تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 392
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەقا پێکردن
[[عا.، کو.]]
«مست.مت.» تم:
باو
ەر
پێکردن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەلاداکردن
«مست. مت.»، «کعر.» ١-
هەڵدانەوە
دەبەر
پشتێند
چەقاندنی شاقەلی کەوای شۆڕی
کوردی
. ٢- (مج.)
خۆ
ئامادە
کردن
بۆ
جێبەجێ
کردنی
کار
و فەرمانێ. ((
بەلادا
بکەن
چاکی
مەردایەتی
، دریغی مەکەن
گیان
لە
کوردایەتی
.))
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەلەبەل کردن
«
مست
.، لا» لەرینەوه، لەرزانەوه.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەندکردن
[[ 2-بهند/1+كردن]]
«
مست
.، مت» 1-
قاییم
کردنی شتێک
بە
شتێکەوه. 2-
گیرۆ
کردن
و
پەل
خستنی
کەسێ
لە
شوێنێ. 3-
حەپس
کردن
. خستنە
زیندان
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەڕێ کردن
«مست. مت.» 1- خستنه ڕێی
کەسێ
یا
کەسانێ
که
بچن
بۆ
شوێنێ
یا
له ماڵێک
میوان
بووبن و بڕۆن::
دەگەڵ
حاجی
مەلا
مەحەمەدی
تا
«ماسوێ»
چووین
بەڕێمان
کرد
.
بۆ
حەج//
به
پیرەوەچوون.2- «مج.»
هەبوونی
توانایی
«زیاتر
مەعنەوی
» و لێهاتوویی
بۆ
بەجێ
گەیاندنی ئەرکی میوانداری::
کابانی
وەکوو
خورشید
خانم
هەر
نابێتەوه،
ئەوەندەی
بڵەی
یەک
و
دوو
سەت
میوانیش
بان
هەمووی
بەڕێ
د ەکردن.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەڕێوه بردن
«
مست
.، مت.» 1- تم: ئیداره
کردن
/ 2. 2-
ژیاندن
و
دابین
کردنی
پێداویستی
ژیانی
کەسێ.*
بەرێ
بردن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەگەن کردن
[[ تو. كو.]، [ بهگهن + كردن.] ]
«مست.لا.»، «کک.»
به
لاوه
باش
بوونی
کارێ، شتێ
یا
قسەیێ.::
ئەگەر
کراسەکه
بە
گەن
ناکەی
بۆی
دەبەینەوه. *پەسند
کردن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەڵگ و بن کردن
[[بهڵگ+و+بن/7+كردن «فع.» ]]
«
مست
، مت» 1-
لەناوبردن
،
فەوتاندن
،
خرا
کردن
، ڕییشە
دەرهێنان
،
سەرەوژێر
کردن
2-
ئەو
دیوەودیو
کردن
،
پشکنین
.
زۆر
گەڕان
بەدووی شتێکا. تێبــ.ینی: «
بەڵگ
و بن»
لەم
مەسدەرەدا
وەک
وشەیەکی
تێکەڵ
«
مرکب
» کەڵکی
لێ
وەرگیراوه
بۆ
هەریەک
لەمانانکانی مەسدەرەکه مانایەکی
بۆ
ڕەچاو
دەکرێ
.
بۆ
مانای یەکەم: «
بەڵگ
کردن
بەڕیشەی
دار
و
ڕیشە
کردن
بەگەڵا» و
بۆ
مانای دووهەم: «
سە
رتاپا
خوار
،
هەموو
لایەک،
هەر
گەڵای دارڕا
تا
دەگاته
ڕەگ
و ڕیشەی». ب» نەمبیستووه و نەمدیوه
ئەم
وشە
تێکەڵه بەتەنیایی دەکار کرابێ.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەیادکردن
«
مست
، لا» وەبیر هێنانەو ەی
دۆست
و
خزم
و
کەس
و شوێنێک و... «
بەد
نەبێ
بەد
خانه
بەیاد
ناکا
» .
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەیادی کردن
«
مست
، لا» «
بێ
خەوی و
بێ
کەیفییه،
که
له
نە
خۆشی
یا
له ڕانەهاتنی شوێنێک
پەیدا
ئەبێ» «تم:
خا
، ب1، ل- 179».
