«مست. مت.»، «سیه.، سن.» تم: بن بڕ کردن.

«مست. لا.» 1- تەواو بوون. پەک کەوتن:: ڕادیۆکه قسەی دەکرد لەخۆڕا د ەنگی بڕا. کە وای پێگوت کابرا قسەی بڕا. 2-پەیدا بوونی برین/1 بە چەقۆ و...لەشوێنێکی لەش. لەت بوون، دووکەرت بوونی هەندێ شت:: تەلی تەلەفۆنەکەمان بڕابوو. ئەوه دەستت بەچی بڕاوه ؟

«مست. لا.» تم: دابڕان.

«سیه.»، «نت.» تم: بڕبڕه. تێبــ.- لەم وشەیه دا «5- ئە/1» ی دوایی «بربره بووه به «ئەلف» .

«نت.» تیغەرەی پشتی ئادەمیزاد و ئەو گیاندارانەی بەچکەی خۆیان بە شیری مەمکان بەجێو دەکەن، ئی ئادەمیزاد لە پشت ملی/1 تاسەر کلێنچکەی 33 موورگەی هەیه. بێجگه لەوەی که کۆڵەکە ی ئیسکلێتی بەدەنی ئینسانه «نخاعی شۆکی» شی تێدا پاڕێزڕاوه. «بڕبڕەی پشتم، دار عەسای دەستم.» «فولکلۆر» *تیغەری پشت، «سیه.» تیرەغە «عا.» العامود الفقری.

«نت»، ئامرازێکی پۆڵای کونجر کونجره، بۆ ڕنین و و لێک و لووس کردنی مەعدەنان ودار و تەخته بەکاردێت. چەشنی زۆره: گردبڕ، سێ سوو، جوار پاڵوو، پشته ماسی، کلکه مشک، کارتیخ «تیغ»، چێوەسان «چێو هەسان» و هەریەک لەوانه گەورە و بچووک و ئەەستوور و باریکی هەیه و هەر چەشنەی شوێنێ دەکارکردنی جیایه *«سن.» بڕبەن، سوان، مورەد «لەمبرد عارەبی»، «بکر.» مەبڕەد.

«نمس.»، «سن.» تم: بڕست.

«مست.، مت./» تم: بزڕکاندن.

«نمس «بڕین». 1- جیاوازی نێوان بنەتۆوێ دانەوێڵه که دادەچێنرێ و ئەو حاسڵەی لێ هەڵدەگیرێ.: ئەم گەنمه یەک و ده بڕشتی دەبێ هەر کیلۆیەک دە کیلۆی لێ هەڵدەگیرێتە وه» * «مک.» ژێژه و. 1-2) «سەرمقەستی قوماش که بەرگدوو بۆ دروونی جلک لەت و کوتی دەکەن و پارچەپارچەی بچووکی لێ دەکەوێتەوه به کەلکی هیچ نایه و فڕێی دەدەن. ب» تیزماڵکی کاغەز که له کتێبــ. و دەفتەران پاش جزوبەندکردن و لێک و لووس کردنی قەراغەکانیان، یا هەر کارێکی تر لەسەر کاغەز، دەکەوێتەوه. 3- «مج.» لێهاتوویی و لێوەشاوەیی و توانایی بۆ ڕاپەڕاندن و جێبەجێ کردنی کاران.:: پیاوی وا به بڕشت وەک ئەم کابرایه هەر نابێتەوه.

«مست.، مت.» تم: بڕین /4.

«نفا.» .، سفا.» تم:ببڕ.

«نت.» «سن.، سیە.، مک.» هەندێ داو ود ەرمانی بۆنخۆش تێکەڵ دەکرێن، بە پته وە بەر لووتی هەڵدەدەن، ئینسان و ەپشمین دەخا و بۆره «کەیف» ێکیش لەسەر ساز دەکا. «عا.» انفیه.

«نا.»، «مک.» تم: باو ەڕ.

«نا.»، «مک.» تم: باوەرپێکردن.

«مست. لا.» تم:باوەرکردن.

«حمس.» تم: باوە ڕی.

«بنت.» ئەنداز ەیە کی کەم، هێندێک. تێبــ.- دە نگی «چ» ی باشبەندی «ئوچکه» لێرەدا بۆته «مس.» و لەهەندێ وشە ی تریشا دەبیندرێ، لە وانە یه پێش ئەوە ی ببێته «س» بووبێته «ز» * بڕووکێک، بڕێک، بڕێ.

«بنت.» تم: برووسکێک. تێبــ.- هەرچەنده وشەگەلی «بڕێ»، «بڕێک»، «بڕووکێک» و «برووسکێک» ئێستا مانایان یەکه، بەڵام لەڕاستیدا هەر یەکەیان له ئی پێش خۆی بچکۆڵەیی زیاتر پێشان دەدات.

«نا.»، 1- «مک.» دانەوێڵەیێکه لەنێوان «گەنم» و «برنج» دا، ڕەنگی لە گەنم سوورتره و چەشنی برنج ڕوونه، دەنکەکانی وەکوو برنج لەناو کیفێک دایه «پەڕش»، به زۆری له کوردستانی ئێران ناوچەی موکریان دەچێندرێ، وەکوو برنج دەکرێ به «قبووڵی» و «پڵاو»، وەکوو ساواریش «به «شله» لێ دەنرێ: «شلەبڕوێش»، دەگەڵ گۆشت یا قاورمەشدا دهکرێته ناو دیزە و کیشمیش و پیوازی تێدەکرێ و پاش نانکردن دەیخەنه تەندوورەوه «تەندوور پڵاو». 2- «کعر.» 1» گەنمی بە دەستاڕ یا ئاش قەڵت و بڕ کرابێ، بۆ چەند جووره چێشتێک بەکار دێت. ب» وردە ی ساوار. 3- «سن.» بەفرێکی وردی ڕەقه که «دانه» کانی وەک بەفری تەر نەرم نییه. * « سن.» تەرزەلووکە، گژنیژە. هس.: « مک.» برۆشە، بروێشە. 4- «مج.» قسەی بێ سەرەوبەرە، قسەی ناڕێک کە هیچی بە هیچەوە نەنووسێ.

«مست. مت.» 1- باس ئیش نەکردنی «ئاش» که لەباتی ئەوەی گەنم بکا به ئارد، هەرەر قەڵت و بڕی کا «تم: بڕوێش/٢» ئاشەکە ئیمڕۆ بڕوێش دەکا باش «ناهاڕێ». 2- قسەی بێ ڕێ و جێ کردن.کوڕه کابرا دەبیبڕ ەوه، ئەو بڕوێش کردنەت لەچییه؟ بۆ چی قسەکانت هیچیان به سەر هیچەوه نیه ؟.