(مست. لا.) حاشا کردن لە کارێ، شتێ یا لە ڕووداوێ. ٢- پاشگەز بوونەوە لە قسەیەک. ٣- لە ژێر کارێ یا مەسەلەیەک دەرچوون. هەر بە جارێ ئینکاری کرد وتی من قەت قسەی وام نەکردووە. پێم وت قەرزی... بۆ نادەیتەوە ئینکاری کرد و قوتی هیچی پێ قەرزدار نیم.

(حمس.) کەللەڕەقی، سووری لەسەر قسە و.... بۆ ئەوەندە ئینکاری دەکەی. دەبەریدا شل و کوت بوون هەر ئینکاری کرد. * ئینکیڕی.

(نت. بنت.) تم: ئێرەکانە. تێبــ.- ئەگەرچی ئەم وشەیە هەر مانای (ئێرەکانە)دەدا بەڵام جیاوازێکی هەیە، هەرچی (ئێرەکانە)یە هەر جێگاکان دیار دەکا، بەڵام ئەمەیان بە هۆی پاشبەندی (ئێ) حسر و تەحدیدی تێدا دەخوێندرێتەوە.

(نت. بنت.) ئەم جێگایانە، ئەم شوێنانە. ٠مەعرەفە و معین) ((... ئەمە کاکە مەم مان نەگەیاندەوە ئێرەکانە...)) (تحفە: ج١- ٢٢٧). * ئێرەکانێ.

(بنت.) تم: ئێستە.

(بنت.) تم: ئێستە.

«نا.» ۱- پایە و کۆڵەکەی هەموو شتێک، هەر شتێکی بە بێ ئەو، کارێک یا مەسەلەیێک جێ بە جێ نەبێ و سەر نەگرێ.: ئەرکانی نوێژ، ئەرکانی دەوڵەت. «زەعیف بێ خوا نەخواستە ئیعتقادت» «بە ئایین و بە ئەرکان و بە ئەتوار» «ڕەزا_۲۳» ۲- ئەرکانی حەڕبە و کورت کراوەتەوە.: ساڵی ئەرکانی «ساڵێکە کە ئۆردووی عوسمانی لە ژێر فەرماندەیی براییم پاشای ئەرکانی حەڕەبدا، لە مەڵبەندی مەهابات دەگەڵ عرووسان شەڕی کردووە.» ۳- ناوە بۆ پیاوان.: ئەرکانە شەلی نانەوا لە کانێسکان بوو. ئەرکانی جەیش_ [عا.]، «نتـ.»، «کعر.» ئیدارەیەکە لە وەزارەتی جەنگ یا بەرگری وڵاتاندا، لە وەختی شەڕ و ئاشتی فەرمان دەدا بە بەشەکانی هێزی چەکدار و چاوەدێریی جێ بە جێ کردنیان دەکا. ٭ئەرکانی حەرب «لە دەوری عوسمانیدا»، «کئێر.» ستادی ئەڕتەش. ئەرکانی حەرب_ [عا.]، «نتـ.» ۱- تمـ: ئەرکانی جەیش. ۲- هەر ئەفسەرێکی بە دانستە بۆ هەڵسووڕاندنی ئیشی دایەرەی ئەرکانی حەرب پەروەردە کرابێ. «ئەرکانی حەربی هۆردووی شەشەمین» «وەزیری عێڕاق محەمەد ئەمین» «سەلام- ۱۹۵» ٭ «کئێر.» ئەفسەری ستاد.

«مستـ. لا.»، «کنـ.» مردن، لە ناو چوون: دەک بە ئەستۆی شکاو بێتەوە «نەیێتەوە».

«مستـ. متـ.»، «کنـ.» زیان گەیاندن بە خۆ، یا خەڵک، وەسەر تەڵە پەڕاندن: ئەوە حەمەیە و دۆغری، ساڵی بە هەزاری چووبێ ئەستۆی خۆی دەشکێنێ، وادەکەی تا ئەستۆمان بشکێنی، هەستن با بڕۆین تا لە خشتەی نەبردووین و ئەستۆی نەشکاندووین.

(بنت.) تم: ئەمەندووکانە.

(بنت.) بۆ موبالغە لە بچووک نیشاندانی شتێکدا. هێشتا ئەمەندووکانەیە، وایە! گەورەتربێ چۆن دەبێ. *ئەمەندووسکانە.

«مستـ. لا.» ۱- شکانی چۆک. ۲- «کنـ.» بێ هێز بوون، بێ دەستەڵات بوون، بێچارە بوون" «ئەی ئەژنۆ شکاو خۆ...»، (بێچارە، بێ دەسەڵات خۆ...) «زیاتر کەس و کاری مردوو بەکاری دێنن»، «ئەی بە ئەژنۆی شکاو بێتەوە» نەیێتەوە. «یەکێک چووبێتە شوێنێک و زۆری پێ بچێ، ئەوی لەم درەنگ هاتنەوەیە تووڕە بێ دەیڵێ».

(نت.) بەنێکی بە دانستە و باریک ڕێسرابێ. باریکان دەڕێسێ- بە تەشی خوری دەکاتە بەنێکی باریک. ب) (کن.) قسەکانی زۆر درێژ دەکاتەوە، هەر لێی بابڕیتەوە، زۆر ڕینگەڕینگ دەکا.

(نت.) ئەو شوێنەی کە لە جێگاکانی تری کەمتر ئەستوور بێت. دارەکە لە باریکاییەکەی ڕا ببڕنەوە.

(مست. مت.)، ١-شکاندنی باڵی پەلەوەرێک. ٢-(کن) بێچارە و بێ دەسەڵات کردنی کەسێک، *لە باڵدان.

(سمف.) ١-پەلەوەرێکی باڵی شکابێ، «هەر دەڵێی لە گلەگی باڵ شکاوە» ٢-بێچارە، تێشکاو، سەر نەکەوتوو.

«مست. لا.» تم: بریسکانەوه.

«مست. لا.» درەوشانەوه و پرشنگ دانی شتێک لەبەر تیشکی ڕۆژ یا هەر ڕووناکایێکی تر.*بروسکانەوه بریسکیان، بریسکەدان، بریقانەوه، بریقەدان، بریقه هاتن.:: هیچ نییه شوشەیه لەناو خۆڵەکەدا دەبریسکێتەوه، ئەوه نەقیمی ئەنگوستیلەکەت ئەڵماسه وا دەبریسکێتەوه ؟

«مست. لا.»، «سیه.» 1- تەفاعولی کیمیایی شیر و ماست لەناو خۆیاندا، لە ئەنجامی گەرم کردنیان لەسەر ئاور و تێکچوونی فیزیکی شکڵی دەرەوەیان جیابوونەوەی «ئاو» لێیان و لیندوولیندوو بوونی باقی ئەو شتانەی لە تەرکیبیاندا هەیه. * «مک.» هەڵگەڕان. 2- شێوان و سەر لێتێکچوونی ئینسان و پەڕینی ڕەنگی دەم و چاوی له ترسان *«مک.» پەشۆکان.

«مست. مت.» 10- قسە پەڕاندن له وەختی نووستوویی و نەخۆشیدا، هەروەها لەکاتی سەرە مەرگا. 2- «مج.» قسەی بێ ڕێ و جێ کردن لەحاڵی ئاساییدا:: قسان دەبزڕکێنێ. کوڕ ئەوه چته دەبزرکێنی. * ڕاواندن. وڕێنه کردن.