تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



مل لە موو باریکتر
(کن) زۆر گوێ لە مست و متیع. (مج.) لاواز، لەغەر. *(بک.) زراف.
ئارمووش
«نا.»، «هلـ.» تمـ: ئاوریشم
ئاموور
[[؟]]
«نا.»، «مکـ.» یەکێکە لە دوو پارچە گەورەکانی ئامرازی «جووت» لە کوردستان. * ئێرەقه، هەوجاڕ. تێبــ... ئەم ئامرازە لە دارێکی درێژی ڕاست «باسبک ـ یا ـ باسکێش»، کە کۆتەرەدارێکی ڕەختە و سەختی «دەندە» بە سەرەوەیە و گاسنی دەخرێتە سەر، دروست کراوە. دارێکی باریکتر «پاشبارە» بە قیتی دە دەندە کوتراوە و ئەمیش دەسکێکی پچووکی «دەستەدوو، دەستوو» ڕێ دەخرێ.
ئاموور ماڵە
«مکـ.» شل و شەوێق لە نیر بەستراوە و گاسن زۆر لە زەوی دەچێتە خوار و قوونی دەندە لە زەوی دەخشێ.
ئاموور ڕژدە
«مکـ.» قیت بەستراوە بە «نیر» ەوە و تەنیا نووکی گاسن عەرز دەگرێ و باشی ناکێڵێ.
ئاوی ئاموون چێ
«کنـ.» تووک و نەفرینە: بڕوا و نەیەتەوه، چوونی بێ هاتنەوەی نەبێ. تێبــ. ـ ا» ئاموون ناوی چەمێکە لە ئاسیای ناوەندی «تمـ: هبێد، ل ـ ٢». ب» «چەمێکە بە قەراغ شاری «خواڕەزم» دا دەڕوا و لە نێوان تورکستان و خوراسان دایە»، «بوڕهان: عەبباسی، ل ـ ٥٢». ج» دوکتۆر معین لە باتی ئاموون «ئامووی، ئاموویه، ئاموو دەریا» دەڵێ و بە چەمی «جەیحون» ی دادەنێ کە لە باکووری خوراسانەوە بە دەشتی «ئامووی» دا دەڕوا. «معین: فەرهەنگ، جـ ٥، ل ـ ٦١».
ئەحمەد و مەحموود کردن
«کنـ.» ۱- لەم لاولا و بە دەردی سەری، بژیوی خۆ پەیدا کردن. «... تا مێردەکەشم نەگیرابوو هەر باشتر بوو، ئەحمەد و مەحموودێکی بۆ ئەکردین...» «_: ژان_۱۹۲» ۲- پەل کوتان بۆ هەموو لایەک، لە هەموو دەرگایەک دان، هەڵپە هەڵپ کردن «بۆ هەر مەبەستێ بێ» ۳- بە فێڵ و درۆ و دەلەسە کاری خۆ مەیسەل کردن.
ئەزموون
[[ستـ: ئائیزما، پهـ: ئازمووتەن]]
«مستـ. متـ.»، «باڵەکایەتی» تەجرەبە کردن، تاقی کردنەوە. «... بێ ئەوەی بم ئەزمووی، چۆن دەڵێی بە کار نایەی؟»
ئەزموو
«نمفـ: ئەزموون» تەجرەبەکراو، تاقی کراوەوە. «دۆی ئەزموو لە ماستی نائەزموو چاترە»
بەرموو
[[بەر +موور (مووروو)]]
«نت.»، «مک.» خشڵێکی ژنانەیه لە مت وموورووی جووربەجوور و هەڕەمه «له باری ڕەنگ و شکڵەوه» دەیهۆننەوه و کچان و ژنان دە ئەستۆیانی دەکەن.تێبــ.ینی: ژنه دەوڵەمەندان لە بەردی بەقیمەت و «کار با، یاقووت، شەوه،... و....» دروستی دەکەن و ژنه فەقیر له موورووی جەڵەبی.* «سیم.» گەردانه، ملوانکه. «سن.» ملوەنملوێنک. «کئێر.» گەردەن بەند. «مک.» ملوێنکه. «جن.» گەلوووەن. تێبــ.ینی: ئەو هاوتایانه کە م و زۆر له لایە ن شکڵ و ئەو شتانەی که لێیان دروست دەکرێن. کەم و زۆر جیاوازیێکیان هەیه که هەموویان بۆ ڕازاندنەوەی «مل» و گەرد ن» بەکاردێت.