تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



ئیفتار
[[=عا.: ئیفتار]]
(نا.) وەختی شەرعی ڕۆژوو شکاندن، هێشتا ئیفتار نەبووە چۆن ئاو دەخۆیەوە؟ بۆ ئیفتارێ بانگهێشتی کردبووین. *بەربانگ. (با.) فتارە.
ئیفتار کردنەوە
[[عا. کو.]]
ئیفتیخار
[[=عا.: ئیفتیخار]]
(نا.) شانازی. سەربەرزی. سەلاحەددین مایەی ئیفتیخاری کوردانە.
ئیفتیخار پێوەکردن
[[عا. کو.]]
ئیفتیخار پێکردن
[[عا. کو.]]
(مست. لا.) شانازی بە کەسێ یا بە شتێک کردن. ئیفتیخاری پێدەکەم کە تێکۆشەرێکی کوردە. * ئیفتیخار پێوە کردن. شانازی پێوە کردن.
ئیفتیزاح
[[=عا.: ئیفتیزاح]]
(نا.)، (کئێر.) ڕیسوایی. بێ ئابڕوویی. بەدناوی. عەجەب ئیفتیزاحێکە. ئیفتیزاحێکی ناوەتە نەبێتەوە.
ئیفتیڕا
[[=عا.: ئیفتڕا]]
(نا.) تم: بوختان. ئەم قسەیە ئیفتیڕایە.
ئیفتیڕا پێکردن
[[عا. کو.]]
(مست. مت.) تم: بوختان پێکردن. ئیفتیڕایان پێکرد.
ئیفلاس
[[=عا.: ئیفلاس]]
(نمس.)،( کعر.) نەداری، نابووتی.
ئیفلاس کردن
[[عا. کو.]]
(مست. لا.)، (کعر.) ١- نابووت بوونی بازرگان یا کاسبێکی ناو بازاڕ. نەدار بوون. لە مایەکەوتن. ٢- دۆڕاندنی زۆر لە قومارا. ٣- لە دەست دانی باوەڕی خەڵک بە خۆ، لە ئیش و کاری سیاسی و کۆمەڵایەتیدا.
ئیفلیج
[[عا.]]
(س.) حاڵی کەسێکی هەموو لەشی یا لایەکی یا هەندێ جێگای لە کار کەوتبێ و نەجووڵێ. (( لە خوام تەڵەبە ڕۆڵە گۆج و ئیفلیج بی)).
ئیفلیج بوون
[[عا. کو.]]
(مست. لا.) لەکار کەوتنی لایەک یا هەموو لەش یا بەعزێ ئەندامی کەسێک. * شەپڵە لێدان.
ئیفلیجی
(نا.)،(کئێر.) نەخۆشی شەپڵە. تێبــ.- کەسێ ئەم نەخۆشییەی گرت ئیرادەی لەسەر دەمارەکانی لەشی کەم دەبێتەوە یا هەر بە جارێک لە دەستی دەردەچێ بە جورێ کە ناتوانی بە ئارەزووی خۆی هەندێک ئەندامی (دەست، لاق،...) خۆی بجووڵێنێ یا ڕایان وەستێنێ و بێ ئەوەی حەزی لێ بێ لە خۆیانەوە دەلەرزن. تووشی ئیفلیجی بووە، تووشی ئیفلیجی هاتووە. * (کعر.) شەلەل.
ئیقامە
[[=عا.: ئیقامە]]
١- (نمس.)، (کعر.) نیشتەجێ بوونی خەڵکی وڵاتێک لە وڵاتێکی تر بە ئیجازەی حکومەتی ئەم وڵاتە و بە پێی ڕێ و شوێنی تایبەتی. بە ئیقامە لە عێراق دانیشتووە. * (کئێر.) ئیقامەت. ٢- (نا.) بەڵگەیەکی ڕەسمییە دەدرێ بەو کەسانەی کە لە وڵاتێکی ترا نیشتەجێ دەبن. ئیقامەکەیان بۆ تازە نەکردووە. دەریان کرد. ٣- (نا.) داییرەیەکی ڕەسمییە لە هەموو دەوڵەتێکا، بە ئیش و کاری هاتقچۆ و دانیشتنی خەڵکی بێگانە ڕادەگا.
ئیقامەت
[[عا.]]
(نمس. نا.))، (کئێر.) تم: ئیقامە.
ئیقامەی دەعوا کردن
شکایەت بردنە بەر دادگا بە شێوەیەکی قانوونی.
ئیقباڵ
[[عا.: ئیقباڵ= ڕووتێکردن]]
(نا.) بەخت، تاڵع. چبکەم ئیقباڵی منیش ئاوایە. ((هەموو شتێک بە ئیقباڵە)).
ئیقتیدار
[[=عا.: ئیقتیدار]]
(نمس.) توانایی، دەسەڵات. ئەوەند ڕووت و ڕەجاڵە ئیقتیداری نانی شەوی نییە. ((حسب الامر شای گەردوون ئیقتیدار)) (( نەقیبان بەزم خەرگەی زەڕ نیگار))
ئیقتیساد
[[=عا.: ئیقتیساد]]
(نا.) زانستێکی کۆمەڵایەتییە دەربارەی هەموو ئەو چالاکییانە دەدوێ کە پێوەندیان بە داهات و خەرجی ئەفرادەوە هەیە و باسی چۆنێتی پێوەندی ماڵی ئەوان دەکا کە لەناو کۆمەڵدا دەگەڵ یەکتری هەیانە، هەروەها ئەو قانوونانە دەخاتە بەر چاو کە خۆیان بەسەر چالاکییەکانی ماڵی ناو کۆمەڵدا دەسەپێنن و ئەو ڕێگایانەش پێشان دەدا کە پێیدا ڕۆیشتنیان دەبێتە هۆی بەختییاری، پێشکەوتن و خۆشی ژیانی میللەت. لە دنیای ئیمڕۆدا ئەم زانستە دوو لکی گەورەی هەیە: ئیقتیسادی سۆسیالیستی و ئیقتیسادی سەرمایەداری. پێڕەوی کردنی هەریەکی لەم دوانە لە کاروباری شێوەیەکی تایبەتی دەدا بە کۆمەڵ کە دەگەڵ ئەویتریان بە تەواوی جیاوازە.
ئیقتیساد کردن
[[عا. کو.]]