«مست. لا.» تم: بریسکانەوه.

«مست. مت.» ئاماد ه کردنی هەندێ خواردەمەنی بە خستنەسەر ئاگر و پێ ڕاداشتنی:: خێرا کەن دووو سێ فرووج سەر بڕن و بۆمان ببرژێنن. وەستا گیان کەبابە کەی من باش ببرژێنه *«بک.» براشتن، «سن.» برژان.

«مست. لا.» ڕاوەستانی خوێنی برینی لە شی ئینسان.*«سن.» برژایانە وه.

«نا.»،«سیه.» دوو ڕێزە «موو» ی که له کەنارەکانی دووپێڵووی چاوان دەبیندرێن. *«مک» مژۆڵ، بژۆڵ. «سن.» بژانگ، موژه. «بک.» مژگان (تم: کف- ٥٣٨). تێبــ.- ژابا «مژانگ» ی لەباتی به جه معی داناوه «تم: ژابا - ٣٩٧».

«نت.» 1- مریشک، قه لەموون. بەرخ و مەڕ که ناوزگیان پڕکرابێ له برینج و بادام و بەهارات و کشمیش و... و../. و له ڕۆنا سوور کرابنەوه. 2- گۆشتێ که دەگەڵ پیواز و ڕۆن کرابێته ناو دیزه و «پاش نان کردن» خرابێتە تەندوورەوه «ئێستا فڕنیش» و لەسەر خۆ پیشابێ. 3- مەڕ یا بەرخ و.... و... که بەساغی به شیشەوه کرابن و دوور و نێزیکی ئاگرێکی خۆش ڕابگیرێن و بە هەوای ئاگرەکە ببرژێن. 4- «مک.»، «مج.» چەوەندری له تەنوورا پیشاو. تێبــ.- 1» دەنگی «ی» ی هەندێ وشەەی ئاوێستایی له قۆناغەکانی دوایی گەشەکردنیانا بوونه «ج» : 1- «سن.» یەڤه»، «په» یەڤ= جۆ. ئێستاش بن لەهجەی هەورامی «یەو» و به «جۆ» دەڵێن. وشەی «جەژن، جێژن.» ی کوردی له «یەسنه» ی ئاوێستایی به مانای عیبادەت و پەر ستن پەیدا بووه. 3- «یایاتووک» ی پەهلەوی له کوردی ئیمڕۆدا بۆته جادوو. ب» له زمانی پەهلە ویدا «برێج، برێز» بە تەندوورگوتراوه «تم:پفا، فره، ل- «8» و «بریجەن، برێزن» سوێنەیەکه «تاوەی گل و کوو معین نووسیویه» نانی لەسەر دەبێژن» تر: فەرهەنگ معین، ج، 1ل-518». ج» جا ئەگەر بێتوو ئەو دەستوورەی کە دەنگی «ی» ی ئاوێستایی له قۆناغی دوایی «پەهلەوی، کوردی» دا بۆته «ج» لەبەر چاو ڕابگرین و له «برێج» و «برێجەن» ورد ببینەوه بۆمان هەیه بڵەین که ئەسڵی ئەو وشە پەهلەوییانه له قۆناغی ئەوێستاییدا «برێ -ی» و «برێ یەن» بووه و بۆمان دەردەکەوێ که وشەەی «بریانی» شکڵی ئاوێستایی خۆی ڕاگرتووه و لەو کاتەدا به مانای «تەندووری» یا ئەو شتەی لە تەنوورا دەپیشێندرێ گوتراوه و پاشان ئەو مانایەی بۆ پەیدابووه که له سەرەوه باسمان کردن.

