(کن) زۆر گوێ لە مست و متیع. (مج.) لاواز، لەغەر. *(بک.) زراف.

«نتـ.»، «کئێر.» ١- ئەو هەوایەیە کە دەوری زەوی داوە و لە چەند گاز «غاز» ی جیاجیا پێکهاتووە: ٧٨% ئازۆت، ٢١% ئۆکسیژێن و ئەوی تریشی: ئارگۆن، هیدڕۆژێن و هیلیۆم و چەند گازێکی ترە. «عا.» جەو. ٢- واحیدی قورسایی کە هەوای دەوری زەوی دەیخاتە سەر زەوی و هەموو ئەو شتانەی لەسەر زەوین و بە قەدەر قورسایی لوولەیێکی پڕ جیوەیە کە ٧٦ سانتیمەتر درێژ و بنەکەشی سانتیمەترێکی چوارگۆشە بێ «ئەلزەفتەلجەووی» و بە شێوەیێکی مام ناوەندی دەکاتە ١٠٣٣ گرام لە سەر هەر سانتیمەترێیکی چوارگۆشە. تێبــ. - ئەم وشەیە لە ڕێگای زمانی فارسیڕا هاتۆتە ناو زمانی کوردی لە کۆردستانی ئێران، لە ٢ وشەی یۆنانی ئاتمۆ «= هەڵم، بوخار» و سفێر «= گۆ، کورە» پێکهاتووە. تمـ: لاڕووس ٧٧.

«نا.»، «هلـ.» تمـ: ئاوریشم

«نا.»، «مکـ.» یەکێکە لە دوو پارچە گەورەکانی ئامرازی «جووت» لە کوردستان. * ئێرەقه، هەوجاڕ. تێبــ... ئەم ئامرازە لە دارێکی درێژی ڕاست «باسبک ـ یا ـ باسکێش»، کە کۆتەرەدارێکی ڕەختە و سەختی «دەندە» بە سەرەوەیە و گاسنی دەخرێتە سەر، دروست کراوە. دارێکی باریکتر «پاشبارە» بە قیتی دە دەندە کوتراوە و ئەمیش دەسکێکی پچووکی «دەستەدوو، دەستوو» ڕێ دەخرێ.

«مکـ.» شل و شەوێق لە نیر بەستراوە و گاسن زۆر لە زەوی دەچێتە خوار و قوونی دەندە لە زەوی دەخشێ.

«مکـ.» قیت بەستراوە بە «نیر» ەوە و تەنیا نووکی گاسن عەرز دەگرێ و باشی ناکێڵێ.

«کنـ.» تووک و نەفرینە: بڕوا و نەیەتەوه، چوونی بێ هاتنەوەی نەبێ. تێبــ. ـ ا» ئاموون ناوی چەمێکە لە ئاسیای ناوەندی «تمـ: هبێد، ل ـ ٢». ب» «چەمێکە بە قەراغ شاری «خواڕەزم» دا دەڕوا و لە نێوان تورکستان و خوراسان دایە»، «بوڕهان: عەبباسی، ل ـ ٥٢». ج» دوکتۆر معین لە باتی ئاموون «ئامووی، ئاموویه، ئاموو دەریا» دەڵێ و بە چەمی «جەیحون» ی دادەنێ کە لە باکووری خوراسانەوە بە دەشتی «ئامووی» دا دەڕوا. «معین: فەرهەنگ، جـ ٥، ل ـ ٦١».

«کنـ.» ۱- لەم لاولا و بە دەردی سەری، بژیوی خۆ پەیدا کردن. «... تا مێردەکەشم نەگیرابوو هەر باشتر بوو، ئەحمەد و مەحموودێکی بۆ ئەکردین...» «_: ژان_۱۹۲» ۲- پەل کوتان بۆ هەموو لایەک، لە هەموو دەرگایەک دان، هەڵپە هەڵپ کردن «بۆ هەر مەبەستێ بێ» ۳- بە فێڵ و درۆ و دەلەسە کاری خۆ مەیسەل کردن.

«نمفـ: ئەزموون» تەجرەبەکراو، تاقی کراوەوە. «دۆی ئەزموو لە ماستی نائەزموو چاترە»

«مستـ. متـ.»، «باڵەکایەتی» تەجرەبە کردن، تاقی کردنەوە. «... بێ ئەوەی بم ئەزمووی، چۆن دەڵێی بە کار نایەی؟»

(نت.) دەست خەرۆ (خا:ج١-٨٠)

(نت.) تم: ئەنگوستیلە ((هەناسەی! دەوای دلەی پڕ خەمە)) (( بە ئەموستیلە! ناوی خاتەمە)) (پیرەمێرد-١٧٣).

(نت.) تم: ئەنگوستیلە.

(ست.٩ تم: ئەنگوستەچاو.

(نا.) تم: ئەنگوست.

«نت.»، «مک.» خشڵێکی ژنانەیه لە مت وموورووی جووربەجوور و هەڕەمه «له باری ڕەنگ و شکڵەوه» دەیهۆننەوه و کچان و ژنان دە ئەستۆیانی دەکەن.تێبــ.ینی: ژنه دەوڵەمەندان لە بەردی بەقیمەت و «کار با، یاقووت، شەوه،... و....» دروستی دەکەن و ژنه فەقیر له موورووی جەڵەبی.* «سیم.» گەردانه، ملوانکه. «سن.» ملوەن.، ملوێنک. «کئێر.» گەردەن بەند. «مک.» ملوێنکه. «جن.» گەلوووەن. تێبــ.ینی: ئەو هاوتایانه کە م و زۆر له لایە ن شکڵ و ئەو شتانەی که لێیان دروست دەکرێن. کەم و زۆر جیاوازیێکیان هەیه که هەموویان بۆ ڕازاندنەوەی «مل» و گەرد ن» بەکاردێت.