«کئێر.»، «نتـ..» ئامرازێکە لە شووشە و لاستیک و پلاستیک دروست ئەکرێ، دەرمانی تراوی پێ دەکەنە ناو لەشی ئینسانەوە. * سێرینگ، «کعر.» شرینقە.

«نا.»، «سیمـ.» مشەممایەکی تەنکە لە کوردەواری دەیکەن بۆ سەر برین و کوانان. تێبــ. ـ ئوم وشەیە تەنیا مامۆستا توفیق وەهبی نووسیویە و لە وشەیێکی کوردی تەواو دەچێ، من خۆم نەدەزانی.

«مسـ. لا.» تمـ: ئاووزیان «تمـ: خا. جـ۱-٦٣»

«نتـ.» تمـ: ئاویلکە.

«مستـ. متـ.» تمـ: ئاوزەنگی لێدان.

«بنتـ.» تم: ئاوزەنگی کوت.

«ستـ.» حاڵی قاچی پشت زەق و دەرپەڕیو، قاچێ کە پشتی لە قاچی ئاسایی زۆرتر بەرز بێ، قاچی کەوانی.

«مستـ. لا.»، «کنـ.» پێداگرتن لەسەر قسەی خۆ، پێ لێ دە کەوش کردن، پێ لێ دە پێسۆلێ کردن «لە کەسێ... بۆ کارێ»، ئیسرار کردن.: ئاوزەنگی داگرت تا پارەی لێ نەستاند وازی نەهێنا. ٭سم چەقاندن. تێبــ.ینی: قورسایی خستنە سەر ئاوزەنگی «داگرتنی» بۆ وەستاندنی وڵاغە، ئاشکرایە کە وڵاغ وەستا، سواریش هەر وەستاوە، بە سواری وەستان نیشانەی بەپەلە بوونە کە دەبێ مەبەستەکەی زوو جێ بە جێ بکرێ، جا بۆیە ئەم «کینایە» لە زمانیی کوردیدا پەیدا بووە.

«مستـ. متـ.» ۱-بەکار هێنانی ئاوزەنگی بۆ خێرا لێخوڕینی وڵاغ.: کوڕە ئاوزەنگی لێدە با بڕوا. ۲- «کنـ.» خێرا ڕۆییشتن. ٭ئاوزەنگی تێ تەقاندن. ڕکێف لێدان.

«مستـ. مت.» تمـ: ئاوزەنگی لێدان

«بنتـ.» ۱-جۆرێک لێخوڕینی وڵاغە کە هەر خێرا خێرا ئاوزەنگی لێبدرێ بۆ ئەوەی ڕانەوەستێ. ۲- «کنـ.» خێرایی.: ئاوزەنگی کوت خۆیان گەیاندە سەنگەرەکان. ٭چوار ناڵە. ڕکێف کوت.

«سفا.»، «سنـ.» ۱-پێگەییشتوو «لە باری لەش و ئەندامەوە» : مناڵەکە ئاووزیاگە. ۲-تێگەییشتوو «عەقڵی بە شت دەشکێ» ۳-بە توانست «توانای کردنی کارێکی هەیە». تێبــ.ینی: ئەم وشەیە تەنیا مردۆخ نووسیویە و هەرچەند لە شکڵی «نمفـ.» دایە وکوو: هەڵگیریاک، کریاگ، ئاووسیاگ... بەڵام ئەو مەعنایانەی مردۆخ بۆی داناوە «تمـ: جـ۱_۳۱/۳۰» وای لێکردم بە «سفا.» بزانم.

«تو. کو.»، «حمسـ.»، «سیمـ.» پیشەی ڕووکەش کردنی مەعدەنان بە زێڕ یا زێو.

«تو. کو.»، «مستـ. مـــتـ.»، «سیمـ.» ڕووکێش کردنی مەعدەنێک بە زێڕ یا زێو. * ئاوەزێڕکردن. ئاوەزێو کردن.

«نا.»، «مکـ.» تم: ۲- ئاوزەنگی.

(نا.) ١- چلۆنایەتی، حاڵ و ئەحواڵ. ٢- (مج.) چلۆنایەتی ژیان و دارایی کەسێک. لە سایەی خواوە ئەوزاعی باشە.

«نت..»، «مک.» بەر هەڵبێنەیەکه لە هێندێ مەڵبەندی کوردستان: «شاروێران، هەوشار، مەحاڵی چارداوڕوو...»، لەباتی خامی سپی یاشین، لەبوزوی دەکەن.

«نا..» قوماشێکی تایبەتی کوردستانه، جۆڵای کورد له «مەرەز» دەیکەن و دەکرێته ڕانک و چۆغه و شاڵ و شەپک.* «کعر.» شاڵ.

«نتـ.»، «مکـ.» تمـ: ئاویلکە: لە ئاوزەنگییان دایە. ٭ئاوزینگ. ئاوەزینگ.

«نتـ.» ئاڵقەیێکی مەعدەنە بە هۆی «لوقمە» وە بەو لاولای زینی ئەسپدا شۆڕ دەبێتەوە و تا نێزیکی بەرگی وڵاغ دێت، لە کاتی سوار بوونا، قاچی دەخەنە سەر و خۆ هەڵداوێنە سەر خانەی زین، پاش سوار بوونیش سوار لاقی تێدەکا و بۆ لێخوڕینی وڵاغیش بە کاری دێنێ. ٭ڕکێف. زەنگوو «بکـ.». ووزەنگی. تێبــ.ینی: «زەنگ» کە لە تەرکیبی ئەم وشەیەدا دەبینین، لە وشەی «زەنگاڵ» یشدا هەیە، هەر «زەنگ» ی پەهلەوییە کە مانای پووز و بەلەکە «تمـ: د. فرەوشی: فەرهەنگی پەهلەوی_۵۰۹»