەوەیه که «دابەش کردن» بۆ ژمارەیەکی نامەعلوومی خەڵک دەبێ بەکاربێت، «بەش کردن /2» بۆ ژمارەی دیار و مەحدوود.

«مستـ. متـ.» ڕشاندنی ئاو لە هەندێ شت «نان، تووتن،...» بۆ نەرم بوونەوە و خاو بوونەوەیان.: نانەکە ئاوکە و دایپۆشە، تووتنەکەیان ئاو کردووە ئیمشەو دایدەگرن.