«مست. لا.» درەوشانەوه و پرشنگ دانی شتێک لەبەر تیشکی ڕۆژ یا هەر ڕووناکایێکی تر.*بروسکانەوه بریسکیان، بریسکەدان، بریقانەوه، بریقەدان، بریقه هاتن.:: هیچ نییه شوشەیه لەناو خۆڵەکەدا دەبریسکێتەوه، ئەوه نەقیمی ئەنگوستیلەکەت ئەڵماسه وا دەبریسکێتەوه ؟

«مست.، لا.» تم: بریسکانەوه::ئەرێ ئەو شته چییه دەبرێقێتەوه ؟

«نت.» جۆره باجێکی ئاغایەتییه بەپێی سەری بزنان لە خاوەنی د ەستێندرا.

«نت.» ئەو بزنەیه که کاتێ «ئاغا» کوڕی دەبوو، دەبوایه مسکێنەکانی گوندەکەی سەروبزنی پێشکێش کەن.

«مست.، مت.» تم: بزاوتن. تێبــ.- ئەمە دووەمین مەسدەری مووتەعەدییە.

«مست.، مت.» جووڵاندنەوەی لەسەرەخۆی شتێ بێ ئەوەی لەو شوێنەێ لێیەتی بگوازێتەوه.:: مەی بزوێنەوه با نەکەوێته خوار. # «دەستم لێ مەده و مەم بزوێنەوه.

«مست. مت.» 10- قسە پەڕاندن له وەختی نووستوویی و نەخۆشیدا، هەروەها لەکاتی سەرە مەرگا. 2- «مج.» قسەی بێ ڕێ و جێ کردن لەحاڵی ئاساییدا:: قسان دەبزڕکێنێ. کوڕ ئەوه چته دەبزرکێنی. * ڕاواندن. وڕێنه کردن.

«مست.، لا.»، «سن.»، «کعر.» 1- دڕاندنی پەردەی کچێنی کچێکی مێردی نەکردبێ. 2- «کن.» جووت بوونی پیاوێک دەگەڵ کچێک. تێبــ.- ئەم مەسدەره وەختێ بەکاردێت که مەسەلەی ژن و مێردایەتی له گۆڕێ نەبێ.*«مک.» بێ بن کردن. «سن.» کەنیشکی هەڵگرتن.

«مست. مت.» تاشینی مووی ئەو شوێنە تا حاستی چەناگه.

«مست. مت.»، «مک.» 1- دامەزراندن و داڕشتنی ئەو بە شە ی دیوار که له ئاستی زەوی نزمتره و ئەرزی بۆ هەڵکەندراوه. 2- «مج.» دەست کردن به دامەزراندن وبنیات نانی هەر کارێک و هەرشتێ:: تۆ جارێ بناغەی کارەکەت دانەناوه قازانجەکەی بەش دەکەی ؟ ئەم کچۆڵەیه تازه بناغە ی مەمکی داناوه. * بنیات نان. بنیاد کردن.

«مست.» مت.»، «مک.» هەڵکەندنی ز ەوی و گەیاندنیه سەر «خار» و ئاماده کردنی بۆ هەڵچنینی ئەو بەشەی «دیوار» که له ئاستی زەوی نەویتره.

«نت.»، 1- پشتی گوێچکه، نێوان لالەی گوێجکه و کاپۆڵی سەر بەلای پشتەوەدا. 2- «مج.» زۆر نزیک.:: مردن له بنانگوێیانه. له بناگوێی دەنگی دایەوه.* «سن.» بناگوێچکه، بنگوێ، بنگوێچکه. «سیم.» بناگوێ. «بک.» بناگوه.

«نت.» بار و بارخانەی «تم: -2 باز رگانێ دەگەڵ کەل و پەلی ژیانی تایبەتی خۆی و چاروێدار و کاروانچیەکان. *(مک) باروبنە.

«نا.»، «کعر.» پێخەفێکی فەڕەنگییه بۆ خەوتن لە باتی لێفەی کوردەواری به خۆی دادەدەن.* «کئێر.» پەتوو «مک.» عەدیاڵ. «سن.» ئەدیال، ئەبیاڵ

«نت.»، «کئێر» تم: بتخانه.