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەیان کردن
[[عا. كو] [٢-بەیان = کردن]]
«
مست
.، لا»
شەرح
کردن
،
ئاشکرا
کردن
، لێکدانەوه.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەید ست کردن
«
مست
، مت»،«سیم» تم:
بەیدەس
کردن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەیدەس کردن
«
مست
، مت»، «سیم»
زاڵ
بوون
بەسەر کەسێکدا
بە
هە
ر لایەنێک
بێ
،
مەغڵووب
کردنی
یەکێ
.
بە
زەویدا کوتانی کەسێک له زۆرانیدا. هێزی
بەربەرە
کانی
لێ
بڕین* بەید ەست
کردن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەیعەت پێکردن
«
مست
.، لا.»،
ڕازی
بوون
به
سەرۆکایەتی
کەسێ
و
جڵە
وی
کاروباری
خۆی
تەسلیم
کردن
. هەڵبژاردنی
سەرۆکی
وڵات
بە
شێوەی
ئیسلامەتی
. تێبــ.ینی:
تەگبیر
و
ڕاوێژ
دەکەن
تا
ڕایان دێته
سەر
یەکێک بیکەن
بە
خەلیفه.
ئەوجار
یەکە
یەکه هەڵدەستن و
دەستی
ئەو
کەسه دەگرن و دەڵێن: بەیعەتم پێکردی. ب» خوالێخۆشبوو
قازی
مەحەممە
دی
شەهید
سەرەڕای
ئەوە
که
به
شێوەیەکی
گشتی
و ئەمڕۆیی
بۆ
پێشەوا
و
سەرۆکایەتی
حکومەتی
میللی
کوردستان
هەڵبژێردرابوو،
تا
ماوەیەکیش
هەرکەس
بۆ
دیتنی دەچوو داوای لێدەکرد «بەعەتی پێبکا» و دەیگوت
تا
سەرۆکایە تیەکەی شێوەی شەرعی و
ئیسلامەتی
وەربگری.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
خۆبەخت کردن
[[1-بهخت/1ڕهش]]
مست. لا.»
گیانی
خۆ
دۆڕاندن
،
سەر
له ڕێگای شتێکا
دانان
.
مردن
لە
پێناو
نەتەوه
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
دابەزاندن
[[ دا «پێبف.» + بهزاندن ] ]
«مست. لا.» 1- هێنانه
خواری
یەکێک
لەسەر
پشتی
ئەسپ
و
هەموو
جووره هۆیەکی هاتوچۆ.::
دەستی
گرت
و له ئۆتۆموبیلەکه
دای
بەزاند هەیتەیەکی وایه سواران له
ئەسپی
دادەبەزێنێ. لەشکرێکی زۆریان
به
پاراشووت
لەو
دەشته دابەزاندووە. 2- له
پایە
و پلەی
کۆمەڵایەتی
و... هێنانه
خوار
وه::
به
چەند
جارێک
چەند
پلەیان دابەزاند و کردیانەوه موودیر.* «کعر.»
داگرتن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
دابەش کردن
«مست.»، «مت.» 1- تم:
بەش
کردن
/٢. 2- تم:
بەشینەوه
، تێبــ.ینی:
وا
تێدەگەم جیاوازێکی
بچووک
له
نێوان
ئەم
مەسدەره و مەسدەری
بەش
کردن
/2دا هەبێ ئەویش
به
لای
منەوه ئەوەیه
که
«
دابەش
کردن
»
بۆ
ژمارەیەکی نامەعلوومی
خەڵک
دەبێ
بەکاربێت، «
بەش
کردن
/2»
بۆ
ژمارەی
دیار
و مەحدوود.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
له خۆ بووردن
«مست. لا.» فیداکاری له
پێناو
دین
،
بیر
و
باوەڕ
، نەتەوه و
نیشتمان
-
یا
هەر
شتێکی
تر
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
لێبووردن
«مست. مت.»
خۆش
بون
لەکەسێ
که
خراپەیەکی کردبێ.
دەست
هەڵگرتن
لە
شتێ::
لێمان
ببووره
خۆ
من
له ساعەتەکه بوردوم دەترسم
شتی
تریشم
لێ
داوا
بکا..* عەفوو
کردن
.
خۆش
بوون
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
هەڵبواردن
[[ههڵ «پێبف» +بواردن]]
«مست. مت.» تم:
بواردن
.
16
17
18
19
20